Chattanooga
 Widok z lotu ptaka na śródmieście | |||||
| |||||
| Przydomek: Scenic City, River City | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stan | |||||
| Hrabstwo | |||||
| Data założenia | 1838 | ||||
| Burmistrz | Andy Berke | ||||
| Powierzchnia | 388,7 km² | ||||
| Wysokość | 206 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy | 423 | ||||
| Kod pocztowy | 37401–37450 | ||||
| Strefa czasowa | |||||
Położenie na mapie Tennessee  | |||||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |||||
 35°02′N 85°16′W/35,033333 -85,266667 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Stany Zjednoczone | |||||
Chattanooga – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Tennessee. Leży nad rzeką Tennessee, niedaleko granicy ze stanem Georgia. Według spisu w 2020 roku liczy 181,1 tys. mieszkańców i jest 4. co do wielkości miastem stanu Tennessee[1]. Obszar metropolitalny Chattanooga obejmuje 567,4 tys. mieszkańców[2].
Niegdyś uważane za „najbrudniejsze miasto w Ameryce” z powodu wielu zanieczyszczeń, w XXI wieku zyskało przydomek „malowniczego miasta” (Scenic City) i zajęło 59. miejsce w rankingu najlepszych miejsc do życia w USA, według US News & World Report[3][4]. Miasto znane jest z wielu atrakcji turystycznych, w tym Narodowego Parku Wojskowego Chickamauga i Chattanooga i Tennessee Aquarium z ponad 800 gatunków zwierząt[5].
Założone w 1816 pod nazwą Ross’s Landing, obecną nazwę uzyskało w 1838. Podczas wojny secesyjnej w okolicy miasta toczyły się zacięte walki. Obecnie najbardziej znane z jedynej w Stanach Zjednoczonych fabryki Volkswagena.
Demografia
Według danych pięcioletnich z 2020 roku do największych grup obszaru metropolitalnego Chattanooga należą osoby pochodzenia angielskiego (14%), afroamerykańskiego lub afrykańskiego (13,2%), niemieckiego (11%), irlandzkiego (10,6%), „amerykańskiego” (10%), latynoskiego (4,7%) i szkockiego lub szkocko-irlandzkiego (4,1%). W głównym mieście blisko jedna trzecia mieszkańców to Afroamerykanie[6].
Historia
Pierwszymi ludźmi zamieszkującymi tereny Chattanooga byli Indianie, którzy osiedlili się na tych terenach najprawdopodobniej już w epoce górnego paleolitu.
Nazwa Chattanooga wywodzi się z języka muskogejskiego, którym posługiwały się ludy muskogejskie zamieszkujące te tereny. W języku muskogejskim cvto (chatta) oznacza skałę, co najprawdopodobniej odnosi się do płaskowyżu Lookout Mountain, który wygląda jak ogromna, wysoka skała.
Oficjalnie miasto zostało założone w roku 1816 pod nazwą Ross’s Landing (od nazwy założyciela, którym był John Ross). Pierwszymi mieszkańcami miasta pod ówczesną nazwą byli Czirokezi, którzy zostali z tych terenów brutalnie wysiedleni w trakcie Szlaku Łez. W roku 1838, kiedy nastąpiło wysiedlenie, miasto zamieniło się w obóz wojskowo-emigracyjny.
W trakcie wojny secesyjnej, 23 listopada 1863 w okolicach miasta rozpoczęła się słynna bitwa pod Chattanoogą. Po wojnie w mieście nastąpił okres rozkwitu przemysłu ciężkiego i produkcyjnego, rozbudowano też kolej. W latach 30. XX wieku miasto było nazywane Dynamo of Dixie, co w wolnym tłumaczeniu znaczy po prostu „Dynamo Dixie” (południowo-wschodnich stanów Stanach Zjednoczonych). W tym pięknym dla miasta okresie wzrosło jednak zanieczyszczenie powietrza związane z działalnością kamieniołomów na Lookout Mountain. W 1969 roku lokalny rząd ogłosił nawet, że poziom zanieczyszczenia powietrza w regionie jest najwyższy w całym kraju.
Po okresie rozkwitu nadszedł okres recesji. W latach 80. miasto zaczęło borykać się z problemami natury ekonomicznej i socjalnej. Lokalny rynek pracy przeżywał kryzys, gdyż dochodziło do masowych zwolnień. Na złą sytuację miasta wpłynęły też podupadająca infrastruktura miejska oraz podziały społeczne o podłożu rasowym.
W ostatnich latach przeznaczono wiele środków na restaurację miasta. Jako pierwszy odrestaurowany został most Walnut Street Bridge, który jest najstarszą budowlą tego typu w południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych. Został też sporządzony specjalny plan – „21st Century Waterfront Plan”, zakładający rozbudowę Chattanoogi za fundusze rzędu 120 milionów dolarów.
Gospodarka
W mieście mają swoje siedziby takie firmy i korporacje jak Roadtec Inc., BlueCross BlueShield of Tennessee, CBL & Associates, The Chattanooga Bakery, Chattem, Coker Tire, Coptix, Covenant Transport, Dixie Carpets & Yarns, Rock/Creek, Double Cola, Gordon Biersch Brewery Restaurant Group, Krystal, FSGBank, Litespeed, Plantronics, Miller Industries, National Model Railroad Association, Olan Mills, Tennessee Valley Authority (TVA), Tricycle Inc., Unum, Miller & Martin, Astec Industries, Propex, U.S. Xpress Enterprises, Komatsu America Corp – Chattanooga Manufacturing Operation. W mieście znajdują się także duże oddziały takich firm i korporacji jak Cigna, AT&T i UBS, a także budynki produkcyjne DuPont, Rock-Tenn, Columbus Metals Co., Buzzi Unicem, Mueller Water Products, pierwsza światowa rozlewnia napojów Coca-Cola oraz kamieniołom należący do Vulcan Materials.
W Chattanoodze znajduje się też duża gałąź drobnego przemysłu detalicznego, w tym dwa duże centra handlowe: Hamilton Place Mall i Northgate Mall.
Sektor użyteczności publicznej
Należące do miasta przedsiębiorstwo Electric Power Board dostarcza prąd do prawie całego miasta i otaczających go terenów, a także zaopatruje je w usługi telekomunikacyjno-internetowe. Bardzo dużą rolę w tym sektorze odgrywa też federalna korporacja Tennessee Valley Authority, będąca właścicielem wielu elektrowni i zajmująca się ich obsługą.
Dystrybucją gazu zajmuje się Chattanooga Gas Company, natomiast dystrybucją wody zajmuje się Tennessee-American Water Company.
Religia
Do największych grup religijnych aglomeracji w 2010 roku należały[7]:
- Południowa Konwencja Baptystów – 122,3 tys. członków w 225 zborach,
- Zjednoczony Kościół Metodystyczny – 31,5 tys. członków w 83 kościołach,
- Kościoły zielonoświątkowe (w większości Kościół Boży) – ok. 25 tys. członków w 134 zborach,
- lokalne bezdenominacyjne zbory ewangelikalne – 20,8 tys. członków w 85 zborach,
- Kościół katolicki – 14,3 tys. członków w 12 kościołach.
Edukacja
Szkolnictwo podstawowe i ponadpodstawowe
Szkoły publiczne w mieście (podobnie jak w całym hrabstwie Hamilton) działają zgodnie i na podstawie Hamilton County School System.
W Chattanoodze poza szkołami publicznymi znajdują się też prestiżowe szkoły prywatne i parafialne, takie jak Baylor School, The McCallie School, Girls Preparatory School, Notre Dame High School.
Szkolnictwo wyższe
Jedną z najbardziej prestiżowych uczelni w mieście jest University of Tennessee at Chattanooga, który jest częścią stanowego systemu uniwersyteckiego University of Tennessee system. Na terenie miasta znajdują się też:
- Chattanooga State Technical Community College
- Lee University
- The University of the south
- Southern Adventist University
- Tennessee Temple University
- Miller-Motte Technical College (oddział)
- Virginia University (oddział)
- University of Tennessee College of Medicine (oddział)
Miasta partnerskie
Izrael: Giwatajim
Niemcy: Hamm
Rosja: Niżny Tagił
Chińska Republika Ludowa: Wuxi
Korea Południowa: Gangneung
Włochy: Ascoli Piceno
Wielka Brytania: Swindon
Ludzie związani z Chattanoogą
Przypisy
- ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Chattanooga city, Tennessee, www.census.gov [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ Census profile: Chattanooga, TN-GA Metro Area, Census Reporter [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ Kailee Isham, Who's Moving to Chattanooga and Why? | Choose Chattanooga®, choosechatt.com, 2 marca 2022 [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ Best Places to Live in the U.S. in 2022-2023, US News [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ Why Go To Chattanooga, US News [dostęp 2022-11-24] (ang.).
- ↑ 2020: ACS 5-Year Estimates Data Profiles (DP05/DP02), data.census.gov [dostęp 2022-11-24].
- ↑ Congregational Membership, www.thearda.com [dostęp 2022-11-24].
Media użyte na tej stronie
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the USA (without Hawaii and Alaska).
EquiDistantConicProjection:
Central parallel:
* N: 37.0° N
Central meridian:
* E: 96.0° W
Standard parallels:
* 1: 32.0° N * 2: 42.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Formulas for x and y:
x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
* sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
- 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 *
(1.3236744353715044 - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
* cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Autor: Andrew Jameson, Licencja: CC BY-SA 3.0
Shiloh Baptist Church, Chattanooga TN
Flag of Chattanooga, Tennessee. Adopted in 2012, though the design elements are from February 1975.
Autor: jay from birmingham, AL, united states of america, Licencja: CC BY 2.0
Downtown of Chattanooga, Tennessee
Autor: Alexrk, Licencja: CC BY 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.
City seal of Chattanooga, Tennessee. It was adopted in February 1975.
Autor: Imilious, Licencja: CC BY-SA 3.0
Chattanooga, Tennessee viewed from Stringer's Ridge.