Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 2

Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 2
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1929
Rozformowanie1938
Tradycje
RodowódCentrum Wyszkolenia Podoficerów Lotnictwa
Dowódcy
Ostatnimjr obs. Adam Zaleski
Organizacja
Dyslokacjagarnizon Bydgoszcz
Rodzaj wojsklotnictwo

Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 2 (CWL nr 2) – centrum szkolenia kandydatów na podoficerów lotnictwa Wojska Polskiego.

Historia

W lutym 1929 z połączenia Centralnej Szkoły Mechaników Lotniczych i Centralnej Szkoły Podoficerów Pilotów Lotnictwa w Bydgoszczy zostało utworzone Centrum Wyszkolenia Podoficerów Lotnictwa[1]. W skład jednostki wchodziły[1]:

Początkowo funkcję w/z komendanta CWPL pełnił mjr pil. inż. Franciszek Rudnicki, a od 31 maja 1929 przybyły z 4 Pułku Lotniczego mjr. pil. Tadeusz Prauss[1]. W tym czasie mjr pil. inż Franciszek Rudnicki został komendantem Szkoły Podoficerów Mechaników Lotniczych, kpt. pil. Tadeusz Jarina – szefem pilotażu CWPL[1].

7 sierpnia 1930 w ramach CWPL przystąpiono do organizacji Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich (SPLdM)[1]. W marcu i kwietniu 1932 dokonano reorganizacji jednostki. Większość kadry oficerskiej Szkoły Podoficerów Pilotów Lotnictwa (SPPL) przeniesiono do różnych pułków lotniczych oraz do Lotniczej Szkoły Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu (LSSiB)[1]. Natomiast na podstawie rozkazu Departamentu Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych z 29 marca 1933 roku, przeniesiono eskadrę szkolną i eskadrę ćwiczebną Szkoły Podoficerów Pilotów do Grudziądza (LSSiB) oraz zlikwidowano eskadrę szkolną Szkoły Podoficerów Mechaników Lotniczych[1]. W wyniku tych przekształceń w strukturze CWPL pozostały: Szkoła Podoficerów Specjalistów Lotnictwa, Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich oraz Szkoła Podchorążych Lotnictwa - Grupa Techniczna (w 1936 przeniesiona do Warszawy).

W latach 1930-1932 w CWPL kurs praktyczny pilotażu ukończyło 130 podoficerów[1].

1 października 1934 roku na podstawie rozkazu I wiceministra spraw wojskowych centrum zostało przemianowane na Centrum Wyszkolenia Technicznego Lotnictwa. W strukturze centrum znajdowały się m.in. Szkoła Podchorążych Lotnictwa – grupa techniczna oraz Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich. W grudniu 1936 na podstawie rozkazu Ministerstwa Spraw Wojskowych, Szkoła Podchorążych Lotnictwa - grupa techniczna została przeniesiona do Warszawy[1].

W 1937 dotychczasowe centrum zostało przemianowane na Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 2 i obejmowało m.in. Szkołę Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich wraz z Batalionem Szkolnym Lotnictwa w Świeciu, eskadrę treningową oraz Bazę Lotniczą „Bydgoszcz”[2]. 1 lipca 1937 centrum zostało podporządkowane komendantowi Grupy Szkół Lotniczych w Warszawie.

1 września 1938 z rozkazu Ministerstwa Spraw Wojskowych zlikwidowano Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 2 w Bydgoszczy. Wiązało się to z organizacją wielkiego ośrodka szkolenia personelu lotniczego w południowej części kraju w obliczu zagrożenia Polski ze strony Niemiec[1].

W 1939 Baza Lotnicza „Bydgoszcz” została podporządkowana pod dowództwo 4. Pułku Lotniczego w Toruniu. W ramach Detaszowanego Dywizjonu Lotniczego uruchomiono także Wojskowy Ośrodek Spadochronowy w Bydgoszczy[2].

W centrum używano samoloty polskiej konstrukcji typu Bartel BM-4, Lublin R.XIII i R.XIV z wytwórni Plage i Laśkiewicz, PWS-12 z Podlaskiej Wytwórni Samolotów, a od 1935 roku RWD-8. Oprócz samolotów szkolnych i treningowych wykorzystywano też pojedyncze egzemplarze samolotów bojowych, np. PZL P.7, PZL P.11, a od 1937 roku samoloty liniowe PZL.23 Karaś[1].

Obsada personalna

Komendanci centrum
Dyrektorzy nauk

Organizacja centrum

Organizacja w 1929
Organizacja w 1933
  • Komenda Centrum
  • Komenda bazy
  • Kwatermistrzostwo (kpt. obs. Jan Janiszewski)
  • Oddział portowy (mjr pil. Jan Truczka)
  • Kompania portowa (kpt. pil. Wacław Kornacki)
  • Park lotniczy (kpt. pil. inż Aleksander Sipowicz)
  • Szkoła Podoficerów Specjalistów Lotnictwa
    • komendant szkoły – ppłk pil. inż. Franciszek Rudnicki (do XII 1934 → dyrektor nauk)
    • 1. eskadra techniczna (kpt. pil. Alojzy Bażyński)
    • 2. eskadra techniczna (kpt. pil. obs. Wacław Wolski)
  • Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich
    • komendant szkoły (kpt. pil. Adam Zaleski)
    • 1. eskadra szkolna (por. pil. Brunon Mówka)
    • 2. eskadra szkolna (kpt. pil. Henryk Wituski)
    • 3. eskadra szkolna (kpt. obs. Tadeusz Dzierzgowski)
  • Eskadra treningowa (kpt. pil. Stefan Micewski)
    • 10 brygada obsługi samolotów.
Organizacja w grudniu 1933
Organizacja w 1934
  • Komenda CWTL
    • komendant (ppłk obs. inż Czesław Filipowicz)
    • dyrektor nauk i dział nauk (ppłk pil. inż. Franciszek Rudnicki)
  • Komenda Bazy
    • komendant Bazy (mjr pil. obs. Zenon Romanowski)
    • kwatermistrzostwo (p.o. por. pil. Stanisław Śledziejowski)
    • oddział portowy (dowódca p.o. kpt. pil. Wacław Kornacki)
    • kompania portowa (dowódca por. pil. Tadeusz Sypniewski)
    • park lotniczy (komendant p.o. kpt. obs. Henryk Liebek)
  • Szkoła Podchorążych Lotnictwa – grupa techniczna (mjr pil. Stefan Berezowski)
  • Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich (kpt. pil. Adam Zaleski)
    • 1. eskadra szkolna (kpt. obs. Tadeusz Dzierzgowski)
    • 2. eskadra szkolna (kpt. pil. Henryk Wituski)
    • 3. eskadra szkolna (por. pil. Brunon Mówka)
  • Eskadra treningowa (kpt. pil. Stefan Micewski)

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k Arkadiusz Kaliński: Bydgoskie lotnisko w latach 1916-1939 (cz. 2) [w:] Kronika Bydgoska XX
  2. a b http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/1,128852,12434323,Poznaj_historie_lotnictwa_wojskowego.html dostęp 17-01-2017
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 123.
  4. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 165.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 kwietnia 1935 roku, s. 42.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 kwietnia 1935 roku, s. 39.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 127.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 118.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 256.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
  • Stanisław Rutkowski, Zarys dziejów polskiego szkolnictwa wojskowego, wyd. MON, Warszawa, 1970, str. 111.
  • Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936 - 1939. Próby modernizacji i rozbudowy wyd. MON 1964, str 243-248.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).