Chilandar

Chilandar
Χιλανδαρίου
Ilustracja
Klasztor Chilandar
Państwo Grecja
MiejscowośćAthos
KościółPatriarchat Konstantynopolitański
Rodzaj klasztorumęski
EparchiaAthos
Liczba mnichów (2010)22
Obiekty sakralne
KatholikonCerkiew Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni
Założyciel klasztoruStefan Nemania
FundatorStefan Nemania
Materiał budowlanycegła, kamień
Data budowyXII w. (obecnie istniejący)
Położenie na mapie Św. Góry Athos
Mapa konturowa Św. Góry Athos, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Chilandar”
Położenie na mapie Grecji
Ziemia40°20′26″N 24°07′15″E/40,340430 24,120910

Chilandar[1] (serbski: Хиландар; grecki: Χιλανδαρίου) – klasztor położony w północno-zachodniej części półwyspu Athos[2]. Zajmuje czwarte miejsce w atoskiej hierarchii[2].

Historia

Pochodzenie nazwy klasztoru nie jest jasne. Słowo Chilandar może pochodzić od chelandion – rodzaju statku bizantyjskiego; istnieje również teza, iż nazwa ta nawiązuje do imienia założyciela pierwszej wspólnoty mniszej na tym miejscu[2].

Monaster w dzisiejszym kształcie został założony w XII w. przez wielkiego żupana Raszki Stefana Nemanię (który abdykował, wstąpił do monasteru i przyjął imię Symeon) oraz jego syna Rastka, znanego jako mnich Sawa. Chilandar był początkowo monasterem filialnym klasztoru Watopedi, następnie uzyskał niezależność i zyskał zwierzchność nad mniejszymi wspólnotami: Zygou, św. Bazylego, Komitissas, Kalyka, Paparnikion, Omologetou oraz Strovilaias[2].

Od początku posiadał wyraźnie serbski charakter; w 1198 cesarz bizantyjski Aleksy III potwierdził jego przynależność do Serbów[2]. Klasztor otrzymywał liczne dary od kolejnych władców średniowiecznej Serbii. Jego silny związek z narodem serbskim utrzymał się do XVII-XVIII w., gdy liczba przybywających na Athos Serbów spadła, następnie zaś w 1722 Chilandar został zniszczony przez pożar. Monaster przetrwał dzięki działalności mnichów bułgarskich[2]. W 1844 odnaleziono w klasztorze Karty chilandarskie. Kolejny pożar zniszczył zabudowania klasztoru w 1891[2].

Główna cerkiew monasterska nosi wezwanie Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni i została wzniesiona w XIV stuleciu; dekoracja wnętrza (freski) datuje się z wieku XIX[2].

Dopiero w latach 80. XX wieku przeprowadzono elektryfikację klasztoru. W roku 2004 w wyniku pożaru klasztor został poważnie uszkodzony[3].

W roku 2010 w klasztorze przebywało 22 mnichów[2].

Biblioteka klasztoru przechowuje 181 greckich i 809 słowiańskich rękopisów, ponadto co najmniej 20 000 drukowanych ksiąg, spośród których tylko 3000 jest w języku greckim. Kolekcja średniowiecznych rękopisów słowiańskich jest największą na świecie[2].

Przypisy

  1. ↑ Polski egzonim wprowadzony na 108. posiedzeniu KSNG.
  2. ↑ a b c d e f g h i j Chilandari
  3. ↑ О великом пожару у Хиландару

Linki zewnętrzne

Klasztory Góry Athos

Karta Athos.PNG

Media użyte na tej stronie

Greece location map.svg
(c) Lencer, CC BY-SA 3.0
Location map of Greece

Equirectangular projection, N/S stretching 120 %. Geographic limits of the map:

  • N: 42.0° N
  • S: 34.6° N
  • W: 19.1° E
  • E: 29.9° E
Legenda klasztor.svg
Symbol klasztoru do legendy mapy
Karta Athos.PNG
Map (rough) of Athos, Greece, own work composed from various references
Mount Athos location map.svg
Autor: Xfigpower (pssst) 13:23, 4 November 2010 (UTC), Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Mount Athos

Equirectangular projection. Geographic limits of the map:

  • N: 40.50° N
  • S: 40.10° N
  • W: 23.95° E
  • E: 24.45° E
Hilan2.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0