Ceratocystis

Ceratocystis
Ilustracja
Rak platana wywołany przez Ceratocystis platani
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwogrzyby
Typworkowce
KlasaSordariomycetes
RządMicroascales
RodzinaCeratocystidaceae
RodzajCeratocystis
Nazwa systematyczna
Ceratocystis Ellis & Halst.
New Jersey Agric. Coll. Exp. Sta. Bull. 76: 14 (1890)
Typ nomenklatoryczny

Ceratocystis fimbriata Ellis & Halst. 1890

Rak platana wywołany przez Ceratocystis platani

Ceratocystis Ellis & Halst. – rodzaj workowców[1]. Szeroko na świecie rozprzestrzenione grzyby mikroskopijne, saprotrofy i pasożyty. Są patogenami wywołującymi u roślin choroby grzybowe[2].

Morfologia

Tworzą dwa rodzaje zarodników; chlamydospory i konidia (tzw. endokonidia). Dość duże i grubościenne chlamydospory o walcowatym kształcie powstają pojedynczo lub w łańcuszkach, są brunatne, jednokomórkowe. Niektóre gatunki wytwarzają także drobne, cylindryczne, jedno lub dwukomórkowe endokonidia. Powstają one w łańcuszkach, które rozpadają się po dojrzeniu, a wytwarzane są endogenicznie w wąskich, wydłużonych i napęczniałych przy podstawie komórkach konidiotwórczych[2].

Niektóre gatunki Thielaviopsis znane są tylko w postaci anamorfy, przy czym tworzą one dwa rodzaje tych anamorf (tzw. synanamorfy)[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ceratocystidaceae, Microascales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Synonimy: Chaetonaemosphaera Schwarzman, Milowia Massee, Mycorhynchella Höhn., Rostrella Fabre, Rostrella Zimm., Thielaviopsis Went[3].

Uwagi taksonomiczne

Do rodzaju tego należą także gatunki, których anamorfy zaliczane są do rodzaju Thielaviopsis. Dla gatunków tych jak dotąd nie znaleziono teleomorfy, jednak na podstawie badań molekularnych ustalono, że należą one do rodzaju Ceratocystis. Zgodnie z ustaleniami nazewnictwa mykologicznego tymczasowo noszą nazwę Thielaviopsis, jednak klasyfikowane są w tym rodzaju, co teleomorfa, a więc w obrębie rodzaju Ceratocystis[3][4].

Gatunki

Występujące w Polsce
  • Ceratocystis fimbriata Ellis & Halst. 1890
  • Ceratocystis grandicarpa Kowalski & Butin 1989
  • Ceratocystis introcitrina Olchow. & J. Reid 1974
  • Ceratocystis ips (Rumbold) C. Moreau 1952
  • Ceratocystis minor (Hedgc.) J. Hunt 195
  • Ceratocystis paradoxa (Dade) C. Moreau 1952
  • Ceratocystis pilifera (Fr.) C. Moreau 1952
  • Ceratocystis prolifera Kowalski & Butin 1989
  • Ceratocystis stenoceras (Robak) C. Moreau 1952
Niektóre inne
  • Ceratocystis platani (J.M. Walter) Engelbr. & T.C. Harr. 2005

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[5]. Wykaz gatunków występujących w Polsce według checklist[6] oraz J. Marcinkowskiej[2].

Przypisy

  1. ↑ a b Index Fungorum [dostęp 2020-10-15] (ang.).
  2. ↑ a b c d Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ​ISBN 978-83-09-01048-7​
  3. ↑ a b Species Fungorum (ang.). [dostęp 2016-12-09].
  4. ↑ Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, ISBN 978-83-09-01077-7.
  5. ↑ Index Fungorum (gatunki) [dostęp 2015-02-27] (ang.).
  6. ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ​ISBN 978-83-89648-75-4​

Media użyte na tej stronie

Ceratocystis platani - 2.jpg
Autor: Emőke Dénes, Licencja: CC BY-SA 4.0
Oriental plane (Platanus orientalis) infected with Ceratocystis platani at the Bishop's Park and Fulham Palace, England.
Chancre du platane.jpg
Autor: https://www.flickr.com/photos/le-mauvais-oeil/, Licencja: CC BY-SA 2.0
Ceratocystis platani, a fungus and a plant pathogen, formerly known as Ceratocystis fimbriata f. platani