Centrum Antyterrorystyczne

Centrum Antyterrorystyczne (CAT) – jednostka powołana do koordynacji działań podejmowanych przez jednostki odpowiedzialne za ochronę antyterrorystyczną Polski [1]. Do zadań CAT należy m.in. monitoring zagranicznych mediów sympatyzujących z terrorystami, wykonywanie czynności analityczno-informacyjnych[2].

Centrum funkcjonuje w systemie całodobowym przez 7 dni w tygodniu[3].

Bezpłatnym numerem do Centrum Antyterrorystycznego jest numer 996[4]

Geneza

Pod koniec 2007 roku została przeprowadzona analiza porównawcza rozwiązań systemowych dotyczących zwalczania terroryzmu w państwa Unii Europejskiej. Wykazała ona, że w Polsce istnieje znaczna liczba służb zajmujących się przeciwdziałaniem terroryzmowi w zakresie czterech filarów UE, czyli zapobieganie, ochrona, ściganie i reagowanie. Jednakże nie powstała struktura, której celem byłaby koordynacja działalności krajowych służb i instytucji w zakresie zwalczania terroryzmu, co skutkowało nieefektywnymi działaniami, rozbieżnymi ocenami dotyczących zagrożenia terrorystycznego oraz niepoprawną identyfikacją wpływających na ten stan czynników[3].

W związku z taką oceną powstała koncepcja rozdziału kompetencji i wskazania podmiotów koordynujących realizację zadań na terenie Polski i powołania struktury o charakterze operacyjnym, czyli Centrum Antyterrorystycznego ABW. Została ona zaakceptowana przez ówczesnego Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Grzegorza Schetynę oraz Szefa ABW Krzysztofa Bondaryka. Następnie projekt został przedstawiony Międzyresortowemu Zespołowi do Spraw Zagrożeń Terrorystycznych, który go poparł oraz doprecyzował struktury krajowego systemu do spraw terroryzmu, dzieląc je na trzy poziomy[3]:

Następnie koncepcja została przekazana do zaopiniowania oraz akceptacji przez Komisję do Spraw Służb Specjalnych, Kolegium do Spraw Służb Specjalnych, Rządowemu Centrum Legislacji[3]. Projekt został zaakceptowany przez ówczesnego premiera Donalda Tuska,a zarządzenie nr 102 zmieniło statut ABW, powołując od 1 października 2008 r. nową jednostkę organizacyjną - Centrum Antyterrorystyczne[6].

Zadania

Głównym zadaniem CAT jest wymiana informacji między elementami tworzących system antyterrorystyczny RP, a także koordynacja działań odpowiednich służb i instytucji, odpowiedzialnych za ochronę przed zagrożeniami terrorystycznymi[7].

Zadania są realizowane poprzez następujące działania:

  • gromadzenie, analizowanie oraz przekazanie informacji pozwalających na przygotowaniu odpowiednich sił i środków w zakresie reagowania kryzysowemu;
  • koordynacja działań operacyjno–rozpoznawczych w zakresie zwalczania terroryzmu m.in. przekazywanie sygnałów o potencjalnych zagrożeniach, narady osób szczebla decyzyjnego, monitoring aktywności organizacji terrorystycznych i ich członków oraz struktur wspierających działalność fundamentalistów na terenie RP;
  • wykonywanie czynności analityczno-informacyjnych m.in. sporządzanie raportów sytuacyjnych, tworzenie prognoz zagrożenia terrorystycznego RP, tworzenia analiz zagrożenia terrorystycznego w innych państwach, mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo RP;
  • udział w opracowywaniu i nowelizacji procedur reagowania kryzysowego na wypadek ataku oraz sporządzanie algorytmów działań przed zamachem;
  • monitoring radykalnych mediów;
  • wspomaganie po ewentualnym zamachu terrorystycznym działań służb i instytucji uczestniczących w ochronie antyterrorystycznej Polski[3];
  • utrzymywanie łączności z krajowymi uczestnikami systemu ochrony antyterrorystycznej oraz partnerami zagranicznymi w systemie 24-godzinnym[8].

Współpraca zagraniczna

W ramach realizacji swoich działań CAT prowadzi współpracę zagraniczną ze strukturami m.in. UE, NATO, OBWE, Radą Europy.

Uczestniczy w pracach:

  • Międzynarodowej Grupy Antyterrorystycznej (CTG)
  • grupy roboczej UE ds. terroryzmu (WPT)
  • grupy zwanej Klubem Berlińskim
  • Komitetu Specjalnego NATO (AC/46)
  • Konferencji Europy Środkowej

CAT prowadzi również współpracę dwustronną na podstawie porozumień zawartych między Polską, a innymi państwami[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego - Centrum Antyterrorystyczne. abw.gov.pl. [dostęp 2011-07-09].
  2. ↑ Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego - Centrum Antyterrorystyczne - Zadania. abw.gov.pl. [dostęp 2011-07-09].
  3. ↑ a b c d e f Andrzej Makarski, Centrum Antyterrorystyczne Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Geneza, zasady działania oraz doświadczenia po pierwszym roku funkcjonowania [pdf], „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego”, nr 2, 2010 [dostęp 2022-07-08] (pol.).
  4. ↑ Nowy numer alarmowy 996. arslege.pl. [dostęp 2011-09-16].
  5. ↑ Poziomy systemu antyterrorystycznego i fazy działań antyterrorystycznych - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji - Portal Gov.pl, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji [dostęp 2021-12-05] (pol.).
  6. ↑ Zarządzenie Nr 102 Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 września 2008 r. zmieniające zarządzenie w sprawie nadania statutu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (M.P. z 2008 r. nr 69, poz. 622).
  7. ↑ Justyna Trubalska, System antyterrorystyczny w Polsce - wybrane zagadnienia, „Zeszyty Naukowe AON”, nr 4, 2016, s. 162.
  8. ↑ Marzena Obuchowicz, Pięć lat funkcjonowania Centrum Antyterrorystycznego ABW (2008–2013) [pdf], „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego”, nr 10, 2014 [dostęp 2022-07-08] (pol.).
Służby alarmowe w Polsce
Główne służby alarmowe
Dodatkowe służby alarmowe
Lokalne służby alarmowe