Cerkiew św. Mikołaja w Dolicach

Cerkiew św. Mikołaja
Distinctive emblem for cultural property.svg A-1178 z dnia 19.03.1991.
cerkiew filialna
Państwo Polska
Województwo zachodniopomorskie
MiejscowośćDolice
Wyznanieprawosławne
KościółPolski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Diecezjawrocławsko-szczecińska
Wezwanieśw. Mikołaja
Wspomnienie liturgiczne9/22 maja; 6/19 grudnia
Położenie na mapie gminy Dobrzany
Mapa konturowa gminy Dobrzany, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dolice, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dolice, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego
Mapa konturowa powiatu stargardzkiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dolice, cerkiew”
Ziemia53°21′28,0″N 15°29′23,8″E/53,357778 15,489944
Strona internetowa

Cerkiew pod wezwaniem Świętego Mikołajaprawosławna cerkiew filialna w Dolicach. Należy do parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Stargardzie, w dekanacie Szczecin diecezji wrocławsko-szczecińskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Położenie

Świątynia mieści się we wsi Dolice w gminie Dobrzany, w powiecie stargardzkim, w województwie zachodniopomorskim.

Historia

Obiekt wzniesiono w 1896 r. (w miejscu dawnego kościoła szachulcowego) jako świątynię protestancką; od 1945 r. należy do prawosławnych.

Cerkiew służyła ludności przesiedlonej m.in. w wyniku Akcji „Wisła”. Nabożeństwa zaprzestano odprawiać w 1968 r. ze względu na zbyt małą liczbę wiernych, a część wyposażenia przewieziono do cerkwi w Stargardzie oraz w Gryficach. Budowla była w złym stanie technicznym. W 2011 r. została zabezpieczona przed dalszymi uszkodzeniami. W latach 2011–2012 wyremontowano wieżę (z pokryciem), wymieniono konstrukcje dachowe (wraz z pokryciem i elementami blaszanymi), założono instalację odgromową, przemurowano pinakle i narożniki oraz naprawiono pęknięcia w murach. W 2013 r. naprawiono stolarkę okienną, wykonano nową stolarkę drzwiową oraz okiennice na wieży. Dotychczasowy remont został przeprowadzony dzięki wsparciu finansowemu Zachodniopomorskiego Konserwatora Zabytków (ogółem 50 tys. zł), Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (100 tys. zł), Powiatu Stargardzkiego (20 tys. zł), Gminy Dobrzany (20 tys. zł) oraz ze środków własnych parafii. W 2014 r. poddano pracom konserwatorskim elewację cerkiewnej wieży[1]. W 2015 r. wykonywano prace remontowe wewnątrz obiektu (położenie nowych tynków, prace konserwatorskie przy istniejących malowidłach, naprawa i konserwacja posadzki)[2]. W 2016 r. trwał remont i konserwacja zewnętrznych ścian cerkwi[3]. Generalny remont świątyni zakończono w 2017 r.; 22 października tegoż roku cerkiew została poświęcona przez metropolitę warszawskiego i całej Polski Sawę oraz arcybiskupa wrocławskiego i szczecińskiego Jerzego. Tego samego dnia w cerkwi odsłonięto tablicę upamiętniającą 70. rocznicę Akcji „Wisła”[4].

W 2021 r. cerkiew otrzymała dzwon, poświęcony 29 sierpnia przez arcybiskupa Jerzego[5].

Obiekt wpisano do rejestru zabytków 19 marca 1991 r. pod nr A-1178[6].

Cerkiew św. Mikołaja w Dolicach jest jedyną wiejską świątynią prawosławną w województwie zachodniopomorskim.

Architektura

Budowla murowana, neogotycka, nieorientowana, salowa, na planie prostokąta. Od strony północnej pięcioboczna przesklepiona apsyda, oszkarpowana (podobnie jak nawa). Od południa wieża na planie kwadratu, zwieńczona strzelistym hełmem z iglicą, ozdobiona kolistymi wnękami i ostrołukowymi okienkami. Po bokach wieży pinakle (kamienne, dekoracyjne wieżyczki mieszczące się na dachu).

Przypisy

  1. ks. Jarosław Biryłko: Zakończono kolejne prace przy zabytkowej cerkwi pw. św. Mikołaja w Dolicach. cerkiew.pl, 24 grudnia 2014. [dostęp 2021-05-01].
  2. Strona parafii prawosławnej w Stargardzie Szczecińskim – Kontynuacja prac przy cerkwi św. Mikołaja w Dolicach [dostęp: 01.10.2015.]
  3. Patryk Miłożemski – Kontynuacja remontu cerkwi w Dolicach [dostęp: 05.08.2016.]
  4. Patryk Miłożemski: Poświęcenie cerkwi w Dolicach (pol.). orthodox.pl, 26 października 2017. [dostęp 2017-10-27].
  5. Agata Biryłko: Poświęcenie dzwonu w Dolicach. diecezjawroclawsko-szczecinska.pl, 2 września 2021. [dostęp 2021-09-02].
  6. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie. 2021-09-30.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Powiat stargardzki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu stargardzkiego, Polska
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Dobrzany (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Dobrzany, Polska