Cerkiew Smoleńskiej Ikony Matki Bożej w Petersburgu

Cerkiew Smoleńskiej Ikony Matki Bożej
Cerkiew Smoleńska

Церковь Смоленской иконы Божией Матери
Смоленская церковь

7810158100[1]
cerkiew parafialna
Państwo	Rosja
Miasto wydzielone	Petersburg
Miejscowość	Petersburg
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Eparchia	petersburska
Wezwanie	Smoleńskiej Ikony Matki Bożej
Wspomnienie liturgiczne	28 lipca/10 sierpnia
Historia Data rozpoczęcia budowy 1786 Data zakończenia budowy 1791 Data poświęcenia 1790 Data zamknięcia 1940 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Data reaktywacji 1946
Dane świątyni Styl klasycystyczny Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 1 Kopuła • liczba kopuł 1 Liczba ikonostasów 3 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 3 św. Kseni Petersburskiej, Ikony Matki Bożej „Miłująca”
Położenie na mapie Petersburga Cerkiew Smoleńskiej Ikony Matki Bożej Cerkiew Smoleńska
Położenie na mapie Rosji Cerkiew Smoleńskiej Ikony Matki Bożej Cerkiew Smoleńska
59°56′46,0″N 30°15′03,1″E/59,946111 30,250861
Strona internetowa

Cerkiew Smoleńskiej Ikony Matki Bożej – prawosławna cerkiew parafialna w Petersburgu, na Cmentarzu Smoleńskim na Wyspie Wasylewskiej.

Cerkiew została wzniesiona w latach 1786–1791 według projektu A. Iwanowa, w stylu wczesnego rosyjskiego klasycyzmu. Łączny koszt budowy wyniósł 18 tys. rubli. Według legendy w budowie wzięła bezpośredni udział święta jurodiwa Ksenia z Petersburga, która nocą w tajemnicy dokładała kamienie do wznoszących się murów obiektu. Jeszcze przed ukończeniem prac budowlanych metropolita petersburski Gabriel wyświęcił w 1790 główny ołtarz. W XIX w. cerkiew była kilkakrotnie przebudowywana, zachowała jednak pierwotny styl. W 1809 według planów A. Zacharowa przebudowano kaplicę św. Jana Teologa w północno-zachodniej części świątyni. W 1833 dobudowano drugą kaplicę, św. Eliasza, nadbudowano również dzwonnicę o jedną kondygnację. W latach 1891–1892 do głównej bryły obiektu dostawiono kolejne dwie kaplice – św. Bazylego Wyznawcy oraz św. Jana Chrzciciela. W 1903, w czasie kapitalnego remontu cerkwi, architekt W. Kosiakow i malarz F. Rajlan odnowili kaplice św. Eliasza i św. Jana Teologa. Cerkiew pozostawała czynna po rewolucji październikowej; rada miejska Leningradu wydała decyzję o jej zamknięciu dopiero 17 sierpnia 1940. W 1946 obiekt zwrócono wiernym. Była to ówcześnie jedyna czynna cerkiew na Wyspie Wasilewskiej. W 1950 metropolita leningradzki Grzegorz dokonał ponownego poświęcenia kaplicy św. Jana Teologa, zmieniając zarazem jej wezwanie na Ikony Matki Bożej „Miłująca”; cerkiew otrzymała bowiem kopię tego właśnie wizerunku Maryi wykonanego przez mnicha rosyjskiego klasztoru św. Pantelejmona na górze Athos. W 1989 kaplica św. Eliasza zmieniła wezwanie na św. Ksenii z Petersburga; rekonsekracji obiektu dokonał metropolita leningradzki Aleksy II. We wnętrzu świątyni znajduje się ikonostas przeniesiony z rozebranej przed 1790 cerkwi św. Jana Teologa. Ikonostas wyrzeźbił Jakow Dunajew, autorem znajdujących się w nim ikon jest G. Kozłow, jedynie kopię Smoleńskiej Ikony Matki Bożej wykonał A. Akimow. W cerkwi znajdują się trzy ołtarze: Smoleńskiej Ikony Matki Bożej, Ikony Matki Bożej „Godne Jest” oraz św. Kseni z Petersburga. Na ścianach budynku zachowały się osiemnastowieczne freski przedstawiające wskrzeszenie Łazarza, wskrzeszenie córki Jaira oraz wskrzeszenie syna wdowy z Naim. Szczególną czcią otaczane są w cerkwi kopie Smoleńskiej i Iwerskiej Ikon Matki Bożej. Ponadto w świątyni przechowywane są kopia Kazańskiej Ikony Matki Bożej, Tołgskiej Ikony Matki Bożej, ikona św. Mikołaja oraz ikona św. Pantelejmona ze scenami z życia.

Przypisy

Bibliografia

• Opis na oficjalnej stronie cerkwi. stxenia.spb.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-13)].