Cerkiew św. Dymitra Męczennika w Łukawcu
| |||||||||||||||||
A-797 z dnia 19.03.1986[1] | |||||||||||||||||
nieczynna kultowo | |||||||||||||||||
Elewacja frontowa | |||||||||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||||||||
Województwo | podkarpackie | ||||||||||||||||
Miejscowość | Łukawiec | ||||||||||||||||
Wyznanie | katolickie | ||||||||||||||||
Kościół | greckokatolicki | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||
50°04′41,4″N 23°06′59,3″E/50,078167 23,116472 |
Cerkiew św. Dymitra Męczennika w Łukawcu – zabytkowa drewniana cerkiew greckokatolicka, z 1701, znajdująca się w miejscowości Łukawiec.
Cerkiew należy do grupy tradycyjnych świątyń drewnianych Kościoła Wschodniego i nawiązuje do najstarszych cerkwi drewnianych z XVI/XVII w. reprezentowanych na terenie Polski przez cerkwie w Radrużu i Gorajcu[2].
Historia
Wybudowana w 1701 z fundacji gromady wiejskiej. Gruntownie remontowana w 1753. W 1853 obok postawiono drewnianą dzwonnicę. Zasadniczą przebudowę wykonano w 1923, powiększając babiniec i dobudowując kruchtę i zakrystię. Na początku lat 40. XX w. wnętrze pokryto polichromią. Po 1947 stała opuszczona. W latach 60. XX w. zmieniono ją w magazyn nawozów. W 1987 pożar strawił zachodnią część świątyni. Została odbudowana w latach 1990-1993[3].
Architektura i wyposażenie
Cerkiew wzniesiona z drewna w konstrukcji zrębowej, posadowiona częściowo na peckach (wbitych w ziemię drewnianych palach). Trójdzielna, złożona z prezbiterium na rzucie zbliżonym do kwadratu, zamkniętego od wschodu trójbocznie, niemal kwadratowej nawy, większej od pozostałych członów budowli oraz nieco mniejszego babińca, również na planie zbliżonym do kwadratu. Do prezbiterium od północy dobudowana niewielka, prostokątna zakrystia. Babiniec i prezbiterium nakryte są dachami dwuspadowymi. Połać dachu nad zakrystią stanowi przedłużenie połaci dachu nad prezbiterium. Cerkiew obiega gontowy daszek okapowy wsparty na konsolkach[2][3].
We wnętrzu babiniec i prezbiterium przekryte są sklepieniami zrębowymi. Nad nawą czworoboczna kopuła zrębowa. Wyposażenie cerkwi nie zachowało się. Niektóre ikony trafiły do okolicznych muzeów[2][3].
Świątynia otoczona jest drewnianym ogrodzeniem. W jej sąsiedztwie rosną dęby szypułkowe, w tym pomnik przyrody.
Przypisy
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie. 2020-09-30. [dostęp 2020-02-03].
- ↑ a b c Ryszard Kwolek, OT NID w Rzeszowie: Łukawiec. Cerkiew par.greckokatolicka pw. św. Dymitra Męczennika (pol.). Strona zabytek.pl. [dostęp 2020-02-03].
- ↑ a b c Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. Pro Carpathia, Rzeszów 2015, s. 174, 175. ISBN 978-83-61577-68-3.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 50.9 N
- S: 48.95 N
- W: 21.03 E
- E: 23.66 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Flaga województwa podkarpackiego
Autor: Wojciech Pysz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stary Dzików (Poland), Greek Catholic church
Cerkiew greckokatolicka w Starym Dzikowie z 1904 r.
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY 3.0
wieś Łukawiec, cerkiew św. Dymitra Męczennika
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY 3.0
wieś Łukawiec, cerkiew św. Dymitra Męczennika
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY 3.0
wieś Łukawiec, cerkiew św. Dymitra Męczennika
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY 3.0
wieś Łukawiec, cerkiew św. Dymitra Męczennika