Celina Bobińska

Celina Bobińska-Wolska
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1913
Kraków

Data i miejsce śmierci

10 czerwca 1997
Kraków

Profesor nauk historycznych
Specjalność: nowoczesna historia Polski XVIII-XIX w
Alma Mater

Uniwersytet Moskiewski

Profesura

1961

Uczelnia

Uniwersytet Moskiewski
Uniwersytet Warszawski
Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy II klasy Medal 30-lecia Polski Ludowej Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego

Celina Ewa Bobińska-Wolska (ur. 24 grudnia 1913 w Krakowie, zm. 10 czerwca 1997 tamże) – polska historyk dziejów nowożytnych i działaczka komunistyczna.

Życiorys

W 1918 wyjechała wraz z matką Heleną Bobińską do Moskwy, gdzie przebywał jej ojciec Stanisław Bobiński[1]. Jej wujem był Julian Brun, a siostrą cioteczną Celina Budzyńska. Studia wyższe ukończyła na Uniwersytecie Państwowym w Moskwie[1] w 1937 r. Do 1940 pracowała jako nauczycielka, następnie jako aspirant na Uniwersytecie Moskiewskim. W 1945 r. została kandydatem nauk historycznych; jej promotorem był znawca dziejów Polski Uładzimir Piczeta[1].

Do Polski wróciła w 1945 r. i w latach 1945-1950 przebywała w Warszawie[2]. Od 1945 była członkinią Polskiej Partii Robotniczej[3]. W 1946 Bobińska nostryfikowała swój dyplom kandydacki na Uniwersytecie Łódzkim, od 1947 prowadziła wykłady zlecone na Uniwersytecie Warszawskim z zakresu idei społecznych i ekonomicznych oświecenia. Pracowała jako publicysta, redaktor i wykładowca w Centralnej Szkole Partyjnej PZPR w Łodzi[4]. Należała wówczas do półformalnej grupy (wraz m.in. z Żanną Kormanową i Stanisławem Arnoldem) młodych historyków marksistowskich nadających kierunek przekształceniom ideologicznym polskiej historiografii[5]. W 1948 weszła w skład Marksistowskiego Zrzeszenia Historyków, utworzonego na VII Zjeździe Historyków Polskich we Wrocławiu[6]. W 1950 wystąpiła z publiczną krytyką działalności naukowej Władysława Konopczyńskiego, oskarżając go o podejście badawcze do historii niezgodne z linią materializmu historycznego[7][8]. Historycy związani z MZH przejęli w owym okresie kontrolę nad redakcjami „Kwartalnika Historycznego” i „Przeglądu Historycznego”; Bobińska przez krótki czas w 1950 należała do redakcji tego drugiego pisma[9]. W lutym 1950 została wybrana przewodniczącą MZH[9].

Jej mąż Władysław Wolski był Ministrem Administracji Publicznej w rządzie Józefa Cyrankiewicza. Jego działalność i powiązania z radzieckimi służbami bezpieczeństwa spowodowały w 1950 usunięcie ze stanowisk państwowych i partyjnych za intrygi przeciwko kierownictwu PZPR. Został on wysłany do Krakowa w maju 1950 na stanowisko dyrektora biblioteki wojewódzkiej, Bobińska zaś przeprowadziła się wraz z nim[10][11]. Od 1950 r. była kierownikiem Katedry Historii Polski Nowożytnej i Najnowszej UJ, kierowanej do 1948 przez Konopczyńskiego[12][10]. Współorganizowała i uczestniczyła w Kongresie Nauki Polskiej w 1951 oraz tzw. Konferencji Otwockiej (1951/52), na której skrytykowano niezgodność z wykładnią marksizmu prac historycznych Kieniewicza i Wereszyckiego[13]. W latach 1952–1968 kierownik Pracowni Badań Agrarnych w Instytucie Historii PAN. W 1954 została profesorem nadzwyczajnym, a w 1961 zwyczajnym[14].

W pracy naukowej skupiała się na badaniu dziejów gospodarczych i społecznych Polski, historii oświecenia, zajmowała się również metodologią historii i marksizmem[15]. Była autorką prac z zakresu dziejów wsi w małopolsce[15]. Promowała przeszło 150 prac magisterskich, a także doktoraty między innymi Andrzeja Chwalby i Mariana Zgórniaka[16].

Pochowana na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[17].

Odznaczenia

Wybrane publikacje

  • Studia z dziejów wsi małopolskiej w drugiej połowie XVIII wieku (red.), 1957
  • Kraków jako ośrodek towarowy Małopolski Zachodniej w drugiej połowie XVIII wieku (red.), 1959[15]

Przypisy

  1. a b c Pasisz 2020 ↓, s. 402.
  2. Pasisz 2020 ↓, s. 400.
  3. Pasisz 2020 ↓, s. 403.
  4. Pasisz 2020 ↓, s. 407.
  5. Pasisz 2020 ↓, s. 406.
  6. Pasisz 2020 ↓, s. 408-409.
  7. Pasisz 2019 ↓, s. 116.
  8. Pasisz 2020 ↓, s. 412-413.
  9. a b Pasisz 2020 ↓, s. 411.
  10. a b Pasisz 2019 ↓, s. 115.
  11. Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944-1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007, s. 167, ISBN 978-83-235-0318-7.
  12. Pasisz 2020 ↓, s. 414.
  13. Pasisz 2019 ↓, s. 121-122.
  14. Pasisz 2019 ↓, s. 118.
  15. a b c Pasisz 2019 ↓, s. 119.
  16. Pasisz 2019 ↓, s. 120.
  17. Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 31, ISBN 978-83-233-4527-5.
  18. Janusz Kapuściak, Marek Haława (red.), Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. Tom I A-G, Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji, 1998, s. 129, ISBN 83-905295-5-6.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Prace Celiny Bobińskiej w katalogu Biblioteki Narodowej [1]

Media użyte na tej stronie

POL Medal 30-lecia Polski Ludowej BAR.svg
Baretka: Medal 30-lecia Polski Ludowej
POL Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego BAR.png
Baretka Odznaki 1000-lecia Państwa Polskiego