Cerkiew św. Onufrego w Jabłecznej

	Cerkiew św. Onufrego
	Cerkiew św. Onufrego
	A/14 z dnia 12.03.1966; 18.08.1972.;; 19.04.1985.
	cerkiew monasterska i parafialna
	; Widok na cerkiew i dzwonnicę bramną
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Jabłeczna
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Diecezja	stauropigia
Wezwanie	św. Onufrego
Wspomnienie liturgiczne	12/25 czerwca
	Przedmioty szczególnego kultu
Cudowne ikony	ikona św. Onufrego;; Jabłeczyńska Ikona Matki Bożej
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1838
Data zakończenia budowy	1840
Aktualne przeznaczenie	czynna świątynia prawosławna
Dane świątyni
Styl	klasycystyczny
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Kopuła; • liczba kopuł	; 1
Liczba ikonostasów	1
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 1
Liczba naw	1
Dzwonnica; • typ dzwonnicy	; bramna
	Położenie na mapie gminy Sławatycze Jabłeczna, cerkiew św. Onufrego
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Jabłeczna, cerkiew św. Onufrego
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Jabłeczna, cerkiew św. Onufrego
	Położenie na mapie powiatu bialskiego Jabłeczna, cerkiew św. Onufrego
	51°48′19,1″N 23°37′59,3″E/51,805306 23,633139
	Strona internetowa

Cerkiew pod wezwaniem św. Onufrego – zabytkowa cerkiew prawosławna. Główna świątynia stauropigialnego monasteru św. Onufrego w Jabłecznej oraz przyklasztornej parafii^[1].

Opis cerkwi

Cerkiew została wzniesiona w latach 1838–1840 na planie krzyża greckiego, w stylu klasycystycznym. Budowla murowana, w kolorze białym, orientowana. Nad nawą znajduje się złocona kopułę z sześcioma oknami. Fasada ozdobiona czterema niezbyt wysokimi kolumnami, nad którymi znajduje się fronton z polichromią przedstawiającą Jezusa Chrystusa, Maryję i Świętego Onufrego. Wewnątrz mieści się klasycystyczny 3-rzędowy ikonostas, w jego dolnym rzędzie po prawej znajduje się ikona św. Onufrego Wielkiego, a po lewej – Jabłeczyńska Ikona Matki Bożej. Na uwagę zasługują bogato zdobione carskie wrota. W ikonostasie znajdują się 32 ikony przedstawiające świętych i wydarzenia biblijne. Freski rozpisane na ścianach są w przeważająco zimnych barwach. Wnętrze kopuły ozdobione jest polichromią, przedstawiającą Czterech Ewangelistów i ich symbole.

Cerkiew otaczają niskie mury, a na wprost od wejścia do świątyni, po stronie zachodniej znajduje się dzwonnica bramna z 12 (trzema po każdej stronie) oknami i złoconą kopułą zwieńczoną latarnią z cebulastym hełmem.

Ikona św. Onufrego

Ludowe przekazy głoszą, że nad Bugiem, gdzie obecnie wznosi się monaster, ukazał się zdziwionym rybakom św. Onufry i wypowiedział prorocze słowa: w tym miejscu będą sławić imię moje. Wkrótce po tym cudownym wydarzeniu przypłynęła tu Ikona Świętego, który ukazał się rybakom. Wieść o nowym cudownym wydarzeniu lotem błyskawicy obiegła pobliskie wsie i na miejsce cudu przybyła procesja z prawosławnym kapłanem i właścicielem ziemskim okolicznych posiadłości. Ikonę ustawiono pod dębem i wszyscy w uniesieniu wzywali: Święty Ojcze Onufry módl się za nami. W tym odludnym miejscu, otoczonym borem i niebezpiecznymi mokradłami, nie można było pozostawić ikony bez należytej ochrony, toteż kilku mężczyzn postanowiło nie opuszczać tego miejsca i pełnić straż przy „darze niebiańskim”. Po kilku zaledwie dniach stanęła w tym miejscu kapliczka i w niej umieszczono ikonę. Niebawem powstała pustelnia, która z czasem przekształciła się w monaster pod wezwaniem św. Onufrego Wielkiego – pustelnika egipskiego.

Historycy datują ikonę na XII–XIII wiek. Malowana jest na kredowym podkładzie, na cyprysowej skalnej desce o wymiarach 112 × 75 cm. Pokrywa ją srebrna ryza („koszula”) z wygrawerowanymi konturami drzew i rzeki Bug. Cała postać świętego jest widoczna, choć nieco przyciemniona. Św. Onufry jest przedstawiony w pozycji stojącej, z długą siwą brodą, sięgającą niżej kolan i sprawiającą wrażenie splecionej w warkocz. Cała postać promienieje blaskiem koncentracji modlitewnej. Ikona św. Onufrego umieszczona jest w głównej świątyni Monasteru Jabłeczyńskiego, w pierwszym rzędzie ikonostasu, z prawej strony^[2].

Jabłeczyńska Ikona Matki Bożej

Szczególnie czczona ikona Matki Bożej, zwana Jabłeczyńską, znajduje się z lewej strony ikonostasu symetrycznie do ikony św Onufrego. Pod względem rozmiarów i stylu zbliżona jest do ikony św. Onufrego. Według opinii historyków jest niewiele od niej późniejsza. Najświętsza Maryja Panna przedstawiona jest z Dzieciątkiem na ręku, z prawej strony Bogurodzicy Archanioł Gabriel, z lewej Archanioł Michał, dookoła prorocy Starego Testamentu, trzymający w ręku teksty ze starotestamentowymi przepowiedniami o Zbawicielu. Stąd nazwa ikony „Wypełnienie Przepowiedni Proroczych”^[2].

Galeria

Cerkiew od frontu
Ikonostas
Jabłeczyńska Ikona Matki Bożej
Ikona św. Onufrego
Cerkiew w 1930

Przypisy

↑ Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, nr 10/2017, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 0239-4499, ss. 5, 13.
↑ ^a ^b Monaster św. Onufrego w Jabłecznej – Ikony

Bibliografia

Monaster św. Onufrego w Jabłecznej – Główna świątynia

[1] Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, nr 10/2017, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 0239-4499, ss. 5, 13.

[ikony-2] Monaster św. Onufrego w Jabłecznej – Ikony

[1]

[2]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne