Chance Vought F7U Cutlass

Chance Vought F7U Cutlass
Ilustracja
F7U-3M Cutlass startuje z lotniskowca USS Intrepid.
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

Chance Vought

Typ

myśliwiec pokładowy

Załoga

1

Historia
Data oblotu

29 września 1948

Liczba egzemplarzy

320

Dane techniczne
Napęd

Westinghouse J46

Wymiary
Rozpiętość

12,1 m

Długość

12,6 m

Wysokość

4,27 m

Masa
Własna

8260 kg

Dane operacyjne
Uzbrojenie
stałe: 4 × działko 20 mm
4 × pociski rakietowe powietrze-powietrze AAM-N-2 Sparrow
Użytkownicy
 Stany Zjednoczone
Rzuty
Rzuty samolotu
Cutlass tankuje w locie z North American AJ-2 Savage
Cutlass na pokładzie USS Coral Sea
F7U-3P, samolot rozpoznawczy
Cutlass z podwieszonymi pociskami rakietowymi Sparrow

Chance Vought F7U Cutlassamerykański pokładowy samolot myśliwski opracowany w latach 40. XX wieku. Wyróżniał się niecodzienną konstrukcją, rzekomo wzorowaną na zdobytych pod koniec II wojny światowej planach niemieckiego przedsiębiorstwa Arado Flugzeugwerke, choć inżynierowie Voughta zaprzeczali jakimkolwiek powiązaniom ich maszyny z niemieckimi konstrukcjami[1]. F7U był ostatnim samolotem zaprojektowanym przez Rexa Beisela. Ze względu na nieortodoksyjną konstrukcję i zbyt słabe silniki Cutlass był problematyczny zarówno dla pilotów, jak i dla mechaników. W katastrofach tego myśliwca zginęło czterech oblatywaczy i 21 lotników US Navy.

Rozwój konstrukcji

Vought F7U Cutlass w Naval Air Station Jacksonville

Cutlass był propozycją Voughta w konkursie na nowy myśliwiec otwartym 1 czerwca 1945 roku. Wkład w jego opracowanie miał między innymi były konstruktor Messerschmitta Waldemar Voigt, który skorzystał z doświadczenia przy projekcie P.1112[2]. Samolot miał być w stanie rozwinąć prędkość 600 mil na godzinę na 40 000 stóp (966 km/h na 12 200 metrach)[1]. Zewnętrznie Cutlass wyróżniał się mocnym skosem skrzydeł, podwójnym statecznikiem pionowym wieńczącym krótki kadłub i wysuniętym do przodu kokpitem, aby zapewnić pilotowi dobrą widoczność na podejściu do lotniskowca. Wewnętrzne oznaczenie samolotu brzmiało V-346 i dopiero po zwycięstwie w konkursie zmieniono je na F7U[1].

Skrzydła wyposażono w sloty na całej długości krawędzi natarcia. Wszystkie powierzchnie sterowe były kontrolowane hydraulicznie. Najpoważniejszymi wadami Cutlassa były: długa goleń podwozia przedniego (zapewniająca wysoki kąt natarcia niezbędny przy startach z lotniskowca, ale delikatna, a więc ciągle grożąca złamaniem) i zbyt słabe silniki turboodrzutowe Westinghouse J46, które potrafiły nawet zgasnąć w deszczu. Amerykańscy piloci nadali myśliwcowi przezwisko Gutless Cutlass („Tchórzliwy Kordelas” lub „Kordelas Bez Ikry”)[3] oraz mniej złośliwy: „modliszka[4].

Użycie

F7U-3 z eskadry VF-124 rozbija się przy lądowaniu na USS Hancock (CV-19) 14 lipca 1955 roku. Pilot Jay T. Alkire oraz trzech członków personelu pokładowego stracili życie[5][6]

W 1946 roku zamówiono trzy prototypy. Pierwszy wzniósł się w powietrze w Naval Air Station Patuxent River 29 września 1948 roku, z oblatywaczem Voughta, J. Robertem Bakerem, w kokpicie. W fazie testów jeden z prototypów rozpędzono do maksymalnej prędkości 625 mil (1058 kilometrów) na godzinę[7]. Zamówienie złożono na wersję F7U-1, a w późniejszym czasie opracowano także wersje F7U-2 i F7U-3 z mocniejszymi silnikami. Jednak to właśnie problemy z nimi sprawiły, że F7U-2 nigdy nie został wybudowany, a F7U-3 poddano głębokim przeróbkom na podstawie doświadczeń z wersją „-1”. Pierwsze szesnaście F7U-3 miało silniki Allison J35-29 bez dopalacza, dopiero F7U-3 z silnikami Westinghouse J46-WE-8B stały się ostateczną wersją Cutlassa. Wyprodukowano ich 288 sztuk, które trafiły do 13 eskadr US Navy. Rozwój konstrukcji przerwano wraz z pierwszym lotem nowego myśliwca Vought F8U Crusader.

Pierwszą eskadrą, która otrzymała F7U, była myśliwska VF-81 (w kwietniu 1954 roku), ostatnią – szturmowa VA-66 (w listopadzie 1957 roku). Niektóre eskadry w ogóle nie podjęły służby operacyjnej z Cutlassami, a większość z tych, które wyszły z nimi w morze, musiało je tymczasowo odstawiać na ląd z powodu problemów, jakie sprawiały. Rejsy operacyjne z Cutlassami odbyły następujące eskadry:

Blue Angels

Zespół akrobacyjny US Navy Blue Angels latał dwoma F7U-1 w sezonie pokazowym 1953. Były to dodatkowe maszyny (Blue Angels latali wówczas myśliwcami F9F-5 Panther[8]), których używano, aby promować nową konstrukcję, nie zaś w regularnych pokazach. Piloci i personel naziemny byli niezadowoleni z możliwości Cutlassów, które najwyraźniej wciąż nie były dojrzałą konstrukcją[7], przede wszystkim lotnicy wielokrotnie musieli radzić sobie z gasnącymi w powietrzu silnikami. Uznano je więc za niezdatne do pokazów lotniczych i odstawiono do Naval Air Station Memphis, gdzie stały się pomocami szkolnymi dla kształconych tam mechaników[9].

Wersje

XF7U-1
Trzy prototypy zamówione 25 czerwca 1946 roku. Pierwszy lot: 29 września 1948 roku, wszystkie trzy egzemplarze utracono w wypadkach[10].
F7U-1
Pierwotna wersja produkcyjna. Zbudowano 14 egzemplarzy. Napędzany przez dwa silniki J34-WE-32.
F7U-2
Wersja proponowana, miała być napędzana silnikami Westinghouse J34-WE-42 z dopalaczami, jednak zamówienie na 88 maszyn anulowano.
XF7U-3
Oznaczenie prototypu wersji F7U-3, nr 128451. Pierwszy lot: 20 grudnia 1951 roku.
F7U-3
Ostateczna wersja produkcyjna, 192 egzemplarze.
F7U-3P
Samolot zwiadu fotograficznego. Zbudowano 12 egzemplarzy. Nos wydłużony o 63 centymetry mógł pomieścić sprzęt fotograficzny. Żaden samolot nie podjął służby operacyjnej, wykorzystywano je wyłącznie do badań i testów[10].
F7U-3M
Wersja mogąca przenosić cztery pociski powietrze-powietrze AAM-N-2 Sparrow I, zbudowano 98 egzemplarzy. 48 F7U-3 zmodyfikowano do standardu F7U-3M. Zamówienie na 202 maszyny anulowano.
A2U-1
Oznaczenie dla anulowanej serii 250 samolotów w wersji szturmowej.

Egzemplarze istniejące do dziś

Wiadomo o siedmiu Cutlassach, które przetrwały po dziś dzień:

F7U-3 nr 128451
Prototyp F7U-3, obecnie w muzeum USS Midway w San Diego, ma być połączony z Cutlassem nr 129565, aby stworzyć jeden kompletny samolot.
F7U-3 nr 129554
Obecnie odbudowywany Museum of Flight w Everett.
F7U-3 nr 129565
W muzeum USS Midway w San Diego.
F7U-3 nr 129622
Zdekompletowany, w prywatnej kolekcji historyka Ala Casby’ego w Phoenix.
F7U-3 nr 129642
Wystawiony w Wings of Freedom Aviation Museum w Naval Air Station Joint Reserve Base Willow Grove w stanie Pensylwania.
F7U-3 nr 129655
W National Museum of Naval Aviation w NAS Pensacola na Florydzie. F7U-3 zmodernizowany do wersji F7U-3M .
F7U-3 nr 129685
Przez wiele lat w prywatnej kolekcji Waltera Soplaty z Ohio[11].

Przypisy

  1. a b c Angelucci 1987, p. 447.
  2. LePage 2009, pp. 275–276.
  3. Łukasz Golowanow: Żmije, Prostytutki i Sławojki, czyli o pomysłowości amerykańskich lotników. Konflikty.pl. [dostęp 2012-06-10]. (pol.).
  4. O'Rourke, G.G, CAPT USN. "Of Hosenoses, Stoofs, and Lefthanded Spads." United States Naval Institute Proceedings, July 1968.
  5. "The Jay T. Alkire – Charles Henry Faulkner Memorial Gallery." richkirschsfightinghannah.com. Retrieved: 18 March 2012.
  6. "F7U Cutlass Ramp Strike." liveleak.com. Retrieved: 5 October 2009.
  7. a b Angelluci 1987, p. 448.
  8. Historical Aircraft of the Blue Angels. [dostęp 2012-06-10].
  9. Powell 2008, p. 37.
  10. a b Gunston 1981, p. 235.
  11. Soplata, Wally. "Aircraft Collector Remembered for Heroic Quest to Save Historic Aircraft." eaa.org, December 9, 2010. Retrieved: 31 December 2011.

Bibliografia

  • Steve Ginter: Chance Vought F7U Cutlass. T. Number 6. Steve Ginter, 1982. ISBN 0-942612-06-X.
  • Angelucci, Enzo. The American Fighter. Sparkford, Somerset, UK: Haynes Publishing Group, 1987. ISBN 0-85429-635-2.
  • Ginter, Steve. Chance Vought F7U Cutlass (Naval Fighters Number Six). Simi Valley, California: Ginter Books, 1982. ISBN 0-942612-06-X.
  • Łukasz Golowanow: Żmije, Prostytutki i Sławojki, czyli o pomysłowości amerykańskich lotników. Konflikty.pl. [dostęp 2012-06-10]. (pol.).
  • Green, William and Gerald Pollinger. The Aircraft of the World. London: Macdonald, 1955.
  • Gunston, Bill. Fighters of the Fifties. Cambridge, UK: Patrick Stephens Limited, 1981. ISBN 0-85059-463-4.
  • LePage, Jean-Denis. Aircraft of the Luftwaffe 1935–1945. Jefferson, North Carolina: McFarland & Company, 2000. ISBN 978-0-7864-3937-9.
  • Powell, R.R. "Boom". "Cutlass Tales". Flight Journal, Volume 13, Issue 4, August 2008.
  • Taylor, John W. R. "Vought F7U Cutlass". Combat Aircraft of the World from 1909 to the Present. New York: G.P. Putnam's Sons, 1969. ISBN 0-425-03633-2.
  • Taylor, Michael J.H., ed. "Chance Vought F7U Cutlass". Jane’s Encyclopedia of Aviation. New York: Crescent, 1993. ISBN 0-517-10316-8.
  • Winchester, Jim, ed. "Vought F7U Cutlass". The World's Worst Aircraft: From Pioneering Failures to Multimillion Dollar Disasters. London: Amber Books Ltd., 2005. ISBN 1-904687-34-2.

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
F7U-3P NAN11-54.jpg
One of 12 Vought F7U-3P Cutlass reconnaissance planes built.
F7U-3M Cutlass Launches from Intrepid CV11 1954.jpg
A U.S. Navy Vought F7U-3M Cutlass of fighter squadron VF-83 launches from the aircraft carrier USS Intrepid (CVA-11) in 1954.
AJ-2 refuel F7U-3 VX-3 NAN9-55.jpg
A North American AJ-2 Savage of the U.S. Navy composite squadron VC-7 Det. 1 Peacemakers of the Fleet refueling a Vought F7U-3 Cutlass of experimental squadron VX-3.
F7U-3 CVA-19 ramp strike 1955.jpg
A U.S. Navy Vought F7U-3 Cutlass (BuNo 129595) of Fighter Squadron (VF-124) Stingrays suffers ramp strike on landing aboard the aircraft carrier USS Hancock (CVA-19) during carrier qualifications off of the California coast on 14 July 1955. Disintegrating airframe is seen spinning off to the port side. The pilot LCDR Jay Alkire, USNR, executive officer of VF-124, was killed when the airframe sank, still strapped into the ejection seat. Also killed were two boatswain's mates and one photographers mate, in the port catwalk by burning fuel.
F7U-3 CVB-43 Nov1952.jpg
A U.S. Navy Vought F7U-3 Cutlass during carrier qualifications aboard the aircraft carrier USS Coral Sea (CVB-43) in November 1952. Note the SK-2 radar and the Mk 37 gun director with Mk 25 radar in the background.
F7U wSparrows NAN2-82.jpg
A Vought F7U Cutlass armed with four Sparrow air-to-air missiles.
Vought F7U-1 Cutlass 3-view line drawing.svg
Autor: Kaboldy, Licencja: CC BY-SA 3.0
Chance Vought F7U-1 jet fighter