Cerkiew św. Paraskewy w Uściu Gorlickim
| |||||||||
 A/773 z dnia 9.05.1995[1] | |||||||||
| cerkiew parafialna | |||||||||
.jpg) Widok od strony prezbiterium | |||||||||
| Państwo |  Polska | ||||||||
| Województwo |  małopolskie | ||||||||
| Miejscowość | Uście Gorlickie | ||||||||
| Wyznanie | katolickie | ||||||||
| Kościół | greckokatolicki | ||||||||
| Parafia | św. Paraskewi w Uściu Gorlickim | ||||||||
| Wezwanie | św. Paraskewa Serbska | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Uście Gorlickie") | |||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |||||||||
 49°31′19,2″N 21°08′16,6″E/49,522000 21,137944 | |||||||||
Cerkiew św. Paraskewy w Uściu Gorlickim – cerkiew greckokatolicka w Uściu Gorlickim.
Świątynia znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia
Pierwsza cerkiew w Uściu Gorlickim powstała ok. 1539 jako siedziba parafii prawosławnej. W 1691 parafia ta przyjęła unię brzeską i nowa świątynia, wybudowana w 1786, była już cerkwią greckokatolicką. W 1938 w drewnianym budynku namalowano polichromię. Po Akcji „Wisła” cerkiew przejęła parafia rzymskokatolicka, jednak po 1956 okazjonalnie były w niej odprawiane również nabożeństwa w obrządku bizantyjsko-ukraińskim, organizowane przez księdza Wasyla Hrynyka. Od 1997 wyłącznym właścicielem cerkwi jest parafia greckokatolicka.
Elewacja frontowa 
Elewacja południowa 
Widok ogólny
Architektura i wyposażenie
Cerkiew w Uściu Gorlickim reprezentuje zachodniołemkowski typ budownictwa sakralnego. Jest to budowla trójdzielna. Nad przedsionkiem wznosi się wieża w typie izbicowym, zwieńczona pseudolatarnią z krzyżem. Dach kryty jest blachą. Pseudolatarnie zlokalizowano również ponad nawą i prezbiterium. Dachy kryjące cerkiew są typu namiotowego.
We wnętrzu zachowany osiemnastowieczny ikonostas i polichromia wykonana po 1938. Ikony w rzędzie namiestnym zostały ustawione na rzeźbionych cokołach z postaciami Adama i Ewy pod wizerunkiem Matki Bożej oraz grupy proroków pod ikoną Chrystusa. Z ikonostasu, jaki znajdował się w pierwszej świątyni w Uściu Gorlickim, zachowała się ikona św. Paraskewy, obecnie znajdująca się w Muzeum Historycznym w Sanoku.
Przypisy
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 2020-09-30. [dostęp 2018-08-11].
Bibliografia
- G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
.jpg)
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 3.0
wieś Uście Gorlickie
.jpg)
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 3.0
wieś Uście Gorlickie
.jpg)
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 3.0
wieś Uście Gorlickie
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID