Cerkiew św. Mikołaja w Rzepedzi

Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Rzepedzi

nr rej. A-795 z 29.04.1975 [1]
Widok ogólny (2020)
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Rzepedź
Wyznanie	Obecnie zarówno Kościół łaciński jak i Kościół greckokatolicki
Rodzaj	Cerkiew
Wezwanie	św. Mikołaj
Historia
Data budowy	1824
Dane świątyni
Styl	łemkowski
Budulec	drewno
Położenie na mapie gminy Komańcza Rzepedź, cerkiew
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Rzepedź, cerkiew
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Rzepedź, cerkiew
Położenie na mapie powiatu sanockiego Rzepedź, cerkiew
49°23′21,9″N 22°06′17,6″E/49,389417 22,104889

Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Rzepedzi – drewniana cerkiew z 1824, obecnie wykorzystywana wspólnie przez katolików obrządku łacińskiego i bizantyjskiego. Cerkiew jest położona w dolinie potoku Rzepedka dopływu Osławy^[2]. Typowa cerkiew wschodniołemkowska.

Świątynia włączona do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia

Cerkiew powstała w 1824 na miejscu wcześniejszej. W 1869 uzupełniono jej wyposażenie wnętrza o ikonostas, w 1896 – przebudowano. Cerkiew była czynna do Akcji „Wisła”, kiedy ukraińscy mieszkańcy okolicy zostali wywiezieni, a Ludowe Wojsko Polskie splądrowało wnętrze, zabierając m.in. wszystkie dzwony. Cerkiew zaadaptowano na rzymskokatolicką kaplicę pogrzebową, dzięki czemu uniknęła całkowitej ruiny. W latach 1970-1973 została wyremontowana z oddolnej inicjatywy pozostałych na miejscu (lub powracających) grekokatolików mimo przejawów represji ze strony SB. W 1976 rzymskokatolicki biskup przemyski wyraził zgodę na otwieranie cerkwi w najważniejsze święta. W 1987 cerkiew została otwarta na stałe.

• 

  Cerkiew od wschodniej strony
• 

  Od południa
• 

  Na przycerkiewnym cmentarzu

Architektura

Do budowy cerkwi wykorzystano drewno oraz kamień łamany, z którego wykonana jest jej podmurówka. Bryła cerkwi, typ cerkwi łemkowskiej jest trójdzielna, konstrukcji zrębowej. Od strony prezbiterium znajduje się zakrystia. Dzwonnica cerkiewna jest konstrukcją wolnostojącą, dwukondygnacyjną.

We wnętrzu cerkwi zachowała się część jej oryginalnego wyposażenia, trzy ołtarze boczne, oryginalna dekoracja malarska chóru oraz czterorzędowy ikonostas wykonany przez Josipa Bukowczyka (część ikon została skradziona).

Przypisy

Bibliografia

• S. Kryciński, Cerkwie w Bieszczadach, 83-89188-38-4, Rewasz, Pruszków 2005