Chewel Buzgan
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | aktor, reżyser |
| Odznaczenia | |
    | |
Chewel Buzgan (jid. חבל בוזגאן; ur. 24 października 1897 w Wilnie, zm. 26 kwietnia 1971 w Warszawie) – polski reżyser oraz aktor teatralny i filmowy żydowskiego pochodzenia, w latach 1969–1971 kierownik artystyczny Teatru Żydowskiego im. Ester Rachel Kamińskiej w Warszawie.
Życiorys
Urodził się w Wilnie w rodzinie żydowskiej. W 1919 rozpoczął pracę w teatrze w charakterze suflera. W 1920 został zatrudniony jako aktor do Trupy Wileńskiej, żydowskiego teatru działającego wówczas w Łodzi. W latach 1924–1926 występował w teatrach Warszawy i Wilna, a w latach 1926–1930 w Teatrze Żydowskim w Rydze. W latach 1932–1936 ponownie był aktorem Trupy Wileńskiej. W 1939, na krótko przed wybuchem II wojny światowej, otrzymał zaproszenie na gościnne występy w Argentynie, gdzie przebywał wraz z żoną Rywą Szyler do 1949. Był tam m.in. był kierownikiem artystycznym teatru żydowskiego, dawał liczne występy na scenach Argentyny, Brazylii, Urugwaju, Chile, Peru i Boliwii.
W 1949 powrócił do Polski i związał się z Teatrem Żydowskim w Łodzi i następnie z Teatrem Żydowskim w Warszawie, gdzie pracował aż do śmierci. Od września 1969 do śmierci był jego kierownikiem artystycznym.
Pochowany jest w alei głównej cmentarza żydowskiego przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 39)[1][2], obok aktorki Ester Rachel Kamińskiej (1870–1925) i innych aktorów teatru żydowskiego. Jego nagrobek jest dziełem rzeźbiarza Andrzeja Wojciechowskiego.
Kariera
Aktor teatralnyTeatr Żydowski w Warszawie
Teatr Żydowski w Łodzi
Aktor filmowy
| Reżyser teatralnyTeatr Żydowski w Warszawie
Teatr Żydowski w Łodzi
|
Odznaczenia
- 1959: Order Sztandaru Pracy II klasy
- 1955: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[3]
- 1955: Medal 10-lecia Polski Ludowej
- 1952: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Przypisy
- ↑ Grób Chewela Buzgana w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
- ↑ Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003. ISBN 83-916419-3-7.
- ↑ 11 lipca 1955 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki” M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144
Bibliografia
- Jan Jagielski: Przewodnik po cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej 49/51. Z. 1, Kwatery przy Alei Głównej. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce, 1996, s. 60. ISBN 83-90-66296-5.
Linki zewnętrzne
- Chewel Buzgan w bazie IMDb (ang.)
- Chewel Buzgan w bazie filmpolski.pl
- Chewel Buzgan, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09].
- Chewel Buzgan w bazie Filmweb
Media użyte na tej stronie
Autor: Hubert Śmietanka, Licencja: CC BY-SA 2.5
Cmentarz Żydowski na Powązkach, Warszawa, grób Chewela Buzgana