Cerkiew św. Paraskewy w Lipie

Cerkiew św. Paraskewy w Lipie obecnie kościół Wniebowstąpienia Pańskiego
A-313 z dnia 18.11.1982 i 8.10.1990
kościół parafialny do ok. 2000 r.
Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Lipa
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Wniebowstąpienia Pańskiego w Lipie
Wezwanie	Wniebowstąpienia Pańskiego (obecnie); św. Paraskewy (poprzednio)
Historia Data rozpoczęcia budowy 1830 Data zakończenia budowy 1843 Poprzednie wyznanie Kościół Greckokatolicki w Polsce
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno Dzwonnica • typ dzwonnicy parawanowa
Położenie na mapie gminy Bircza Lipa, cerkiew
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Lipa, cerkiew
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Lipa, cerkiew
Położenie na mapie powiatu przemyskiego Lipa, cerkiew
49°41′56,6″N 22°22′43,2″E/49,699056 22,378667

Cerkiew św. Paraskewy w Lipie – drewniana parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Lipie, w gminie Bircza, w powiecie przemyskim.

Cerkiew została zbudowana w 1830–1843, remontowana w 1919. Jest to cerkiew o konstrukcji zrębowej, trójdzielna z trójbocznie zamkniętym prezbiterium i prostokątnym przedsionkiem. Dach blaszany jednokalenicowy, sześciopołaciowy o trzech hełmach baniastych jednakowej wielkości.

• 

  Widok od prezbiterium
• 

  Elewacja frontowa
• 

  Kaplica grobowa Zarembów

W osi cerkwi przed wejściem stoi murowana kaplica grobowa Zarembów z połowy XIX wieku oraz dzwonnica parawanowa z drugiej połowy tego wieku.

Po wojnie cerkiew użytkowana przez kościół rzymskokatolicki (pw. Wniebowstąpienia Pańskiego), do czasu wybudowania nowego kościoła około 2000. Obecnie cerkiew stoi porzucona.

Do parafii greckokatolickiej w Lipie należała również cerkiew w Brzeżawie (do 1930), Malawie (od 1843) i Jaworniku Ruskim (do 1843).

Bibliografia

• Stanisław Kryciński, Pogórze Przemyskie, Rewasz, Warszawa 1992
• Praca zbiorowa, W gminie Bircza, Krosno 2003, ​ISBN 83-7343-095-4​
• Dmytro Błażejowśkyj, Istorycznyj szematyzm Peremyskoji Eparchiji z wkluczennjam Apostolśkoji Administratury Łemkiwszczyny (1828-1939), Lwów 1995, ​ISBN 5-7745-0672-X​