Cerkiew św. Michała Archanioła w Holeszowie

Cerkiew św. Michała Archanioła
cerkiew parafialna i klasztorna
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Holeszów

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

lubelsko-chełmska

Wezwanie

św. Michała Archanioła

Wspomnienie liturgiczne

8/21 listopada

Położenie na mapie gminy Hanna
Mapa konturowa gminy Hanna, po lewej znajduje się punkt z opisem „Holeszów, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Holeszów, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu włodawskiego
Mapa konturowa powiatu włodawskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Holeszów, cerkiew”
Ziemia51°41′19,8″N 23°23′24,5″E/51,688833 23,390139

Cerkiew św. Michała Archaniołaprawosławna cerkiew parafialna w Holeszowie, w dekanacie Terespol diecezji lubelsko-chełmskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Historia

Ikonostas

Unicka cerkiew w Holeszowie została wzniesiona w końcu XVII w. z inicjatywy Karola Stanisława Radziwiłła. Była to jedna ze świątyń zbudowanych w tym okresie przez Radziwiłłów z Białej w celu autentycznego nawrócenia na unię miejscowych wyznawców prawosławia[1][2]. W 1872 do miejscowej parafii uczęszczało 905 osób. Trzy lata później placówka duszpasterska pod przymusem przeszła do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego razem z całą unicką diecezją[1]. Pierwsza holeszowska cerkiew spłonęła podczas I wojny światowej, toteż po powrocie z bieżeństwa miejscowi parafianie wznieśli nową świątynię, rozbudowując jedyną ocalałą część starszej świątyni – dzwonnicę. Cerkiew ta została w 1938 zburzona podczas akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej[3]. W 1947 prawosławni mieszkańcy Holeszowa zostali wywiezieni w ramach akcji „Wisła”[1].

Ok. 50 prawosławnych rodzin postanowiło wrócić do Holeszowa po 1958. Początkowo wierni spotykali się na modlitwę na cmentarzu prawosławnym we wsi lub w prywatnym domu, następnie wznieśli na cmentarzu prowizoryczną kaplicę, do której wstawiono ikonę podarowaną przez archimandrytę Sawę, przełożonego monasteru św. Onufrego w Jabłecznej. Nową cerkiew planowano wznieść w obrębie cmentarza, jednak na obranym pod świątynię miejscu miejscowi katolicy wznieśli dzwonnicę. Ostatecznie cerkiew św. Michała Archanioła została zbudowana na miejscu świątyni z XVII w., w 1983, w dużej mierze dzięki staraniom przełożonego monasteru św. Onufrego w Jabłecznej archimandryty Nikona[1]. W 2012 przy cerkwi umieszczono pomnik upamiętniający tego duchownego[4].

Skit św. Mikołaja Cudotwórcy

W 2016 r. przy cerkwi rozpoczął działalność żeński Dom Zakonny św. Mikołaja Cudotwórcy. Pierwszą przełożoną wspólnoty została siostra Nikołaja (Aleksiejuk)[5][6][7], jej następczynią jest od 2020 r. siostra Atanazja (Szymaniuk)[8].

Od 24 lipca 2019 r. jest to skit, podlegający monasterowi Opieki Matki Bożej w Turkowicach[9][10].

W 2020 r. w skicie przebywały trzy mniszki[11].

Przypisy

  1. a b c d Historia: Holeszów – św. Michała Archanioła
  2. F. Gryciuk, Prawosławie na Podlasiu [w:] red. T. Wasilewski, T. Krawczak, Z nieznanej przeszłości Białej i Podlasia, Podlaskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Biała Podlaska 1990, s. 139.
  3. ks. S. Kochan, Burzenie cerkwi prawosławnej w Holeszowie w 1938 roku na tle dziejów świątyni w okresie międzywojennym [w:] red. G. Kuprianowicz, Akcja burzenia cerkwi prawosławnych na Chełmszczyźnie i południowym Podlasiu w 1938 – uwarunkowania, przebieg, konsekwencje, Chełm 2009, ss. 331–338.
  4. Nasza wiara i tradycja
  5. Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Konferencja duchowieństwa diecezji lubelsko-chełmskiej [dostęp: 26.11.2016.]
  6. Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Chełm: dekanalne rekolekcje duchowieństwa [dostęp: 22.12.2016.]
  7. Kalendarz Prawosławny 2017, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, s. 223
  8. ks. Michał Wasilczyk: Akatyst przed Ikoną Matki Bożej Leśniańskiej. cerkiew.pl, 22 października 2020. [dostęp 2020-10-22].
  9. Monastery. lublin.cerkiew.pl. [dostęp 2019-08-10].
  10. Skit św. Mikołaja Cudotwórcy Żeńskiego Monasteru pw. Opieki Matki Bożej w Turkowicach. lublin.cerkiew.pl. [dostęp 2019-08-10].
  11. ks. Wiesław Skiepko: Arcystratega Michała w Żeńskim Domu Zakonnym w Holeszowie. cerkiew.pl, 21 listopada 2020. [dostęp 2020-11-21].

Media użyte na tej stronie

Hanna (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Ulucz cerkiew1.jpg
Autor: Wojciech Pysz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ulucz (Poland), Greek Catholic church
Ikonostas cerkwi w Holeszowie.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ikonostas cerkwi św. Michała Archanioła w Holeszowie
Cerkiew Holeszów3.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cerkiew św. Michała Archanioła w Holeszowie