Chełmica Duża

Artykuł52°43′53″N 19°8′7″E
- błąd38 m
WD52°43'59.9"N, 19°9'0.0"E, 52°43'38.82"N, 19°7'51.53"E
- błąd14 m
Odległość1072 m
Chełmica Duża
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Jakuba
(budowa: 1906–1917)
Państwo Polska
Województwo kujawsko-pomorskie
Powiatwłocławski
GminaFabianki
Liczba ludności (III 2011)1226[1]
Strefa numeracyjna54
Kod pocztowy87-811[2]
Tablice rejestracyjneCWL
SIMC0862575
Położenie na mapie gminy Fabianki
Mapa konturowa gminy Fabianki, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Chełmica Duża”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie powiatu włocławskiego
Mapa konturowa powiatu włocławskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Chełmica Duża”
Ziemia52°43′53″N 19°08′07″E/52,731389 19,135278

Chełmica Duża – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Fabianki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 1226 mieszkańców[1]. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Fabianki.

W miejscowości funkcjonuje kąpielisko[3].

Integralne części wsi Chełmica Duża[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
1034053Parcelantyczęść wsi
1034099Poza Jezioremczęść wsi
1034136Rumunki Chełmickieczęść wsi

Historia

Najstarsza wzmianka o parafii Chełmica pochodzi z 1430 roku z informacją, że "rektorem kościoła w Chełmicy był Dobrogost"[6].

W 1598 roku Chełmica Wielka była własnością Jana Czerskiego, a proboszczem parafii -Wojciech Cieśliński. Kościół nosił wezwanie św. Jakuba[7]. W katalogu wizytacji kanonicznych parafii dekanatu bobrownickiego, przeprowadzonych w latach 1639-1647 pojawia się informacja, że właścicielem Chełmicy był Franciszek Czerski, a kościół był "drewniany i stary, pod wezwaniem św. Jakuba", zaś parafia była bez proboszcza, ponieważ ostatni opuścił ją ze względu na niezgodę z kolatorem i ubóstwo. W kościele nie było nabożeństw - chyba że "przyjechał jakiś zakonnik", zaś stan parafii "oceniano jako najlichszy"[7]. Z kart wizytacji datowanych na lata 1710-1711 o parafii w Chełmicy dowiadujemy się, że "przed kilkoma laty" kościół z drewna został odbudowany dzięki inicjatywie wojewodziny malborskiej "z Dębna Łosiowej"[7]. W 1725 r. podano, że "kaplicą" w Chełmicy "opiekował się proboszcz ze Szpetala"[7].

Chełmica Duża była ośrodkiem dóbr ziemskich, które obejmowały liczne folwarki. W 1922 r. dobra zostały podzielone na kilka odrębnych majątków: Chełmica, Wichowo, Łochocin, Okrągła. Urodził się tu Andrzej Pałucki, były prezydent Włocławka (dwie kadencje w latach: 2006-2014).

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[8] na listę zabytków wpisane są:

  • kościół parafialny pw. św. Jakuba, lata: 1906-1917, nr rej.: A/480 z 25.03.1994
  • zespół folwarczny, początek XIX w. - XX w., nr rej.: 281/A z 19.04.1991 i z 14.12.1998:
    • oficyna (stajnia), 1. połowa XIX w.
    • oficyna (wozownia), 1. połowa XIX w.
    • park dworski, koniec XVIII w.

  • Kościół

  • Wnętrze kościoła

  • Ambona

  • Zespół folwarczny

Przypisy

  1. ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 140 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Kąpieliska w Kujawsko-Pomorskiem. Osiem doskonałej jakości. Kiedy zaczynają sezon?
  4. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  6. ↑ 3.2 Parafia i kościół w Chełmicy Dużej, [w:] Jan Bielicki, Wieś i Gmina Fabianki. Fotografie i dokumenty, 2020.
  7. ↑ a b c d Źródła kościelne do zawiślańskich terenów diecezji kujawsko-pomorskiej, [w:] Witold Kujawski, t. 14: Wyznania na Kujawach i ziemi dobrzyńskiej, „Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie”, 2000.
  8. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie. 2021-09-30. s. 114. [dostęp 2016-02-28].

Linki zewnętrzne

Gmina Fabianki
Wsie
Kolonie
Osada
Integralne
części wsi

Herb gminy Fabianki

Media użyte na tej stronie

Fabianki (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Fabianki, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Włocławek County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Włocławek County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.80 N
  • S: 52.30 N
  • W: 18.65 E
  • E: 19.44 E
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
POL gmina Fabianki COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
  • nałęcz: drawn by Piotr PioM Jaworski
Kosciół par P.w. św. Jakuba 1906-1917 Chełmica Duża.JPG
Autor: HWsnajper, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Chełmica Duża - kościół parafialny p.w. św. Jakuba, 1906-1917
Kościół św.Jakuba w Chełmicy Dużej.3 N.Chylińska.JPG
Autor: N. Chylińska, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Chełmica Duża - kościół parafialny p.w. św. Jakuba, 1906-1917
Zespół folwarczny w Chełmicy Dużej.1 N. Chylińska.JPG
Autor: N. Chylińska, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Chełmica Duża - zespół folwarczny, pocz. XIX-XX: oficyna (stajnia), 1 poł. XIX; oficyna (wozownia), 1 poł. XIX; park dworski, k. XVIII w. (zabytek nr 281/A)
Kościół w Chełmicy IMG 2039 krz.JPG
Autor: Krzymill, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Chełmica Duża - kościół parafialny p.w. św. Jakuba, 1906-1917