Chłopiec z łabędziem

Chłopiec z łabędziem (niem. Knabe mit Schwan) – rzeźba autorstwa Theodora Erdmanna Kalidego, znajdująca się między innymi w Chorzowie na placu Jana Matejki.

Rzeźba jest odlewem żeliwnym, wykonanym w Królewskiej Odlewni Żeliwa w Gliwicach, prezentowana była w 1834 na wystawie prac autora w Akademii Berlińskiej. Model rzeźby, umieszczony w katalogu gliwickiej huty, był do kupienia za 150 talarów. Według niego powstały inne odlewy w żeliwie, cynku i brązie. Jeden z egzemplarzy żeliwnych został zakupiony przez władze Chorzowa (ówczesnej Królewskiej Huty) i w latach 1870–1912 zdobił fontannę miejską na rynku, następnie przeniesiono rzeźbę na plac Jana Matejki, na którym znajduje się do dzisiaj. Wodotrysk, pierwotnie umiejscowiony w dziobie łabędzia, dziś znajduje się w czaszy basenu. W roku 1992 rzeźba została poddana pracom konserwatorskim w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych[1].

Praca Kalidego wzbudzała powszechny podziw, w 1851 zdobyła brązowy medal na Wielkiej Wystawie w Londynie. Kopie rzeźby Chłopca z łabędziem znajdują się między innymi w parku w Gliwicach (skwer Dessau) – pierwszy odlew 1993–2005 i drugi odlew od 2006, w Legnicy, w Warszawie (Ogród Saski oraz Ogród w Wilanowie), w Eckersdorf-Donndorf, w Sychrovie (Czechy), w Kallhäll (Szwecja), w Czeladzi – od 2005, w Koniecpolu – od 2007, w Brzegu (Park Centralny), we Wrocławiu (Park Staromiejski), w parku pałacowym w Zatoniu (kopia postawiona w 2020 roku), w zespole pałacowo-parkowym w Poczdamie (odlew z brązu zakupiony przez króla pruskiego) oraz w Osborne House – byłej rezydencji królowej brytyjskiej na wyspie Wight (egzemplarz zakupiony przez królową Wiktorię)[2]. Nie zachowały się fontanny w parku w Bytomiu-Miechowicach, w Bad Freienwalde, w Šilheřovicach oraz w Jindřichovie (Czechy)[3]. Chłopiec z łabędziem jest również pierwszą fontanną Mińska od 1874.

Galeria

Przypisy

  1. Roman Liczba: Chorzów A.D. 2000. Chorzów: Stowarzyszenie Miłośników Chorzowa, 2000, s. 147. ISBN 83-913357-1-2.
  2. Grzegorz Grzegorek (red.): op.cit.. s. 69.
  3. Sygnowano T.E.Kalide – Małgorzata Malanowicz, Nowiny Gliwickie 2 grudnia 2015, strony 16–17, ISSN 0209-3227.

Media użyte na tej stronie

03-chlopiec-chorzow.jpg
Pomnik "Chłopiec z łąbędziem" w Chorzowie.
Warszawa-Wilanów - rzeżby w ogrodach pałacowych01 - wian.JPG
Autor: Andwieczor, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
zespół pałacowo-ogrodowy
rzeźba figuralna #balustrady, posągi kamienne i ceramiczne#, XVIII, XIX Warszawa, dz. Wilanów
Chlopiec z labedziem Koniecpol.JPG
Autor: Tomasz2706, Licencja: CC BY 4.0
Chłopiec z łabędziem w Koniecpolu
Czechy, Sychrov, park zamkowy - fontanna.jpg
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 4.0
Czechy, Sychrov, park zamkowy - fontanna
OgrodSaskiFontanna2021(2).jpg
Autor: Emptywords, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rzeźba będąca jedną z kilku kopii „Chłopca z Łabędziem” autorstwa Theodora Erdmanna Kalidego znajdująca się na wyspie na stawie w Ogrodzie Saskim w Warszawie
Gliwice Jana Pawła II Rzeźba Chłopiec z łabędziem DSC 9739.jpg
Autor: Nemo5576, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gliwice. Fontanna "Chłopiec z łabędziem".
Belarus-Minsk-Boy Playing with Swan Sculpture-1.jpg
(c) Hanna Zelenko, CC BY-SA 3.0
"Chłopak z łabędziem",Theodor Erdmann Kalide, Mińsk
Legnica, fontanna "Chłopiec z Łabędziem" przed Nowym Ratuszem(Aw58).JPG
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 4.0
Legnica, fontanna "Chłopiec z Łabędziem" przed Nowym Ratuszem