Cezary Uthke

Cezary Uthke
Tadeusz
Major Major
Pełne imię i nazwisko

Cezary Zefiryn Uthke

Data i miejsce urodzenia

26 sierpnia 1889
Łódź, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

26 maja 1944
KL Auschwitz
III Rzesza

Przebieg służby
Siły zbrojne

Coat of Arms of Russian Empire.svg Armia Imperium Rosyjskiego
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
PPS WRN.svg Gwardia Ludowa WRN
Kotwica symbol.svg Armia Krajowa

Stanowiska

Dowódca Brygady GL PPS Zagłębie
Zastępca komendanta Okręgu Śląskiego AK

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami

Cezary Zefiryn Uthke ps.Tadeusz”, „Rządca”, „Cezary” (ur. 26 sierpnia 1889 w Łodzi – zm. 26 maja 1944 w KL Auschwitz) – działacz socjalistyczny, inżynier architekt, dowódca Gwardii Ludowej WRN w Zagłębiu, zastępca komendanta Śląskiego Okręgu Armii Krajowej.

Życiorys

Uczył się w szkole realnej w Sosnowcu, gdzie uzyskał maturę. W 1906 rozpoczął studia na Politechnice w Rydze, które kontynuował od 1907 w Wyższej Szkole Technicznej w Moskwie, gdzie uzyskał on dyplom inżyniera mechanika.

W czasie I wojny światowej od lipca 1914 służył w artylerii armii rosyjskiej W 1918 dostał się do niewoli niemieckiej.

Od grudnia 1918 był inspektorem pracy w Sosnowcu. Od 1920 w Wojsku Polskim początkowo w stopniu porucznika, a następnie kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[1]. Służył w 23 pułku artylerii polowej.

Od 1918 członek PPS. W latach 1919 — 1921 komendant Związku Strzeleckiego w Zagłębiu. Był jednym z założycieli Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego na terenie Zagłębia Dąbrowskiego, oraz w 1935 przewodniczącym Robotniczego Towarzystwa Turystycznego. Po wyborach do Rady Miejskiej w Sosnowcu w 1919 z ramienia PPS został ławnikiem Magistratu miasta Sosnowca i kierował pracami Wydziału Budownictwa w Zarządzie Miejskim. W 1925, wybrany radnym i wiceprzewodniczącym rady miasta Sosnowca, a następnie w 1932 przez Zarząd Miejski w Dąbrowie Górniczej został powołany na stanowisko kierownika Wydziału Komunalnego, gdzie pracował aż do czasu wojny[2]. Współautor planów kolonii na Staszicu. W 1927 współzałożyciel Robotniczego Klubu Sportowego „Zagłębie” Dąbrowa Górnicza. W 1939 był członkiem Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS Zagłębie Dąbrowskie.

W czasie okupacji, dowódca okręgu Gwardii Ludowej WRN i członek Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS-WRN Zagłębie Dąbrowskie. Od 1940 dowódca, składającej się z czterech pułków Brygady Zagłębiowskiej Gwardii Ludowej WRN, po scaleniu z Armią Krajową, od marca 1943 szef Wydziału Wojskowego, a następnie mianowany zastępcą dowódcy Śląskiego Okręgu AK. Od 1941 organizował również tajny samorząd w Dąbrowie Górniczej. III zastępca komendanta Związku Odwetu na Śląsku, Zagłębiu i w Niemczech[3]. W maju 1942 r. zawarł porozumienie o współpracy wojskowej w Zagłębiu Dąbrowskim z Polską Partią Robotniczą reprezentowaną przez Anastazego Kowalczyka[4]. Aresztowany 15 grudnia 1943 i odwieziony do obozu w Mysłowicach. 26 maja 1944 skazany przez sąd doraźny na śmierć. Wyrok wykonano tego samego dnia w KL Auschwitz.

Jego imieniem została nazwana jedna z ulic Dąbrowy Górniczej na Staszicu.

Awanse

Odznaczenia

Przypisy

  1. Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 759, 841.
  2. Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Dąbrowie Górniczej. Historia firmy. [dostęp 2010-12-23]. (pol.).
  3. Organizacja Orła Białego i ZWZ w styczniu, lutym i marcu 1940 r.. [dostęp 2010-12-23]. (pol.).
  4. Ważniejsze daty z dziejów Polskiej Partii Socjalistycznej, [w:] PPS wspomnienia z lat 1918-1939, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo "Książka i Wiedza" Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza "Prasa-Książka-Ruch", 1987, s. 1314, ISBN 83-05-11291-8.
  5. Janusz Maszczyk: Cezary Zefiryn Uthke – UCZEŃ Z SOSNOWIECKIEJ SZKOŁY REALNEJ, 41-200.pl [dostęp 2020-02-07] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Coat of Arms of Russian Empire.svg
Central element of the Russian imperial coat of arms.
Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol
POL Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (1942) BAR.svg
Baretka: Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
PPS WRN.svg
Autor: Trzeciak, Licencja: CC0
logotyp PPS-WRN