Ceyx

Ceyx[1]
Lacépède, 1799[2]

Przedstawiciel rodzaju – zimorodek orientalny (C. erithaca)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

kraskowe

Nadrodzina

Alcedinoidea

Rodzina

zimorodkowate

Podrodzina

zimorodki

Rodzaj

Ceyx

Typ nomenklatoryczny

Alcedo tridactyla Pallas, 1769 = Alcedo erithaca Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Ceyx – rodzaj ptaka z podrodziny zimorodków (Alcedininae) w rodzinie zimorodkowatych (Alcedinidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji, Australii i Oceanii[9].

Morfologia

Długość ciała 11–22 cm; masa ciała samic 10–67 g, samców 10–57 g[9].

Systematyka

Etymologia

  • Ceyx: łac. ceyx, ceycis „morski ptak” różnie identyfikowany, od gr. κηυξ kēux, κηυκος kēukos „morski ptak” wspomniany przez Dionizjusza oraz Lucjana i uznawany za identyczny z Halcyon. W mitologii greckiej Ceyx (pol. Keyks) był bluźnierczym mężem Alcyone (pol. Alkione), utonął w morzu i przemienił się w zimorodka wraz z jego opuszczoną żoną, gdy ta odkryła jego ciało wyrzucone na brzeg[10].
  • Alcyone: zob. Ceyx[10]. Gatunek typowy: Alcyone australis Swainson, 1837 (= Alcedo azurea Latham, 1801).
  • Therosa: gr. θερος theros „lato”[10]. Gatunek typowy: Ceyx solitaria[a] Temminck, 1836.
  • Ceycopsis: rodzaj Ceyx Lacépède, 1799 (zimorodek); gr. οψις opsis „wygląd”[10]. Gatunek typowy: Dacelo fallax Schlegel, 1886.
  • Micralcyone: gr. μικρος mikros „mały”; rodzaj Alcyone Swainson, 1837 (zimorodek)[10]. Gatunek typowy: Alcyone pusilla halli Mathews, 1912.
  • Cyanoceyx: gr. κυανος kuanos „ciemnoniebieski”; rodzaj Ceyx Lacépède, 1799 (zimorodek)[10]. Gatunek typowy: Ceyx lepidus Temminck, 1836.
  • Ceycalcyon: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Ceyx Lacépède, 1799 (zimorodek) oraz Alcyone Swainson, 1837 (zimorodek)[10]. Gatunek typowy: Ceyx cyanopectus Lafresnaye, 1840.
  • Argyroceyx: gr. αργυρος arguros „srebrny”, od αργος argos „lśniący, błyszczący”; rodzaj Ceyx Lacépède, 1799 (zimorodek)[10]. Gatunek typowy: Ceyx argentatus Tweeddale, 1877.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[11]:

  • Ceyx fallax (Schlegel, 1866) – zimorodek pąsowy
  • Ceyx pusillus Temminck, 1836 – zimorodek białoczelny
  • Ceyx azureus (Latham, 1801) – zimorodek lazurowy
  • Ceyx websteri (E. Hartert, 1898) – zimorodek atolowy
  • Ceyx erithaca (Linnaeus, 1758) – zimorodek orientalny
  • Ceyx melanurus (Kaup, 1848) – zimorodek filipiński – takson wyodrębniony ostatnio z C. cyanopectus[12][13]
  • Ceyx cyanopectus Lafresnaye, 1840 – zimorodek obrożny
  • Ceyx nigrirostris Bourns & Worcester, 1894 – zimorodek przepasany
  • Ceyx argentatus Tweeddale, 1877 – zimorodek srebrzysty
  • Ceyx lepidus Temminck, 1836 – zimorodek zmienny

Uwagi

  1. ↑ Podgatunek C. lepidus.

Przypisy

  1. ↑ Ceyx, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ B.G. de Lacépède: Discours d’ouverture et de clôture du cours d’histoire naturelle, donné dans le Muséum national d’Histoire naturelle, l’an VII de la République, et tableaux méthodiques des mammifères et des oiseaux. Paris: Plassan, 1799, s. 10. (fr.).
  3. ↑ W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 336, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
  4. ↑ Ch.L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 158. (łac.).
  5. ↑ T. Salvadori. Monografia del Genere Ceyx Lacépède. „Atti della Reale Accademia delle scienze di Torino”. 4, s. 447, 1869. (wł.). 
  6. ↑ G.M. Mathews. New generic names for Australian birds. „Austral Avian Record”. 1, s. 107, 1912–1913. (ang.). 
  7. ↑ Mathews 1918–1919 ↓, s. 96.
  8. ↑ a b Mathews 1918–1919 ↓, s. 97.
  9. ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Kingfishers (Alcedinidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.alcedi1.01. [dostęp 2020-10-14]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  10. ↑ a b c d e f g h Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  11. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Alcedininae Rafinesque, 1815 - zimorodki (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-14].
  12. ↑ J. del Hoyo & N.J. Collar: HBW and BirdLife International Illustrated Checklist of the Birds of the World. Cz. 1: Non-passerines. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. ISBN 978-84-96553-94-1. (ang.).
  13. ↑ M.J. Andersen, J.M. McCullough, W.M. Mauck III, B.T. Smith & R.G. Moyle. A phylogeny of kingfishers reveals an Indomalayan origin and elevated rates of diversification on oceanic islands. „Journal of Biogeography”. 45 (2), s. 269–281, 2018. DOI: 10.1111/jbi.13139. (ang.). 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Closed Access logo alternative.svg
Autor: Jakob Voß, influenced by original art designed at PLoS, modified by Wikipedia users Nina and Beao, Licencja: CC0
Closed Access logo, derived from PLoS Open Access logo. Alternative version.