Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogarodzicy w Białym Borze
 A-1836 z 25 lipca 2019[1] | |||||||||
| Cerkiew parafialna | |||||||||
 | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Adres | ul. Księdza Bazylego Hrynyka 4 | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Białego Boru  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu szczecineckiego  | |||||||||
Położenie na mapie gminy Biały Bór _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Biały Bór") | |||||||||
 53°53′53,22″N 16°50′50,40″E/53,898117 16,847333 | |||||||||
Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogarodzicy – cerkiew greckokatolicka w Białym Borze, postmodernistyczna, wzniesiona w latach 1993–1997 według projektu Bogdana Kotarby; wpisana do rejestru zabytków w 2019.
Historia
Wybudowana w latach 1992–1997 według projektu prof. Jerzego Nowosielskiego we współpracy z architektem Bogdanem Kotarbą. Świątynia nawiązuje do surowej architektury bazylik starochrześcijańskich. Posiada małe okienka, prosty blok fasady z wieżyczkami i podwójnie półkolistym przyczółkiem. Wnętrze powtarza schemat trójnawowej bazyliki: centralna, nieco obniżona część zwieńczona jest niewielką kopułą z wyobrażeniem Pantokratora; czarne kolumny oddzielają boczne galerie od głównej nawy. Sugestywny i ascetyczny nastrój cerkwi buduje niezwykła, kolorystyczna harmonia oparta na kontraście ciemnozielonych ścian i stropów, białych przegród i czerwonych portali. Ikonostas zredukowany został do trzech ikon: widniejącego w prześwicie carskich wrót Ukrzyżowania, oraz wizerunków Chrystusa i Marii. Kolorystycznym dopełnieniem i ideowym zwornikiem przestrzeni jest – umieszczony tuż pod kopułą, w centrum nawy – czerwony sześcienny tetrapod, gdzie przyjmuje się sakramenty, zapala świece i inauguruje modlitewne śpiewy. W czasie większych świąt rolę ikonostasu pełni płaska fasada cerkwi: z potrójnym wejściem ikonami Archaniołów i veraiconem.
Parafia greckokatolicka w Białym Borze powstała w 1957, należy do eparchii wrocławsko-koszalińskiej.
W 2005 umieszczona została na liście Polska. Ikony architektury[2].
Cerkiew w 2019 została wpisana do rejestru zabytków województwa zachodniopomorskiego; w momencie wpisu był to najmłodszy zabytek w kraju[3].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2020-06-21].
- ↑ "Polska. Ikona architektury", Culture.pl [dostęp 2022-10-26] (pol.).
- ↑ Cerkiew w Białym Borze - zabytek, który jest młodszy od Ciebie! Szok!, Budynkowo.pl - Architektura | Budynki | Zabytki | Nieruchomości | Budownictwo [dostęp 2019-08-14] (pol.).
Bibliografia
- Mieczysław Porębski, NOWOSIELSKI, Krystyna Czerni, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2003, ISBN 83-08-03361-X, OCLC 830443157.
- Cerkiew bez kompromisów - Gazeta Wyborcza 21 lutego 2011
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.65 N
- S: 52.58 N
- W: 13.95 E
- E: 17.10 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor:
Mapa Białego Boru, Polska
Autor:
Mapa gminy Biały Bór, Polska
Autor:
Mapa powiatu szczecineckiego, Polska
Autor: PiotrMig, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cerkiew greckokatolicka w Białym Borze