Chałupki (województwo dolnośląskie)

Chałupki

wieś
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	ząbkowicki
Gmina	Kamieniec Ząbkowicki
Liczba ludności (2011)	234[1]
Strefa numeracyjna	74
Kod pocztowy	57-223
Tablice rejestracyjne	DZA
SIMC	0852619
Położenie na mapie gminy Kamieniec Ząbkowicki Chałupki
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Chałupki
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Chałupki
Położenie na mapie powiatu ząbkowickiego Chałupki
50°29′19″N 16°59′42″E/50,488611 16,995000

Chałupki – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Kamieniec Ząbkowicki.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Fosa zamkowa w Chałupkach

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[2]:

• zespół młyna (nr 7), z końca XIX w.:
  • młyn
  • dom
• park zamkowy, z XV-XX w.

zabytki nieistniejące:

• ruiny zamku, wzmiankowanego w XIV wieku jako Novum Castrum. Ruiny zamku tworzą kopiec o zarysie wydłużonego owalu i wymiarach ok. 60 × 100 m i wys. 3 m. Otacza go wał o szerokości 20 m i wysokości 8 m oraz fosa. W trakcie badań wykopaliskowych odkryto fragment biegnącego łukiem muru obwodowego o grubości 2,3 m, z prostopadle dochodzącą ścianą o grubości ok. 1 m oraz fragment cylindrycznej wieży. Mury wzniesiono z łamanego kamienia na zaprawie wapiennej. W 1295 r. właścicielem zamku był Bolko Surowy, a zarządcą warowni kasztelan Piotr z Lubnowa.

Po raz pierwszy zamek „Novum castrum” odnotowany jest w dokumencie z 1295 r. jako siedziba kasztelana Piotra z Lubnowa, tytułowanego także sędzią polskim na czeskim pograniczu, oficjała na dworze księcia Bolka I^[3]. Zamek „Paczków” pojawia się natomiast po raz pierwszy w źródłach pisanych w 1299 r., przy okazji wystawienia w nim dokumentu przez Bolka I.

W 1440 r. warownię, jako siedzibę rycerza rabusia Zygmunta von Reichenaua, zdobył Hynek Krušina z Lichtenburka. Tenże Hynek, sprawując funkcję wójta urzędującego na zamku, również miał podejmować łupieżcze wyprawy. Spowodowało to interwencję mieszczan wrocławskich, którzy w 1443 r. spustoszyli warownię wspólnie z księciem ziębickim Wilhelmem opawskim. Popadający w ruinę obiekt na nowo stał się siedzibą rycerzy-rabusiów. W 1509 roku zamek został zdobyty i zburzony przez biskupa wrocławskiego Jana Thurzona. Istniejące jeszcze ruiny wieży rozebrano w 1832 roku. Do XX wieku zachowały się ślady fosy i wały.

Szlaki turystyczne

• Żółty: Ziębice – Osina Wielka – Starczówek – Lubnów – Chałupki – Paczków

Zobacz też

• Chałupki
• Chałupki Chotynieckie
• Chałupki Dusowskie
• Chałupki Dębniańskie
• Kamieniołom gnejsów w Chałupkach

Przypisy

Bibliografia

• Bohdan Guerquin, Zamki śląskie, Wrocław 1957.