Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w uroczysku Piatienka
| |||||||||||||||||||
 A-18[1] z dnia 19.12.2000[1]. | |||||||||||||||||||
| cerkiew cmentarna | |||||||||||||||||||
 Widok ogólny | |||||||||||||||||||
| Państwo |  Polska | ||||||||||||||||||
| Województwo |  podlaskie | ||||||||||||||||||
| Miejscowość | okolica Folwarków Tylwickich | ||||||||||||||||||
| Wyznanie | prawosławne | ||||||||||||||||||
| Kościół | Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny | ||||||||||||||||||
| Diecezja | białostocko-gdańska | ||||||||||||||||||
| Wezwanie | Podwyższenia Krzyża Świętego | ||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | 14/27 września | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Michałowo _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Michałowo") | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu białostockiego  | |||||||||||||||||||
 53°00′57,1″N 23°26′54,8″E/53,015861 23,448556 | |||||||||||||||||||
Cerkiew pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego – zabytkowa[1] prawosławna cerkiew cmentarna w uroczysku Piatienka, w pobliżu wsi Folwarki Tylwickie[a]. Świątynia należy do parafii Przemienienia Pańskiego w Topolanach, w dekanacie Gródek diecezji białostocko-gdańskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Cerkiew została wzniesiona w 1819 r., remontowana w 1870 r. Wielokrotnie okradana z ikon (w 1965, 1968, 1972, 1982 i we wrześniu 1991 r.). Jest to budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, orientowana. Znajdujące się od frontu wejście do cerkwi osłania dwuspadowy daszek wsparty na dwóch słupach. Przedsionek ma tę samą wysokość co część nawowa. Prezbiterium jest mniejsze od nawy, zamknięte prostokątnie, z dobudowaną zakrystią na osi świątyni. Przedsionek, nawę i prezbiterium pokrywa trójspadowy dach, wykonany z ocynkowanej blachy. Nad przedsionkiem wznosi się ośmioboczna wieża zwieńczona ostrosłupowym hełmem. Nad krańcową częścią nawy (od strony prezbiterium) znajduje się kwadratowa wieżyczka z kopułką. Wnętrze cerkwi pokrywa płaski strop. Ikonostas w stylu eklektycznym pochodzi z przełomu XIX i XX w., natomiast ołtarz – z XVIII w.[2] Otaczający świątynię cmentarz założono w XVIII w.[1].
W uroczysku Piatienka znajduje się też prawosławne sanktuarium – drewniana kaplica św. Paraskiewy z 1880 r.[2], z otoczonym kultem źródełkiem[3].
Do Piatienki organizowane są corocznie pielgrzymki z Białegostoku[2].
Uwagi
- ↑ Uroczysko Piatienka znajduje się w gminie Michałowo, natomiast najbliższa miejscowość (Folwarki Tylwickie) – w gminie Zabłudów.
Przypisy
- ↑ a b c d Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie. 2020-09-30.
- ↑ a b c Kościoły drewniane, Folwarki Tylwickie. kosciolydrewniane.pl, 6 czerwca 2021. [dostęp 2021-06-16].
- ↑ Ciekawe Podlasie – Cerkiew cment. p.w. Podwyższenia Krzyża Św. i kapliczka św. Paraskiewy (FOLWARKI TYLWICKIE (PIATIENKA))
Bibliografia
- Kalendarz Prawosławny 2021, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, ss. 198–206, 224
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Michałowo, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.50 N
- S: 52.17 N
- W: 21.45 E
- E: 24.10 E
Autor:
Mapa powiatu białostockiego, Polska
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Wojciech Bieńkowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Uroczysko Piatienka (gm. Michałowo, pow. Białystok) - cerkiew cmentarna Podwyższenia Krzyża Świętego
Autor: Yaros, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sobór św. Mikołaja Cudotwórcy przy ul. Lipowej 15 w Białymstoku.