Cerkiew św. Apostoła Jana Teologa w Nowoberezowie

Cerkiew św. Apostoła Jana Teologa

9 z dnia 03.11.1951.
cerkiew filialna
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Miejscowość	Nowoberezowo
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Diecezja	warszawsko-bielska
Wezwanie	św. Apostoła Jana Teologa
Wspomnienie liturgiczne	8/21 maja, 26 września/9 października
Historia Data zakończenia budowy 1771; 1883 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Fundator Izabela Branicka
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno Wieża kościelna • liczba wież 1 Kopuła • liczba kopuł 2 Liczba ikonostasów 1 Ołtarz • liczba ołtarzy 1 Liczba naw 1 Dzwonnica • typ dzwonnicy wbudowana
Położenie na mapie gminy wiejskiej Hajnówka Nowoberezowo, cerkiew św. Jana Teologa
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Nowoberezowo, cerkiew św. Jana Teologa
Położenie na mapie województwa podlaskiego Nowoberezowo, cerkiew św. Jana Teologa
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego Nowoberezowo, cerkiew św. Jana Teologa
52°45′36,9″N 23°30′27,3″E/52,760250 23,507583

Cerkiew pod wezwaniem św. Apostoła Jana Teologa – prawosławna cerkiew filialna w Nowoberezowie. Należy do parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Nowoberezowie, w dekanacie Hajnówka diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Główne wejście

Zbudowana w 1771 na planie prostokąta jako świątynia unicka. Jej fundatorką była Izabela Branicka. Jest to cerkiew drewniana, szalowana, o konstrukcji zrębowej, nieorientowana. Wewnątrz polichromie wykonane na suficie (odrestaurowane w 1995). Prezbiterium (ałtar) zamknięte w linii prostej. W części południowej zakrystie (ponomarki), w części północnej kruchta (pritwor) z dobudowaną w 1883 na planie kwadratu wieżą-dzwonnicą. Dachy cerkwi blaszane. Wejścia (główne i dwa boczne) poprzedzone dwuspadowymi daszkami wspartymi na czterech słupach. Wieża zwieńczona ostrosłupowym hełmem z kopułką. Nad nawą dach dwuspadowy, z wieżyczką zwieńczoną baniastym hełmem. Nad prezbiterium dach dwuspadowy. Do 2 połowy XX wieku nawa główna była pokryta drewnianym gontem^[1].

Cerkiew św. Jana Teologa była początkowo świątynią parafialną. Przemianowana na filialną w końcu XIX w., po wybudowaniu nowej murowanej cerkwi pod wezwaniem Wniebowstąpienia Pańskiego.

W drugiej połowie 2016 cerkiew przeszła gruntowny, zewnętrzny remont – wymieniono stolarkę drzwiową i okienną, wymieniono dach nad bocznymi przybudówkami, odrestaurowano ganki przy wejściach oraz odmalowano ściany. W 2021 r. wykonano prace remontowe wewnątrz świątyni – odmalowano ściany, podłogę i elementy wyposażenia cerkwi oraz wyłożono boazerią dzwonnicę i pomieszczenie na szaty liturgiczne^[2]. Remont finansowany był z pieniędzy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego, Funduszu Kościelnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz środków własnych parafii.

Przy cerkwi znajduje się studnia – miejsce, w którym 18 stycznia (święto Chrztu Pańskiego) oraz 21 maja (dzień patrona świątyni) dokonuje się poświęcenia wody. Oprócz tego, w pobliżu świątyni znajduje się: grób rodziny Gromotowiczów, grób ks. Kłoczkowskiego, grób nieznanego żołnierza oraz kilka krzyży wotywnych.

Cerkiew została wpisana do rejestru zabytków 3 listopada 1951 pod nr 9^[3].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Kościoły drewniane, Nowoberezowo (św. Jana Teologa)