Chełm (powiat bocheński)

Chełm

wieś
Kościół Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Chełmie
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	bocheński
Gmina	Bochnia
Liczba ludności (2022)	159[1]
Strefa numeracyjna	14
Kod pocztowy	32-744[2]
Tablice rejestracyjne	KBC, KBA[3]
SIMC	0812092
Położenie na mapie gminy wiejskiej Bochnia Chełm
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Chełm
Położenie na mapie województwa małopolskiego Chełm
Położenie na mapie powiatu bocheńskiego Chełm
49°58′18″N 20°19′11″E/49,971667 20,319722

Nieoficjalny herb wsi Chełm

Chełm – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Bochnia^[4].

Wieś położona w końcu XVI wieku w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego była własnością klasztoru bożogrobców w Miechowie^[5]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.

Historia

Na wzgórzu Chełm, zwanym również Grodziskiem (ok. 270 m n.p.m.) stwierdzono ślady osady z okresu kultury ceramiki promienistej (ok. 2 tys. lat p.n.e.) oraz wczesnośredniowiecznego grodziska z X wieku. Osadę wraz z kościołem podarował bożogrobcom Mikora Gryfita (zm. po 1175) – komes Bolesława Krzywoustego. Pierwsza pisana wzmianka o Chełmie pochodzi z 1198 roku. Do 1838 r. wieś należała do bożogrobców z Miechowa.

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[6].

• Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela z lat 1738–1749 oraz dzwonnica. Na sklepieniu w zakrystii późnobarokowa polichromia z XVIII w. przedstawiająca akt nadania klasztorowi bożogrobców przywilejów i pobliskiej osady Targowisko;
• grodzisko wczesnośredniowieczne na wzgórzu nad Rabą.

Inne zabytki

• cmentarz wojenny z I wojny światowej – nr 334;
• Muzeum Parafialne im. Stróżów Bożego Grobu w Chełmie.

Przez Chełm przechodzi Małopolski Szlak Bożogrobców, z którymi związana jest historia tej miejscowości.

Ludzie związani z Chełmem

• Antoni Tworek (1936–2020) – proboszcz miejscowej parafii w latach 1971–2006, twórca Muzeum Parafialne im. Stróżów Bożego Grobu w Chełmie^[7].

Zobacz też

• Chełm

Przypisy

Bibliografia

• AndrzejA. Matuszczyk AndrzejA., NorbertN. Orliński NorbertN., JulianJ. Zinkow JulianJ., Małopolska południowo-zachodnia. Przewodnik, Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1991, s. 152, ISBN 83-217-2507-4, OCLC 830074384 .
• Rejestr zabytków nieruchomych woj. małopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2019-12-31]. (pol.).