Cerkiew św. Onufrego w Wisłoku Wielkim

Cerkiew św. Onufrego
w Wisłoku Wielkim
Distinctive emblem for cultural property.svg A-326 z dnia 24.11.1994[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Wisłok Wielki

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Onufrego w Wisłoku Wielkim

Wezwanie

św. Onufrego

Położenie na mapie gminy Komańcza
Mapa konturowa gminy Komańcza, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Wisłok Wielki, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wisłok Wielki, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wisłok Wielki, cerkiew”
Ziemia49°24′34,0″N 21°58′50,8″E/49,409444 21,980778

Cerkiew św. Onufrego w Wisłoku Wielkim – dawna cerkiew greckokatolicka znajdująca się w Wisłoku Wielkim, wzniesiona między 1850 a 1853.

W 1948 przejęta przez Kościół rzymskokatolicki. Najpierw pełniła funkcję kościoła filialnego parafii w Komańczy, a od 1989 kościoła parafialnego parafii św. Onufrego w Wisłoku Wielkim. Świątynia włączona do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia

Budynek był wznoszony w latach 1850–1853, poświęcony w roku następnym. W 1902 cerkiew była remontowana, oryginalny dach kryty gontem zastąpiła blacha. Po II wojnie światowej świątynia została przemianowana na kościół rzymskokatolicki i w 1969 odnowiona. Remontowana w 1969 i w latach 80. XX w. gdy przemalowano polichromię ścian oraz strop nawy i babińca. W kolejnym remoncie w latach 2002–2003 przywrócono gontowe pokrycie dachu i trzech wieżyczek, naprawiono instalację elektryczną i wymieniono posadzkę. Od 2002 w wieży i na strychu świątyni mieści się minimuzeum sztuki cerkiewnej[2][3].

Architektura i wyposażenie

Jest to budowla drewniana konstrukcji zrębowej, na kamiennej podmurówce, pozornie dwudzielna, orientowana. Do mniejszego od nawy zamkniętego trójbocznie prezbiterium przylegają dwie zakrystie. Babiniec równy szerokości nawy z nadbudowana czworoboczną wieżą konstrukcji słupowo–ramowej, o prostych ścianach. Dach jednokalenicowy dwuspadowy z drugą i trzecią wieżą nad nawą i sanktuarium. Wieże zwieńczone baniastymi hełmami i pozornymi latarniami. Ściany zewnętrzne oszalowane pionowo deskami[3].

Wszystkie pomieszczenia nakryte płaskim stropem. Wnętrze pokrywa XIX wieczna polichromia. Zachował się kompletny, trójstrefowy ikonostas, najprawdopodobniej powstały w tym samym okresie, co sam budynek, jednak z kilkoma ikonami pochodzącymi dopiero z okresu przebudowy w 1902 (św. Mikołaja Cudotwórcy i św. Onufrego). Ikony pierwotnie położone w ikonostasie wiszą dzisiaj na ścianach obiektu. W prezbiterium znajduje się ołtarz z baldachimem[2][3].

Otoczenie

Wolnostojąca murowana dzwonnica–brama pełni równocześnie funkcję bramy wjazdowej na teren świątyni. Zbudowana na planie kwadratu, dwukondygnacyjna z dachem namiotowym i kopułą podobną w formie do tych wieńczących budynek cerkwi[3].

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2015-12-12].
  2. a b Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2011, s. 159, 160. ISBN 83-89188-08-2.
  3. a b c d Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPARHIA, Rzeszów 2015, s. 308, 309. ISBN 978-83-61577-68-3.

Linki zewnętrzne


Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Powiat sanocki location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
Komańcza , cerkiew.jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Komańcza, Cerkiew Opieki Matki Bożej, spalona w 2006 r., odbudowana w latach 2008–2010.
Wisłok Wielki, cerkiew św. Onufrego (HB20).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wisłok Wielki, Cerkiew św. Onufrego w Wisłoku Wielkim
Wisłok Wielki, cerkiew św. Onufrego (HB15).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wisłok Wielki, Cerkiew św. Onufrego w Wisłoku Wielkim
Wisłok Wielki, cerkiew św. Onufrego (HB18).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wisłok Wielki, Cerkiew św. Onufrego w Wisłoku Wielkim