Cerkiew św. Łukasza w Izbach

Cerkiew św. Łukasza
Kościół św. Łukasza
Distinctive emblem for cultural property.svg A-755 z dnia 22.08.1994[1]
kościół filialny
Ilustracja
Elewacja frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Izby

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia Świętych Kosmy i Damiana w Banicy

Wezwanie

św. Łukasza

Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie
Mapa konturowa gminy Uście Gorlickie, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Izby, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Izby, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Izby, cerkiew”
Ziemia49°26′48,3″N 21°03′55,3″E/49,446750 21,065361

Cerkiew św. Łukasza w Izbach – dawna cerkiew greckokatolicka z 1888 roku, w znajdująca się w Izbach. Od 1948 użytkowana przez kościół rzymskokatolicki.

Historia

Parafię greckokatolicką w Izbach utworzył w 1659 roku biskup krakowski Andrzej Trzebicki. Obecną świątynię, zbudowaną w miejscu poprzedniej drewnianej cerkwi, wzniesiono w 1866 roku. W 1928 roku na fali schizmy tylawskiej, większość mieszkańców Izb przeszła na prawosławie, zbudowano prowizoryczną cerkiew, a ta świątynia była coraz rzadziej użytkowana. W 1948 roku, po wysiedleniu ze wsi ostatnich Łemków w ramach akcji „Wisła", opustoszała cerkiew zaczęła służyć Kościołowi rzymskokatolickiemu, początkowo jako kościół filialny parafii w Czyrnej, później parafii w Banicy[2].

Cerkiew wpisano na listę zabytków w 1994 roku.

Architektura i wnętrze

Wnętrze świątyni

Cerkiew posiada cechy stylu późno klasycystycznego. Bryła budowli została wzniesiona z kamienia, ściany zostały otynkowane. Budowla jest świątynią jednonawową z transeptem. Przed nawą wznosi się wysoka wieża o przekroju kwadratowym, nakryta baniastym dachem hełmowym z latarnią. Poziome gzymsy dzielą wieżę na trzy kondygnacje. Budowlę nakrywają dachy dwuspadowe z czterema baniastymi wieżyczkami. Wnętrze budowli składa się trójprzęsłowej nawy, transeptu z półkoliście zamkniętymi ramionami oraz prezbiterium, również zamkniętego apsydą[2].

W świątyni zachowało się wyposażenie z II poł. XIX wieku: nawiązujący do baroku zdekompletowany ikonostas z 1888 roku, klasycystyczny ołtarz główny w kształcie konfesji, pseudobarokowe: ołtarze boczne i ambona oraz ikony św. Michała Archanioła i św. Łukasza Ewangelisty[2].

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2016-12-13].
  2. ↑ a b c Marek Sztorc, Izby, kościół św. Łukasza Ewangelisty, tarnowskiekoscioly.net [dostęp 2022-06-10] (pol.).

Bibliografia

  • Zbigniew Muzyk, Cerkwie, Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 1998, wyd. I, s. 22 ISBN 83-907385-6-2
Cerkwie w powiecie gorlickim

Kwiaton 1.jpg

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Kwiaton 1.jpg
(c) Ed88, CC-BY-SA-3.0
Cerkiew św. Paraskewy w Kwiatoni.
Izby cerkov inside.jpg
Autor: JerzyTarasiuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Izby - ikonostas i wnętrze zabytkowej cerkwi p.w. św. Łukasza, ob. kościół rzym.-kat