Charles Tournemire

Charles Tournemire
Ilustracja
Imię i nazwisko

Charles Arnould Tournemire

Data i miejsce urodzenia

22 stycznia 1870
Bordeaux

Pochodzenie

francuskie

Data i miejsce śmierci

4 listopada 1939
Arcachon

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, organista

podpis

Charles Arnould Tournemire (ur. 22 stycznia 1870 w Bordeaux, zm. 4 listopada 1939 w Arcachon[1]) – francuski kompozytor i organista.

Życiorys

Podstawy edukacji muzycznej otrzymał w rodzinnym Bordeaux, gdzie w wieku zaledwie 11 lat został organistą w kościele św. Piotra, w później w bazylice św. Seweryna[2]. W latach 1886–1891 student Konserwatorium Paryskiego, gdzie uczył się kompozycji u Césara Francka i gry na organach u Charlesa-Marie Widora[1]. Był też uczniem Vincenta d’Indy’ego w Schola Cantorum de Paris[2]. W 1898 roku jako następca Gabriela Pierné objął stanowisko organisty tytularnego bazyliki św. Klotyldy w Paryżu[1]. W 1903 roku za kantatę Le sang de la sirène zdobył główną nagrodę w konkursie muzycznym miasta Paryża[1]. W 1919 roku otrzymał posadę profesora kameralistyki w Konserwatorium Paryskim[1]. Wiele czasu spędzał na wyspie Ouessant w Bretanii, skąd czerpał inspirację do wielu swoich utworów[1].

Twórczość

Jego dorobek obejmuje 73 opusy, zróżnicowane pod względem gatunkowym[1]. Początkowo tworzył w stylu eklektycznym, łącząc dorobek muzyki późnoromantycznej z nawiązaniami do twórczości Francka i Debussy’ego[1]. W połowie lat 20. XX wieku wypracował własny, indywidualny styl, cechujący się wykorzystaniem skal modalnych oraz mistyczno-medytacyjnym klimatem, wypływającym z inspiracji Biblią i tradycją chrześcijańską[1]. Był wysoko ceniony jako organista[1]. Nawiązując do J.S Bacha stworzył L’orgue mystique, cykl opartych na melodiach chorału gregoriańskiego 51 suit organowych przeznaczonych na każdą niedzielę roku liturgicznego[1].

Był autorem prac César Franck (1931), Précis d’exécution, de registration et d’improvisation à l’orgue (1936) i Petite méthode d’orgue (1949)[1][2].

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 8 symfonii (I „Romantyczna” 1900, I „Ouessant” 1909, III „Moskwa” 1913, IV „Pages symphoniques” 1912–1913, V „De la montagne” 1913–1914, VI na tenora, chór, organy i orkiestrę do słów z Pisma Świętego 1915–1918, VII „Les danses de la vie” 1918–1922, VIII „La symphonie du triomphe de la mort” 1920–1924)
  • Poème na organy i orkiestrę (1909–1910)

Utwory kameralne

  • Sonata skrzypcowa (1892–1893)
  • Sonata wiolonczelowa (1894)
  • Andante na róg i fortepian (1896)
  • Suita na atówkę i fortepian (1897)
  • Kwartet fortepianowy (1897–1898)
  • Trio fortepianowe (1901)
  • Poème na wiolonczelę i fortepian (1908)
  • Pour une épigramme de Théocrite na 3 flety, 2 klarnety i harfę (1910)
  • Musique orante na kwartet smyczkowy (1933)
  • Sonate-poème na skrzypce i fortepian (1935)

Utwory organowe

  • Andantino (1894)
  • Sortie (1894)
  • Offertoire (1894–1895)
  • Pièce symphonique (1899)
  • Suite de morceaux I (1901) i II (1902)
  • Triple choral (1910)
  • L’orgue mystique (1927–1933)
  • 6 Fioretti (1932)
  • Fantaisie symphonique (1933–1934)
  • Petites fleurs musicales (1933–1934)
  • 7 chorals-poèmes (1935)
  • Postludes libres (1935)
  • Symphonie-choral (1935)
  • Symphonie sacrée (1936)
  • Suite évocatrice (1938)
  • 2 fresques symphoniques sacrées (1938–1939)

Utwory fortepianowe

  • Sérénade (1896)
  • Sonata (1899)
  • Sarabande (1901)
  • Rhapsodie (1904)
  • Poème mystique (1908)
  • 12 Préludes-poèmes (1932)
  • Cloches de Châteauneuf-du-Faou (1933)
  • Études de chaque jour (1934)

Kantaty

Opery

  • Les Dieux sont morts, libretto Eugène Berteaux (1912, wyst. Paryż 1924)
  • La légende de Tristan, libretto Albert Pauphilet (1926)
  • Il poverello di Assisi, libretto Joséphin Péladan (1938)

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 135–136. ISBN 978-83-224-0905-3.
  2. a b c d Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3671. ISBN 0-02-865571-0.

Media użyte na tej stronie

Charles Tournemire 1910.JPG
Autor: AnonimowyUnknown author, Licencja: CC BY-SA 3.0
Charles Tournemire vers 1910
Tournemire Charles signature 1921.jpg
Autor: Fagairolles 34, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tournemire Charles (1870-1939) - signature du 12 mai 1921 au bas du récépissé de brevet de chevalier de la Légion d'honneur