Cerkiew Narodzenia Matki Bożej w Ieud

Cerkiew Narodzenia Matki Bożej
Biserica Nașterea Maicii Domnului
Distinctive emblem for cultural property.svg MM-II-m-A-04588
cerkiew
Ilustracja
Państwo

 Rumunia

Miejscowość

Ieud

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rumuński Kościół Prawosławny

Wezwanie

Narodzenia matki Bożej

Położenie na mapie Rumunii
Mapa konturowa Rumunii, u góry znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Narodzenia Matki Bożej”
Ziemia47°40′37,0″N 24°14′18,0″E/47,676944 24,238333

Cerkiew Narodzenia Matki Bożej – drewniana cerkiew położona w Ieud, w okręgu Marmarosz w Transylwanii, wybudowana w 1717. Jednonawowa, z pronaosem, apsydą i jedną wieżą. Jej wnętrze jest bogato zdobione przez malowidła ścienne i ikony. Jedna z ośmiu cerkwi leżących w tym okręgu, które zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Opis

Malowidła we wnętrzu cerkwi Narodzenia Matki Bożej w Ieud
Ozdobny krzyż na cmentarzu przy cerkwi

Cerkiew stoi na niewielkim wzgórzu, przylega do niej cmentarz. Po przeciwnej stronie rzeki, w dolinie, znajduje się druga, większa cerkiew Ieud Ses[1]. Cerkiew wzniesiono z drewna sosnowego (wieża z drewna jesionowego[2]), na podmurówce kamiennej. Budynek składa się z przedsionka, nawy i apsydy, ołtarz znajdował się za ikonostasem. Świątynia przykryta jest dachem dwuspadowym, poniżej którego znajduje się jeszcze dach pulpitowy. Nad przedsionkiem wznosi się kwadratowa wieża, z kwadratowym balkonem oraz wysokim, stożkowym dachem wieżowym. Dach ten podparty jest na ośmiu kolumnach, zamkniętych łukami. Wejście do cerkwi znajduje się po zachodniej stronie, odrzwia wykonano z bardzo grubych belek. W przedsionku są cztery pięciokątne okna, w nawie – 12 mniejszych[3][1][4].

Wnętrze świątyni jest bogato zdobione malowidłami. Malowidła wykonane są na tkaninie gruntowanej wodą wapienną i przymocowanej do drewnianych desek. Znajdują się na wszystkich ścianach cerkwi. Tematyka malowideł jest bogata i zróżnicowana, sąsiadujące malowidła tematycznie łączą się ze sobą. Przedstawiają sceny biblijne, m.in. sceny z Sądu Ostatecznego, Trójcę Świętą, sceny ze Starego i Nowego Testamentu, świętych i patriarchów prawosławnych. Na malowidłach znajdują się napisy cyrylicą w języku rumuńskim. Autorem malowideł jest Alexandru Ponehalski, sławny twórca ikon, prekursor lokalnej szkoły pisania ikon. Malowidła powstały w 1782. W cerkwi znajdują się również ikony malowane na szkle, pochodzące z innych rejonów Transylwanii (m.in. z miejscowości Nicula). W attyce świątyni znaleziono dokument (Kodeks z Ieud), datowany na rok 1391, który jest uważany za najstarszy dokument spisany w języku rumuńskim[1][4].

Historia

Obecna świątynia została wybudowana w 1717. Zastąpiła wcześniejszy budynek, istniejący w XIV w., a zniszczony przez Tatarów podczas najazdu w XVII w.[1][4].

W 1999 wraz z 8 innymi cerkwiami Maramureş została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO pod numerem 904[3]. Wpisana na listę zabytków przez Ministerstwo Kultury i Religii Rumunii (nr. MM-II-m-A-04588)[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Ieud Deal Church Romanian Monasteries: Bucovina and Maramures (ang.). W: www.romanianmonasteries.org [on-line]. 2007. [dostęp 2015-05-05].
  2. Alexandru Baboş. 2004. Tracing a secret building tradition. Lund Insitute of Technology, Lund University, Szwecja, str. 54, ISBN 91-630-9278-6.
  3. a b Wooden Churches of Maramureș (ang.). W: UNESCO [on-line]. [dostęp 2015-05-05].
  4. a b c Ieud (On the hill) wooden church, Maramures County, Romania (ang.). W: turistprinro.wordpress.com [on-line]. 6 maja 2014. [dostęp 2015-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 maja 2015)].
  5. Lista Monumentelor Istorice 2010: Judeţul Maramureş (rum.). www.patrimoniu.ro. [dostęp 2015-05-05].

Media użyte na tej stronie

Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Wooden Church Birth of Virgin Mary in Ieud Deal 2011 - Interior-11.jpg
Autor: Codrinb, Licencja: CC BY-SA 3.0 ro
Monument istoric.svg To jest zdjęcie pomnika historii w județul Maramureș, wpisanego pod numerem MM-II-m-A-04588.