Chevron Corporation
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Stan | |
| Siedziba | |
| Data założenia | 1879 |
| Forma prawna | |
| Zatrudnienie | 64 700 osób (2014)[1] |
| ISIN | |
| Symbol akcji | |
| Dane finansowe | |
| Przychody | |
| Wynik netto | 19,310 mld USD (2014)[1] |
| Aktywa | 266,026 mld USD (2014)[1] |
| Kapitał własny | 156,191 mld USD (2014)[1] |
| Strona internetowa | |
Chevron Corporation – amerykańska, międzynarodowa korporacja branży energetycznej, z siedzibą w San Ramon w Kalifornii. Ma swoje oddziały w przeszło 180 państwach na świecie, zaangażowana jest w każdy aspekt przemysłów: naftowego, gazowego, geotermalnego, w tym w wydobycie oraz produkcję, rafinację, marketing oraz transport, wytwarzanie oraz sprzedaż chemikaliów, wytwarzanie energii. Firma należy do szóstki największych korporacji paliwowych świata. Przez ostatnie pięć lat była corocznie umieszczana na liście 5 największych amerykańskich korporacji rankingu Fortune 500[2]. Według badań z 2019 r., Chevron, z emisją 43,35 miliarda ton ekwiwalentu CO2 od 1965 r., był firmą na drugiej pozycji pod względem wielkości emisji na świecie w tym okresie[3].
Historia
Początki Chevron Corporation sięgają drugiej połowy XIX wieku, kiedy odkryte zostały złoża ropy w Pico Canynon, na północ od Los Angeles w Stanach Zjednoczonych. Odkrycie to spowodowało powstanie w 1879 roku firmy Pacific Coast Oil Company, najstarszego przodka Chevronu.
W roku 1895 firma wypuściła na wody Kalifornii pierwszy w tym stanie tankowiec – George Loomis – który mógł przetransportować aż 6500 baryłek ropy naftowej na trasie pomiędzy Venturą, a San Francisco[4].
Chevron Corporation powstała początkowo pod nazwą Standard Oil Co. (California), pośród upadku wskutek nowego prawa antytrustowego spółki paliwowej Standard Oil, której założycielem był John D. Rockefeller. W roku 1926 nazwa firmy została zmieniona na Standard Oil Co. of California, w skrócie SoCal[5]. W 1933 SoCal uzyskała koncesję od Królestwa Arabii Saudyjskiej na poszukiwania ropy naftowej na terenie tego państwa. Poszukiwania zakończyły się pełnym sukcesem w 1938. W 1944 powstała spółka Arabian American Oil Company (ARAMCO), która rozwinęła się ze spółki California-Arabian Standard Oil Company, spółki córki należącej do SoCal, która odpowiadała za działania korporacji na terenie Arabii Saudyjskiej.
W 1948 korporacja odkryła złoże Ghawar, które – jak się później okazało – do dziś pozostaje największym złożem ropy naftowej na świecie. Pierwsza ropa ze złoża Ghawar popłynęła w 1951.
W 1973 rząd Arabii Saudyjskiej rozpoczął wykupywanie udziałów w ARAMCO, by jeszcze przed 1980 przejąć firmę. W 1988 nazwa firmy została zmieniona na Saudi Arabian Oil Company, w skrócie Saudi Aramco.
W 1984 nastąpiła fuzja SoCal z firmą Gulf Oil. Zgodnie z ustawą antytrustową, SoCal musiała pozbyć się wielu czynnych spółek zależnych Gulfa, ponadto sprzedała kilka stacji oraz rafinerię we wschodniej części USA. Nazwa SoCal została zmieniona na Chevron Corporation[6].
W styczniu 1996, Chevron oraz NGC Corporation ogłosiły plany, by połączyć część Chevronu odpowiedzialną za Gaz ziemny z korporacją NGC. Stosowne porozumienie o połączeniu interesów tych dwóch korporacji zostało zawiązane z dniem 23 maja 1996 roku. Zgodnie z umową, Chevron przetransferowała na NGC procesy związane z wydobyciem gazu, obsługą i marketingiem, w zamian za w przybliżeniu 25 procent udziałów w NGC. 30 sierpnia 1996 roku akcjonariusze zatwierdzili porozumienie. W 1998 nazwa korporacji NGC została zmieniona na Dynegy Inc.[7]
15 października 2000 roku Chevron ogłosiła plany przejęcia korporacji Texaco, stworzenia drugiej pod względem wielkości korporacji paliwowej w Stanach Zjednoczonych oraz czwartej co do wielkości korporacji handlującej ropą naftową na świecie, o łącznej wartości rynkowej około 95 miliardów dolarów. 9 października 2001 akcjonariusze Chevronu i Texaco zatwierdzili fuzję, a Chevron Corporation zmieniła nazwę na ChevronTexaco. Transakcja była wyceniana na 45 miliardów dolarów[8][9][10].
9 maja 2005 roku ChevronTexaco ogłosiła decyzję o usunięciu wyrazu „Texaco” z nazwy, powracając tym samym do nazwy Chevron. Texaco istnieje dalej, jako nazwa marki w Chevron Corporation.
4 kwietnia 2005 roku, Chevron ogłosiła plany kupienia Unocal Corporation za 18,4 miliarda dolarów, zwiększając dzięki temu swoje rezerwy paliwowo-gazowe o około 15 procent. 10 sierpnia 2005 roku, akcjonariusze Unocal Corporation zatwierdzili przejęcie korporacji przez Chevron. Transakcja była wyceniana na 18 miliardów dolarów[11].
W lipcu 2010 roku, Chevron zakończyła sprzedaż detaliczną w kilku stanach na wschodzie USA. Loga Chevronu oraz Texaco zniknęły z około 1100 niezależnych stacji benzynowych w takich stanach jak Delaware, Indiana, Kentucky, Karolina Północna, New Jersey, Maryland, Ohio, Pensylwania, Karolina Południowa, Wirginia, Wirginia Zachodnia, Waszyngton oraz z części stanu Tennessee[12].
9 listopada 2010 Chevron ogłosiła przejęcie korporacji Atlas Energy. Fuzja została zatwierdzona przez akcjonariuszy z datą 18 lutego 2011 roku. Transakcja została wyceniona na 4,3 miliarda dolarów[13][14].
Krytyka firmy
W Nigerii za rządów Sani Abachy reżim wojskowy skazał na śmierć dziewięciu członków ludu Ogoni (m.in. Kena Saro-Wiwę). Ludność Ogoni od lat protestowała przeciw dewastacji środowiska spowodowanej przez takie firmy jak Shell, Elf, Agip, Mobil i Chevron w delcie rzeki Niger[15][16].
Chevron należy do grona firm, które osiągnęły zyski na wojnie w Iraku – koncern otrzymał tam licencję na wydobycie[17].
Chevron jako następca prawny Texaco w lutym 2011 roku został uznany przez ekwadorski sąd za winnego ogromnych zniszczeń i degradacji środowiska naturalnego w ekwadorskiej części Amazonii podczas wydobycia ropy w prowincji Sucumbios w latach 1967–1990. Sąd nałożył na koncern karę w wysokości 9,5 mld dol., o ile ten zaakceptuje swoją odpowiedzialność. Wobec braku zgody ze strony koncernu wysokość odszkodowania została zwiększona do 19 mld dol[18].
Proces zakończył sądową batalię pomiędzy koncernem a autochtoniczną ludnością Lago Agrio i okolic prowadzoną od listopada 1993 roku, kiedy to do sądu w Nowym Jorku wpłynął pozew złożony przez Cristobala Bonfaza reprezentującego poszkodowaną ludność. W wyniku zabiegów koncernu proces po dziewięciu latach został przeniesiony do Ekwadoru, gdzie ruszył od nowa.
Szacuje się, że poważnemu skażeniu przez wylewanie toksycznych odpadów procesu wydobycia i wstępnego przetworzenia ropy uległo 1,5 tysiąca mil kwadratowych lasów deszczowych.
Mimo wyroku i ewidentnych dowodów świadczących na niekorzyść koncernu odszkodowanie nie zostało wypłacone. W 2012 roku Amerykański Sąd Najwyższy odrzucił wniosek Chevrona, który chciał uzyskać ochronę przed wyrokiem sądu w Ekwadorze.
W styczniu 2022 grupa handlowa reprezentująca Chevron, General Electric i inne wielkie korporacje amerykańskie działające na rynku rosyjskim, po zapowiedzi sankcji skierowanych przeciw Rosji w razie ataku na Ukrainę, wystąpiła do Białego Domu z prośbą o zachowanie ostrożności w przypadku sankcji, umożliwienia firmom wypełnienie aktualnych zobowiązań i wyłączenie niektórych produktów z sankcji. Równocześnie duże firmy energetyczne naciskały na Kongres, aby ograniczyć czas i zakres sankcji[19]. 20 marca 2022 grupa hakerska Anonymous opublikowała na Twitterze wezwanie do firm (m.in. Chevron), które nadal działają w Rosji, "płacąc podatki do budżetu zbrodniczego reżimu Kremla: Wycofajcie się z Rosji! Dajemy wam 48 godzin, bo inaczej staniecie się naszym celem!"[20].
Zobacz też
- wielki amerykański skandal tramwajowy
Przypisy
- ↑ a b c d e ANNUAL REPORT PURSUANT TO SECTION 13 OR 15(d) OF THE SECURITIES EXCHANGE ACT OF 1934 For the fiscal year ended December 31, 2014, Chevron Corporation (ang.). Chevron. [dostęp 2015-04-27].
- ↑ Fortune 500, 2010 „America’s Largest Corporations”CNNmoney.com.
- ↑ Revealed: the 20 firms behind a third of all carbon emissions, „The Guardian”, www.theguardian.com [dostęp 2019-11-23] (ang.).
- ↑ „Historia Chevronu”. chevron.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-08)]. chevron.com (ang.).
- ↑ San Francisco Chronicle „Chevron wyrzuca Texaco z nazwy” sfgate.com (ang.).
- ↑ „Profil firmy” chevron.com (ang.).
- ↑ „Porozumienie Chevronu z NGC” nytimes.com (ang.).
- ↑ „Chevron kupuje Texaco” news.bbc.co.uk (ang.).
- ↑ „Chevron przejmuje Texaco”. thestreet.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-11)]. thestreet.com (ang.).
- ↑ „Chevron łączy się z Texaco” sfgate.com (ang.).
- ↑ „Chevron planuje zakup Unocal” sfgate.com (ang.).
- ↑ „Chevron kończy działalność na wschodnim wybrzeżu”. cspnet.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-08)]. cspnet.com (ang.).
- ↑ „Chevron planuje zakup Atlas Energy” nytimes.com (ang.).
- ↑ „Chevron kupuje Atlas Energy” bloomberg.com'.
- ↑ Klaus Werner, Hans Weiss: Czarna lista firm. Intrygi światowych koncernów. Stargard Szczeciński: Hidari, 2009. ISBN 978-83-61410-00-3.
- ↑ Raport Amnesty International nt. degradacji środowiska i naruszeń praw człowieka w Nigerii (ang.). Amnesty International. [dostęp 2010-01-17].
- ↑ To the Victors Go the Spoils of War (ang.). CorpWatch, 8 sierpnia 2003 r. [dostęp 2010-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 grudnia 2009)].
- ↑ A. Domosławski, Śmierć w Amazonii, Warszawa 2013.
- ↑ PAP: Amerykańskie firmy lobbują przeciwko sankcjom wymierzonym w Rosję
- ↑ Wpis Anonymous na Twitterze
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Chevron logo.
Flag of California. This version is designed to accurately depict the standard print of the bear as well as adhere to the official flag code regarding the size, position and proportion of the bear, the colors of the flag, and the position and size of the star.