Cerkiew św. Paraskewy w Ustianowej

Cerkiew św. Paraskewy
w Ustianowej
obecnie kościół
Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
	A-116 z dnia 7.09.1959
	kościół parafialny
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Ustjanowa Górna
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Narodzenia NMP w Ustianowej
Wezwanie	Narodzenia Najświętszej Maryi Panny(obecnie); św. Paraskewy (poprzednio)
Historia
Data zakończenia budowy	1790
Data zamknięcia	1951
Data odbudowy	1974
Data reaktywacji	1971
Poprzednie wyznanie	Kościół Greckokatolicki w Polsce
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno
Dzwonnica; • typ dzwonnicy	; wolnostojąca
	Położenie na mapie gminy Ustrzyki Dolne Ustjanowa, cerkiew
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Ustjanowa, cerkiew
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Ustjanowa, cerkiew
	Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego Ustjanowa, cerkiew
	49°25′10,7″N 22°33′14,8″E/49,419639 22,554111

Kaplica grobowa Szemelowskich

Cerkiew św. Paraskewy w Ustianowej – dawna parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Ustjanowej Górnej wzniesiona w 1792.

Od 1971 cerkiew pełni funkcję rzymskokatolickiego kościoła parafialnego pw. Narodzenia NMP.

Obiekt wpisany na listę zabytków w 1959 i włączony do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia

Zbudowana w 1792^[2]^[3], należała do greckokatolickiego dekanatu ustrzyckiego. Do parafii należały filialne cerkwie w Równi i Ustjanowej Dolnej (zniszczona po wojnie). W 1892 odnowiona i rozbudowana. Po II wojnie światowej świątynię zamknięto. W 1956 dawne cerkiewne wyposażenie wywieziono do muzeum do Sanoka. Miejscowa ludność od lat pięćdziesiątych starała się o adaptowanie cerkwi na kościół rzymskokatolicki, na co władza ludowa zezwoliła dopiero w 1971. Zdewastowaną cerkiew wyremontowano w latach 1973–1974. Na początku XXI w. wykonano dwa ołtarze boczne, ambonę i mensę stylistycznie nawiązujące do ołtarza głównego^[3].

Architektura i wyposażenie

Jest to świątynia orientowana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna, obita gontem, z kwadratowym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium. Gzyms profilowany, z podmurówką osłoniętą gontowym fartuchem. Dach o osobnych kalenicach, z baniastą wieżyczką. Strop płaski, belkowy. Wewnątrz ołtarz rokokowy z końca XVIII w., pochodzący z kościoła w Hoczwi. Dawny ikonostas można zobaczyć w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. W ołtarzu głównym znajduje się jedna z kopii obrazu Matki Bożej Sokalskiej.

Widok od strony południowej
Dzwonnica
Widok od strony prezbiterium

Otoczenie

Obok cerkwi znajduje się drewniana dzwonnica oraz murowana kaplica grobowa Szemelowskich^[3].

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2015-12-12] .
↑ Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2011, s. 204, 205. ISBN 83-89188-08-2.
↑ ^a ^b ^c Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPARHIA, Rzeszów 2015, s. 299, 300. ISBN 978-83-61577-68-3.

Bibliografia

Dmytro Błażejowśkyj - "Istorycznyj szematyzm Peremyskoji Eparchiji z wkluczennjam Apostolśkoji Administratury Łemkiwszczyny (1828-1939)", Lwów 1995, ISBN 5-7745-0672-X
Stanisław Kryciński: Cerkwie w Bieszczadach. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2005. ISBN 83-89188-38-4.

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2015-12-12] .

[cerkwie_drewniane-2] Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2011, s. 204, 205. ISBN 83-89188-08-2.

[Zieliński-3] Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPARHIA, Rzeszów 2015, s. 299, 300. ISBN 978-83-61577-68-3.

[1]

[2]

[3]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne