Centralna Szkoła Szybowcowa Aeroklubu Polskiego
| ||
| Państwo |  Polska | |
| Siedziba | Leszno | |
| Status | stowarzyszenie rejestrowe | |
| Prezes | Włodzimierz Głodek | |
| Nr KRS | 0000387892 | |
| Data rejestracji | 11.06 2011 | |
| Strona internetowa | ||
Centralna Szkoła Szybowcowa – stowarzyszenie zrzeszające pilotów jak i miłośników lotnictwa sportowego oraz rekreacyjnego. Jej siedziba znajduje się na lotnisku Leszno-Strzyżewice.
Historia
W 1938 roku powstała w Rzadkowie koło Chodzieży szkoła ślizgowa Kolejowego Klubu Szybowcowego w Poznaniu. Działalność szkoły wkrótce przerwała wojna, reaktywowano ją jednak już w 1945 roku, organizując w Rzadkowie pierwszy kurs pilotażu. Jednym z wyszkolonych w tym czasie pilotów był Janusz Kolanowski, który od 1948 roku pełnił funkcję szefa wyszkolenia.
Pagórkowaty teren lotniska w Rzadkowie przestał odpowiadać nowym formom szkolenia szybowcowego, dlatego w wyniku inicjatywy instruktora z Ostrowa – Czesława Cnotliwego, oraz instruktora Eugeniusza Wielgoszewskiego, postanowiono przenieść szkołę do Leszna. Teren ten należał do PGR Strzyżewice. Komendant rzadkowskiej szkoły Zygmunt Richter, wraz z przewodniczącym ZW Ligi Lotniczej w Poznaniu – kpt. Henrykiem Wapniarskim uzgodnili z przedstawicielami władz leszczyńskich i dyrekcją PGR przekazanie 90 ha ziemi na lotnisko. Przeniesiono wówczas barak z Rzadkowa, w którym urządzono salę wykładową oraz pokoje biurowe i sypialnie. Dla zabezpieczenia sprzętu ustawiono stary drewniany hangar, przywieziony z rzadkowskiej szkoły.
1 maja 1952 roku nastąpiło uroczyste otwarcie ślizgowej szkoły szybowcowej w Strzyżewicach koło Leszna. Obowiązki komendanta objął w niej kpt. Zygmunt Richter, szefem wyszkolenia został Janusz Kolanowski, natomiast szefem technicznym Marian Torz. Pierwszymi instruktorami byli między innymi Tadeusz Ługowski, Józef Meszka, Andrzej Płaziński, Rene Kamoś, Roman Iwanow. Wraz ze szkołą przeniosło się do Leszna kilku pracowników. Oprócz Janusza Kolanowskiego byli to: mechanik wyciągarkowy Grzegorz Waśkowiak, mechanik szybowcowy Stanisław Cieślik i Marian Myszkowski.
Leszno ma dobre warunki termiczne, co sprawiało, że chętnie przyjeżdżali tu szybownicy z całego kraju. Rozpoczęły się szkolenia szybowcowe na coraz liczniejszych turnusach, potem zaczęły się obozy wyczynowe. Przybywali na nie najlepsi piloci szybowcowi, m.in. Ryszard Bitner, Edward Makula, Jerzy Wojnar. Z Leszna startowali po rekordy krajowe i światowe.
Ukoronowaniem działalności nowo utworzonego Ośrodka było zorganizowanie w 1953 roku I Szybowcowych Mistrzostw Polski. Startowało w nich na szybowcach Mucha-Ter 42 zawodników, a zwyciężył Jerzy Popiel. W 1954 roku rozegrano Międzynarodowe Zawody Szybowcowe.Z tej okazji wybudowano murowaną kuchnię i nową stołówkę.
W roku 1956 nastąpiły zmiany organizacyjne. Szkoła została przemianowana na Aeroklub Leszczyński, którego prezesem został inż. Stanisław Krzemiński. Na stanowisko szefa wyszkolenia powołano instruktora z Ostrowa – Józefa Młocka. Nie zmieniły się jednak funkcje, jakie spełniał ośrodek w polskim szybownictwie. Aeroklub miał zresztą krótki żywot, gdyż już po roku funkcjonowania powstała w jego miejsce Wyczynowa Szkoła Szybowcowa, co oznaczało usankcjonowanie wysokiej rangi ośrodka w skali kraju. W 1957 roku odbyły się w Lesznie IV Szybowcowe Mistrzostwa Polski, które były próbą generalną przed organizacją mistrzostw świata w 1958 roku.
Przygotowania do mistrzostw rozpoczęto w 1956 roku. Przystąpiono do budowy hangaru z zapleczem technicznym i administracyjnym, powiększono i przeszklono stołówkę i wybudowano dwa drewniane pawilony, a także przebudowano stary barak na pomieszczenia hotelowe.
Organizowane po raz pierwszy w Polsce VII Szybowcowe Mistrzostwa Świata przyniosły sukces naszym pilotom: tytuł mistrza świata w klasie standard wywalczył Adam Witek, Jerzy Wojnar był 6. W klasie otwartej zwyciężył E-G. Haase (NRF), a Edward Makula był 5. W mistrzostwach brało udział 61 zawodników z 22 państw. Mistrzostwa te były dobrym sprawdzianem umiejętności organizacyjnych leszczyńskiej szkoły. W ich organizacji pomagało wielu sympatyków lotnictwa z regionu leszczyńskiego, którzy po zakończeniu mistrzostw zrzeszyli się w Kole Sympatyków Centrum i do chwili powstania Aeroklubu brali czynny udział w organizowaniu kolejnych imprez krajowych i międzynarodowych.
Komendantem ośrodka była wówczas mgr inż. Irena Zabiełło. To właśnie pod jej kierownictwem leszczyńska szkoła osiągnęła największe apogeum sławy w świecie. Po mistrzostwach w 1958 roku ranga Leszna urosła do tego stopnia, że w tym samym roku powstał zamiar przekształcenia leszczyńskiego ośrodka w Centrum Szybowcowe APRL. Myślą przewodnią powołania Centrum było skoncentrowanie w jednym miejscu wszelkich spraw wyczynu szybowcowego, którego rozwój tylko w ten sposób mógł zostać właściwie ukierunkowany. Przed nową placówką postawiono poważne zadania, oczekując od niej między innymi działalności w kierunku doskonalenia metod pracy instruktorów szybowcowych, szkolenia nowych kadr instruktorskich oraz rozwoju teorii i praktyki szybowcowych lotów wyczynowych. Pierwszy kurs doskonalący dla instruktorów odbył się w Lesznie w 1959 roku, a do roku 1962 przeszkolono 159 instruktorów z całej Polski. Pierwszy kurs metodyczny dla kandydatów na instruktorów zorganizowano w 1961 roku. Tu także prowadzono w pełnym zakresie naukę latania – od szkolenia podstawowego przez kursy lotów chmurowych i nocnych do wyczynowych lotów rekordowych włącznie. Od początku istnienia Centrum odgrywało czołową rolę w Polsce w wyczynie szybowcowym, w działalności sportowej, biciu rekordów, zdobywaniu diamentów.
Od roku 1959 odbywały się w Lesznie kolejne szybowcowe mistrzostwa Polski. Tu pod kierunkiem trenera Józefa Dankowskiego, a następnie Henryka Muszczyńskiego, reprezentanci naszego kraju przygotowywali się do startów – często zwycięskich – w mistrzostwach świata czy Europy.
Od 1965 roku Leszno zaczynało znów żyć przygotowaniami do następnych mistrzostw świata Dzięki Irenie Kempównie-Zabiełło .powstał projekt nowego budynku z internatem na 80 miejsc wraz z pomieszczeniami dla potrzeb szkolenia, nowej stołówki, kawiarni, sali gimnastycznej z sauną oraz wieży kontroli lotów, która do dziś góruje nad lotniskiem i jest symbolem ośrodka. Wybudowano obiekty pomocnicze, basen kąpielowy z szatnią, nową kotłownię, stację paliw oraz przeprowadzono niwelację płyty lotniska.
Po odejściu z Leszna Ireny Kempówny-Zabiełło, Józef Dankowski, będąc nadal trenerem kadry szybowcowej, w 1966 roku przejął obowiązki komendanta Centrum. Teraz zespół pracowników i zawodników pod jego okiem przygotowywał następne mistrzostwa świata i w czerwcu 1968 roku wszyscy mogli ujrzeć Centrum, które stało się jednym z najlepszych, największych i najlepiej wyposażonych ośrodków szybowcowych w świecie.
W XI Szybowcowych Mistrzostwach Świata startowało 105 zawodników z 32 krajów. W klasie otwartej zwyciężył H. Wodl (Austria), Jan Wróblewski był, a Mirosław Królikowski – 28. W klasie standard pierwszy był A. Smith (USA), Edward Makula zajął 8, a Henryk Muszczyński 16 miejsce.
W 1971 roku powstała koncepcja centralizacji sportów lotniczych na lotnisku w Lesznie. Poszerzone zostały zadania o szkolenie i wyczyn w akrobacji samolotowej. Ośrodek otrzymał nazwę Centrum Wyszkolenia Lotniczego APRL. Komendantem został Stanisław Kolasa.
W lipcu 1976 roku przy Centrum został ponownie powołany do życia Aeroklub Leszczyński. Ośrodek przeżywał liczne zmiany kadrowe i organizacyjne. W roku 1980 znów zmieniła się koncepcja i Leszno powróciło do swych zasadniczych celów – wyczynu szybowcowego komendantem zaś został Eugeniusz Hilczer. Wrócono także do nazwy Centrum Szybowcowego APRL. Wkrótce Leszno stało się także areną wielu imprez balonowych i modelarskich o randze krajowej i międzynarodowej. Jeśli dodamy do tego jeszcze większość zawodów szybowcowych, to jasnym się staje znaczenie sportów lotniczych dla regionu leszczyńskiego i ośrodka w Lesznie dla rozwoju lotnictwa sportowego w Polsce.
Teraźniejszość
Na początku lat 90. XX w. stowarzyszenia, w tym i Aeroklub pozbawione zostały statusu wyższej użyteczności, a w związku z tym przywilejów, jakie im przysługiwały. Rozporządzeniem Ministra Finansów zniesione zostały dotacje na cele statutowe. Uchwałą Zarządu Aeroklubu Polskiego z dnia 24 listopada 1992 roku ośrodek otrzymał nazwę Centralna Szkoła Szybowcowa Aeroklubu Polskiego. Szkoła jest niepubliczną placówką oświatową podległą bezpośrednio Zarządowi AP. Jej zakres działalności nie zmienił się. Uchwałą Zarządu AP z dnia 8 stycznia 2002 roku Centralnej Szkole Szybowcowej w Lesznie nadano imię Pelagii Majewskiej. W roku 2003 w Lesznie zorganizowano XXVIII Szybowcowe Mistrzostwa Świata. W 2013 r. w Lesznie odbędą się Szybowcowe Mistrzostwa Świata Juniorów, a w 2014 r. Szybowcowe Mistrzostwa Świata Seniorów.
Bibliografia
- http://www.cssleszno.eu/szkola.php?id=38&name=Historia Historia Szkoły na jej własnej stronie internetowej
