Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Wereszynie

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego
cerkiew parafialna
Ilustracja
Państwo Polska
MiejscowośćWereszyn
Wyznanieprawosławne
KościółPolski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Diecezjawarszawsko-chełmska
WezwaniePodwyższenia Krzyża Pańskiego
brak współrzędnych

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego – unicka, następnie prawosławna cerkiew w Wereszynie, wzniesiona w 1826 i zniszczona w 1938 podczas akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej.

Historia

Moment wzniesienia w Wereszynie pierwszej cerkwi prawosławnej lub unickiej oraz jej fundator nie jest ustalony. Budowla z pewnością istniała na początku XIX w., gdy była filią parafii unickiej w Wiszniowie. Nową drewnianą świątynię zbudowano w Wereszynie w 1826. Była to budowla drewniana kryta dachem stożkowym. Do 1875 była to świątynia unicka, po likwidacji unickiej diecezji chełmskiej – prawosławna[1].

Krzyż na miejscu zburzonej cerkwi

Cerkiew została zburzona w czasie akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej 7 lipca 1938, mimo protestów miejscowej ludności ukraińskiej i prawosławnej[2][3], stanowiącej w okresie międzywojennym zdecydowaną większość mieszkańców wsi[4]. W Wereszynie zachował się jedynie cmentarz prawosławny, użytkowany do końca II wojny światowej i wysiedlenia Ukraińców[1].

W 2015 w dniu święta Podwyższenia Krzyża Pańskiego na miejscu zburzonej cerkwi odprawiona została Święta Liturgia[5].

Przypisy

  1. ↑ a b D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 162.
  2. ↑ N. Klimuk, Groby są jeszcze widoczne, Przegląd Prawosławny, nr 7/277, lipiec 2008.
  3. ↑ Zburzona w 1938 r. cerkiew w Wereszynie (pow. hrubieszowski), cerkiew1938.pl [dostęp 2016-04-13].
  4. ↑ Wereszyn, mircze.pl [dostęp 2016-04-13].
  5. ↑ Prawosławna Diecezja Lubelsko - Chełmska, lublin.cerkiew.pl [dostęp 2016-04-13].
Cerkwie zniszczone w czasie akcji rewindykacyjnej 1938
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v dom modlitwy uruchomiony przez ludność prawosławną w miejscowościach, gdzie władze państwowe nie zgodziły się na otwarcie cerkwi; w większości mieściły się w prywatnych domach, niektóre to kaplice cmentarne użytkowane de facto jako parafialne bez oficjalnej rejestracji placówki; lista zniszczonych cerkwi nie musi być kompletna

Media użyte na tej stronie

Wereszyn pomnik.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz prawosławny w Wereszynie. Pomnik zmarłych i zabitych podczas II wojny światowej mieszkańców wsi
Верешин (Холмщина).jpg
Orthodox Church in Wereszyn (Vereshyn), (destroyed in 1938)