Cerkiew św. Dymitra w Roztoce Wielkiej

Cerkiew św. Dymitra w Roztoce Wielkiej obecnie kościół Matki Bożej Anielskieja
A-772 z dnia 05.09.1964r.[1]
kościół filialny
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Roztoka Wielka
Adres	33-336 Roztoka Wielka
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Parafia Matki Bożej Anielskiej w Nowej Wsi
Wezwanie	Matka Boska Anielska
Historia Data zakończenia budowy 1819 Poprzednie wyznanie Kościół Greckokatolicki w Polsce do 1947 r.
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno
Położenie na mapie gminy Łabowa Roztoka Wielka, cerkiew
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Roztoka Wielka, cerkiew
Położenie na mapie województwa małopolskiego Roztoka Wielka, cerkiew
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Roztoka Wielka, cerkiew
49°28′14,5″N 20°55′41,6″E/49,470694 20,928222

Cerkiew św. Dymitra w Roztoce Wielkiej – dawna łemkowska cerkiew greckokatolicka wzniesiona w 1819 znajdująca się w Roztoce Wielkiej w gminie Łabowa.

Od 1947 użytkowana jako kościół filialny parafii rzymskokatolickiej Matki Bożej Anielskiej w Nowej Wsi. Obiekt wpisany na listę zabytków w 1964, ale nie włączony do szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego. To typowa cerkiew zachodniołemkowska.

Historia

Już w XVII wieku istniała w Roztoce Wielkiej cerkiew^[2]. Obecnie istniejącą wzniesiono w 1819. Remontowana w 1881. W 1938 całość wnętrza odnowiono na jubileusz chrztu Rusi^[3]. Po 1947 została przejęta przez kościół rzymskokatolicki ponieważ większość mieszkańców wsi wyjechała w 1945 do ZSRR.

• 

  Elewacja zachodnia
• 

  Widok ogólny
• 

  Elewacja południowa

Architektura i wyposażenie

Jest to budowla drewniana konstrukcji zrębowej, trójdzielna, nieorientowana-prezbiterium skierowane ku północy. Prezbiterium w kształcie kwadratu, z szerszą nawą i babińcem objętym słupami cebulastej wieży z malowaną niebiesko-rudą izbicą z dzwonem z 1695 i drugim Janem Chrzcicielem oraz z sygnaturką z 1981. Dachy kryte blachą typu namiotowego przechodzące w dwuspadowe z baniastymi hełmami. Ściany pokryte gontem.

We wnętrzu płaskie stropy i ściany ozdobione polichromią figuralną z 1940. Na stropie nawy Sąd Ostateczny a na ścianach św. Michał Archanioł zabijający diabła i św. Jerzy zabijający smoka. Nawę od prezbiterium oddziela niekompletny ikonostas z końca XIX wieku. Brakuje środkowych ikon namiestnych i carskie i diakońskie wrota. Zachowały się także klasycystyczne ołtarze i lichtarze, chór muzyczny późnobarokowy z wypukłym parapetem, krucyfiks ludowy z początku XIX wieku.

Wokół cerkwi

Obok świątyni znajduje się mały cmentarz, na którym stoi kilka starych łemkowskich nagrobków.

• 

  Widok od strony południowo-zachodniej
• 

  Elewacja wschodnia
• 

  2008 rok

Przypisy

Bibliografia

• Hanna Faryna-Paszkiewicz, Małgorzata Omilanowska, Robert Pasieczny: Atlas zabytków architektury w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 569. ISBN 83-01-13478-X.
• Zbigniew Muzyk, Cerkwie Sądecczyzny, Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2001, wyd. I str.13 ​ISBN 83-913147-9-0​
• Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, str.109 ​ISBN 83-89188-08-2​
• St.Figiel, M.Motek, W.Nowicki, J.Swajdo Beskidy Pascal 2003, str. 149 ​ISBN 83-7304-160-5​

Linki zewnętrzne

• Kościoły drewniane, Roztoka Wielka
• Informacja o kościele na stronie tarnowskiekoscioly.net
• Informacja o cerkwi na portalu beskidsadecki.pl