Cerkiew św. Paraskewy w Krywem

Cerkiew św. Paraskewy
obecnie nieczynna kultowo
Distinctive emblem for cultural property.svg A-888 z 03.10.1995[1]
w ruinie
Ilustracja
Państwo Polska
Województwo podkarpackie
MiejscowośćKrywe
Wyznaniekatolickie
Kościółgreckokatolicki
Wezwanieśw. Paraskewa
Położenie na mapie gminy Lutowiska
Mapa konturowa gminy Lutowiska, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Krywe, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Krywe, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego
Mapa konturowa powiatu bieszczadzkiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Krywe, cerkiew”
Ziemia49°15′00,2″N 22°30′46,5″E/49,250056 22,512917

Cerkiew św. Paraskewy w Krywem – parafialna cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1842 w miejscowości Krywe.

Po 1947 wieś całkowicie wysiedlono i zniszczono. Ocalała cerkiew, opuszczona popadła w ruinę.

Historia

Pierwsze wzmianki o tutejszej cerkwi pochodzą z 1589, obecna jest trzecią z kolei, zbudowana w 1842 na miejscu poprzedniej wzmiankowanej w 1756. W 1916 była remontowana i częściowo przebudowywana. Opuszczona po 1947. W 1995 zespół cerkiewny (cerkiew, dzwonnica, cmentarz) wpisano do rejestru zabytków[1]. Obecnie cerkiew w ruinie, brak jej dachu. Mury są w większości zachowane[2]. 3 sierpnia 2011 w ruinach cerkwi odbył się ślub jedynych mieszkańców Krywego, Antoniny i Stanisława Majsterków. W 2012 Gmina Lutowiska przeprowadziła częściowy remont obiektu[3].

  • Elewacja frontowa
  • Wnętrze
  • Elewacja północna

Ulokowana na wzgórku o nazwie Diłok. Wymurowana z kamienia. To budowla orientowana, dwudzielna z prezbiterium zamkniętym półkoliście i szerszą nawą na rzucie prostokąta[4].

W zbiorach Muzeum Historycznego w Sanoku znajdują się dwie ikony z Krywego: Zaśnięcie Marii (XVII/XVIII w.) i św. Jerzy (XVIII w.)[2].

Otoczenie

Cerkiew otacza wieniec starych lip i jesionów. Obok cerkwi murowana dzwonnica parawanowa na dwa dzwony z drugiej połowy XIX w., obecnie pozbawiona dachu i dzwonów[2]. Na północ od cerkwi resztki zdewastowanego cmentarza parafialnego z kilkoma nagrobkami między innymi Julii i Mikołaja Pisarczyków właścicieli majątku[2][5]. Cmentarz był porządkowany w 1993[3].

Przypisy

  1. ↑ a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie. 2020-09-30. [dostęp 2015-12-12].
  2. ↑ a b c d Stanisław Kryciński: Cerkwie w Bieszczadach. Wydawnictwo Stanisław Kryciński, Warszawa 1991, s. 31.
  3. ↑ a b Piotr Szechyński: Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskiewii w Krywem (ruina) oraz dawny cmentarz cerkiewny i grzebalny (pol.). Twoje Bieszczady. [dostęp 2018-06-12].
  4. ↑ Maciej Skowroński, Arkadiusz Komski, Agata Skowrońska-Wydrzyńska: Cerkwie Bieszczadzkie. Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2001, s. 21. ISBN 83-913147-2-3.
  5. ↑ Wojciech Krukar, Paweł Luboński, Tadeusz Andrzej Olszański, Paweł Swianiewicz: Bieszczady. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków-Olszanica 1994, s. 281. ISBN 83-85557-09-1.
Cerkwie w powiecie bieszczadzkim

Liskowate - Cerkiew Narodzenia Najswietszej Panny Marii.jpg

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
Krywe, cerkiew św. Paraskewy (HB6).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Krywe, cerkiew św. Paraskewy (HB2).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Krywe, cerkiew św. Paraskewy (HB5).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Krywe, cerkiew św. Paraskewy (HB3).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Liskowate - Cerkiew Narodzenia Najswietszej Panny Marii.jpg
(c) Frankee z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 2.5
Liskowate - Cerkiew Narodzenia Najświętszej Panny Marii. Autor: wikipedysta:Frankee, 2005