Cheddar

Cheddar

Cheddar, czedar[1] – rodzaj angielskiego sera, który jest produkowany z krowiego mleka. Ser ten jest zaliczany do serów podpuszczkowych, dojrzewających oraz twardych. Ser cheddar zawiera ok. 25% tłuszczu. Ma żółtopomarańczową barwę, smak ostry, lekko kwaskowy oraz orzechowy. Cheddar jest produkowany w kształcie walców.

Jest to najpopularniejszy gatunek na rynku brytyjskim (około 50 proc. udziału w ogólnej sprzedaży sera). Produkowany również w innych krajach: Australii, Belgii, Holandii, Irlandii, Polsce, Republice Południowej Afryki, Stanach Zjednoczonych, Szwecji.

Nazwa i historia

Nazwa sera pochodzi od wsi Cheddar w Anglii, w hrabstwie Somerset, skąd pochodzi jego receptura i gdzie dawniej był on wyłącznie wytwarzany.

Pierwsza wzmianka o tym serze pochodzi z 1170 roku, kiedy to w królewskich dokumentach księgowych odnotowano zakup dla dworu Henryka II 10240 funtów cheddara za cenę 1 farthinga za funt, tj. 4640 kg za łączną cenę 10,67 funtów szterlingów. Za czasów króla Karola I jego spożycie na dworze było już tak duże, że przerastało podaż. Skutkowało to tym, że cała produkcja cheddara była przeznaczona na potrzeby króla i jego świty[2]. Z czasem zaczął on być produkowany również poza granicami hrabstwa Somerset, a jego spożycie zostało spopularyzowane wśród niższych sfer brytyjskiego społeczeństwa. W XIX wieku był on już wytwarzany także w USA, Australii i Nowej Zelandii.

Właściwości odżywcze

Ser ten zawiera znaczne ilości witaminy A, retinolu (0,334 mg na 100 g), β-karotenu (0,286 mg na 100 g) oraz kobalaminy. Jest bardzo bogaty w wapń i jod. Zestaw kwasów tłuszczowych nasyconych na 100 g:[3]

Wartość odżywcza
Ser Cheddar pełnotłusty
(100 g)
Wartość energetyczna1635 kJ (391 kcal)
Białka27,1 g
Węglowodany0,1 g
Tłuszcze31,7 g
Woda37,7 g
Dane liczbowe na podstawie: [3]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[4]

Zestaw kwasów tłuszczowych jednonienasyconych na 100 g[3]:

  • kwas mirystoleinowy - 0,42 g
  • kwas petadekenowy - 0,20 g
  • kwas palmitoleinowy - 0,81 g
  • kwas heptadekenowy - 0,32 g
  • kwas oleinowy - 8,33 g

Cheddar pełnotłusty zawiera dużo aminokwasów (na 100 g):[3]:

Przypisy

  1. Wielki słownik ortograficzny PWN. [dostęp 2020-09-23].
  2. History of Cheddar (ang.). [dostęp 2018-02-08].
  3. a b c d Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. wydanie II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 89. ISBN 978-83-200-5311-1.
  4. Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.)


Media użyte na tej stronie

Somerset-Cheddar.jpg
(c) I, J.P.Lon, CC-BY-SA-3.0
A wedge of Unpasteurised West Country Cheddar cheese, made in Somerset (with PDO.) and for some bizarre reason, sliced with a boning knife