Charadrius

Charadrius[1]
Linnaeus, 1758[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – sieweczka krzykliwa (C. vociferus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

siewkowce

Parvordo

Charadriida

Nadrodzina

Charadrioidea

Rodzina

sieweczkowate

Podrodzina

sieweczki

Rodzaj

Charadrius

Typ nomenklatoryczny

Charadrius hiaticula Linnaeus, 1758

Gatunki

11 gatunków – zobacz opis w tekście

Charadriusrodzaj ptaka z podrodziny sieweczek (Charadriinae) w rodzinie sieweczkowatych (Charadriidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce, Ameryce (włącznie z Grenlandią, Australii i Oceanii[13].

Morfologia

Długość ciała 14–23 cm, rozpiętość skrzydeł 33–45 cm; masa ciała 25–121,8 g[13].

Systematyka

Etymologia

  • Charadrius: nowołac. charadrius „żółtawy ptak” wymieniony w Wulgacie (koniec IV wieku), od gr. χαραδριος kharadrios „nieznany, prosto ubarwiony nocny ptak”, który mieszkał w wąwozach i dolinach rzecznych, od χαραδρα kharadra „wąwóz”[14].
  • Aegialitis: gr. αιγιαλιτις aigialitis „mieszkaniec wybrzeża morskiego”, od αιγιαλος aigialos „plaża, wybrzeże”; ιζω izō „siedzieć”[15]. Gatunek typowy: Charadrius hiaticula Linnaeus, 1758.
  • Hiaticula: łac. hiatus „szczelina, otwarcie”, od hiare „otwierać”; -cola „mieszkaniec”, od colere „mieszkać”; zlatynizowana forma gr. χαραδριος kharadrios „ptak skalistych wąwozów”[16]. Gatunek typowy: Hiaticula annulata G.R. Gray, 1840 (= Charadrius hiaticula Linnaeus, 1758).
  • Thinornis: gr. θις this, θινος thinos „plaża”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”[17]. Gatunek typowy: Thinornis rossii G.R. Gray, 1845 (= Charadrius novaeseelandiae J.F. Gmelin, 1789).
  • Aegialeus (Aegialus): gr. αιγιαλειος aigialeios „bywając przy brzegu”, od αιγιαλος aigialos „plaża, wybrzeże”[18]. Gatunek typowy: Charadrius semipalmatus Bonaparte, 1825.
  • Oxyechus: gr. οξυηχος oxuēkhos „przenikliwie brzmiący, ostro brzmiący”, od οξυς oxus „przenikliwy, przeszywający”; ηχω ēkhō „rozbrzmiewać, wydawać dźwięk dzwonka”[19]. Gatunek typowy: Charadrius vociferus Linnaeus, 1758.
  • Paroxyechus: gr. παρ par „blisko”; rodzaj Oxyechus Reichenbach, 1853[20]. Gatunek typowy: Charadrius placidus J.E. Gray & G.R. Gray, 1863.
  • Afroxyechus: łac. Afer, Afra „Afrykańczyk”, od Africa „Afryka”; rodzaj Oxyechus Reichenbach, 1853[21]. Gatunek typowy: Charadrius tricollaris Vieillot, 1818.
  • Elseya: dr Joseph Ravenscroft Elsey (1834–1858), angielski chirurg-przyrodnik, podróżnik po północnej Australii w latach 1855–1856[22]. Gatunek typowy: Charadrius melanops Vieillot, 1818.
  • Elseyornis (Elsyornis): rodzaj Elseya Mathews, 1913; gr. ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”[23]. Nazwa zastępcza dla Elseya Matthews, 1913.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[24]:

Uwagi

  1. Niepoprawna późniejsza pisownia Aegialeus Reichenbach, 1852.
  2. Młodszy homonim Elseya J.E. Gray, 1867 (Sauropsida).
  3. Niepoprawna późniejsza pisownia Elseyornis Mathews 1914.

Przypisy

  1. Charadrius, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 150. (łac.).
  3. F. Boie. Ueber Classification, infonderheit der europäischen Vögel. „Isis von Oken”. 1822, s. kol. 558, 1822. (niem.). 
  4. G.R. Gray: A list of the genera of birds : with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 65. (ang.).
  5. G.R. Gray: Birds of New Zealand. W: J. Richardson & J.E. Gray: The zoology of the voyage of the H.M.S. Erebus & Terror, under the command of Captain Sir James Clark Ross, during the years 1839 to 1843. Londyn: E. W. Janson, 1844, s. 11. (ang.).
  6. a b H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. xviii. (niem.).
  7. Ch.L. Bonaparte. Conspectus systematis ornithologiæ. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Quatrième Série. 1, s. 148, 1854. (fr.). 
  8. Mathews 1913 ↓, s. 114.
  9. Mathews 1913 ↓, s. 124.
  10. Mathews 1913 ↓, s. 125.
  11. G.M. Mathews. Additions and corrections to my List of the Birds of Australia. „Austral Avian Record”. 2 (5), s. 87, 1914. (ang.). 
  12. P.D. Christian, L. Christidis & R. Schodde. Biochemical Systematics of the Australian Dotterels and Plovers (Charadriiformes: Charadriidae). „Australian Journal of Zoology”. 40 (1), s. 225–233, 1992. (ang.). 
  13. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Plovers and Lapwings (Charadriidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2021. DOI: 10.2173/bow.charad1.01. [dostęp 2022-10-09]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  14. The Key to Scientific Names, Charadrius [dostęp 2020-04-30].
  15. The Key to Scientific Names, Aegialitis [dostęp 2020-04-30].
  16. The Key to Scientific Names, Hiaticula [dostęp 2020-04-30].
  17. The Key to Scientific Names, Thinornis [dostęp 2022-10-09].
  18. The Key to Scientific Names, Aegialeus [dostęp 2020-04-30].
  19. The Key to Scientific Names, Oxyechus [dostęp 2020-04-30].
  20. The Key to Scientific Names, Paroxyechus [dostęp 2020-04-30].
  21. The Key to Scientific Names, Afroxyechus [dostęp 2020-04-30].
  22. The Key to Scientific Names, Elseya [dostęp 2022-10-09].
  23. The Key to Scientific Names, Elseyornis [dostęp 2022-10-09].
  24. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Charadriinae Leach, 1820 - sieweczki (wersja: 2022-09-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-10-09].

Bibliografia

  • G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 3. London: Whiterby & Co., 1913, s. 1–489. (ang.).
  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

Media użyte na tej stronie

Closed Access logo alternative.svg
Autor: Jakob Voß, influenced by original art designed at PLoS, modified by Wikipedia users Nina and Beao, Licencja: CC0
Closed Access logo, derived from PLoS Open Access logo. Alternative version.
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.