Centralne Muzeum Sił Zbrojnych w Moskwie

Centralne Muzeum Sił Zbrojnych w Moskwie
Budynek muzeum
Państwo	Rosja
Miejscowość	Moskwa
Adres	129110 Moskwa ul. Armii Radzieckiej 2
Data założenia	23 grudnia 1919
Zakres zbiorów	militaria
Wielkość zbiorów	800 tys.
Powierzchnia ekspozycji	5 000 m²
Dyrektor	pułkownik Aleksander Nikonow
Położenie na mapie Moskwy Centralne Muzeum Sił Zbrojnych w Moskwie
Położenie na mapie Rosji Centralne Muzeum Sił Zbrojnych w Moskwie
55°47′05,323″N 37°37′01,351″E/55,784812 37,617042
Strona internetowa

Centralne Muzeum Sił Zbrojnych w Moskwie – muzeum historii wojskowości rosyjskiej w Moskwie.

Historia

Muzeum zostało założone w 1919 roku, ale idea jego powstania sięga co najmniej lat 60. XIX w. i pierwszych prób utworzenia tego typu placówki w carskiej Rosji. W 1901 roku, z inicjatywy cara Mikołaja II, resort wojny przygotował projekt specjalnego rozporządzenia powołującego taką placówkę. Wybuch najpierw wojny rosyjsko-japońskiej w 1905 roku, a następnie I wojny światowej i rewolucji pokrzyżowały te plany. Ostatecznie muzeum powstało dopiero po przejęciu władzy przez bolszewików, w 1919 roku jako wystawa pt. Życie Armii Czerwonej i Floty, która z inicjatywy Trockiego w 1923 roku uzyskała status stałego muzeum.

Pierwszą siedzibą muzeum był były Klub Myśliwski przy ul. Wozdwiżenka 6, następnie Centralny Dom Armii Czerwonej przy Placu Jekatierinskim.

Muzeum zaprzestało działalności w okresie czystek stalinowskich w armii lat 30. (kiedy to większość jego pracowników została aresztowana) i w okresie wielkiej wojny ojczyźnianej w latach 1941–1945.

Olbrzymie trofea wojenne o charakterze muzealnym (blisko 250 tys.), jakie Armia Czerwona przejęła w wyniku upadku III Rzeszy, potrzeba ich przechowywania oraz eksponowania i względy propagandowe, wymusiły na władzach ZSRR poważną rozbudowę muzeum, która ostatecznie zakończyła się w 1965 roku, kiedy to placówka uzyskała swoją obecną siedzibę przy ul. Armii Radzieckiej 2.

Swoją obecną nazwę – "Centralne Muzeum Sił Zbrojnych" – placówka nosi od 1993 roku.

Zbiory

W zbiorach muzeum znajduje się około 800 tys. eksponatów począwszy od jednostronicowych dokumentów, a na pociskach balistycznych kończąc. Ekspozycje prezentowane są w 24 salach o łącznej powierzchni 5 tys. m². Na wystawie plenerowej za budynkiem muzeum pokazywanych jest ok. 150 egzemplarzy ciężkiego sprzętu radzieckiego i rosyjskiego typu: czołgi, broń artyleryjska, samoloty i rakiety. Muzeum posiada wiele unikatowych egzemplarzy techniki wojskowej, w tym polskiej z okresu II Rzeczypospolitej, przejętych przez Armię Czerwoną po agresji na Polskę 17 września 1939 roku (m.in. pierwsze polskie pistolety maszynowe MORS, z których jeden, dzięki staraniom polskich muzealników, został w 1983 roku przekazany Polsce (nr fab. 38) i obecnie znajduje się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie^[1]). W muzeum eksponowane są m.in. szczątki zwiadowczego samolotu U-2, zestrzelonego nad ZSRR w maju 1960 roku.

Obok muzeum w znajduje się odsłonięty w 2002 roku pomnik marynarzy poległych na okręcie podwodnym "Kursk" w katastrofie w sierpniu 2000 roku.

Organizacyjnie placówka podlega Ministerstwu Obrony FR.

Galeria

• Fragment ekspozycji plenerowej

• 

  Fragment ekspozycji z okresu wielkiej wojny ojczyźnianej

• 

  Szczątki U-2 Gary'ego Powersa zestrzelonego nad Swierdłowskiem 1 maja 1960 roku, eksponowane w jednej z sal

• Pomnik poległych marynarzy "Kurska" znajdujący się koło budynku muzeum

Przypisy

Bibliografia

• L. Siergiejew: Wsie cwieta wojennoj istorii. Cientralnyj muziej Woorużennych sił (ros.). W: Nasze Nasliedie. Istoriczno-kulturnyj żurnał [on-line]. 2006 rok (nr 79–80).