Chlastawa
| Artykuł | 52°14′40″N 15°50′6″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 52°15'N, 15°50'E, 52°14'40.34"N, 15°50'0.42"E |
| - błąd | 2296 m |
| Odległość | 664 m |
| wieś | |
 Kościół pw. Narodzenia NMP | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2017) | 158[1] |
| Strefa numeracyjna | 68 |
| Tablice rejestracyjne | FSW |
| SIMC | 0916911 |
Położenie na mapie gminy Zbąszynek _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Zbąszynek") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świebodzińskiego  | |
 52°14′40″N 15°50′06″E/52,244444 15,835000 | |
Chlastawa (niem. Klastawe[2]) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Zbąszynek.
Z 1418 roku pochodzi pierwsza wzmianka o wsi Chlastawa, a jej przynależność do parafii w Kosieczynie odnotowano w 1510 roku. Wieś szlachecka położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[3].
Miejscowość z początkiem XVII wieku staje się własnością rodów Brudzewskich i Szlichtyngów - przedstawicieli protestanckiej szlachty, ale już w 1623 roku wieś przechodzi w ręce Radislausa Miesitschka, a następnie jego synów[2]. Istniał tu zbór luterański, spalony w 1635 roku[4]. Dzięki fundacji Radislausa w 1637 roku wzniesiono graniczny kościół służący m.in. protestantom pochodzącym ze Śląska. Świątynia została uszkodzona i splądrowana w czasie najazdu szwedzkiego. W 1663 roku doszło do ponownej konsekracji. Wówczas wyposażono kościół w nową chrzcielnicę oraz dzwony. Ponadto w roku 1680 namalowano we wnętrzu polichromie, umieszczając je m.in. na loży kolatorskiej przeznaczonej dla rodziny Miesitschek[2].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Nieopodal miejscowości znajduje się tzw. Jeziorko Koźlarskie - zbiornik retencyjny o powierzchni 4,5 ha[5], miejsce rekreacji dla okolicznych mieszkańców[6].
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[7]:
- kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki filialny pod wezwaniem Narodzenia NMP, drewniany, z 1637 roku, przebudowany w 1692 roku, w końcu XIX wieku. Jest to salowa budowla, zamknięta trójbocznie od wschodu, ze wzniesioną od zachodu wieżą i zakrystią od wschodu[8]. Kruchta znajduje się po stronie północnej, zaś po południowej kaplica. Dach gontowy nakrywa całość, korpus z częścią prezbiterialną wielospadowy, zaś wieżę strzelisty hełm ośmioboczny. Umieszczone zostały w ścianach świątyni prostokątne okna. Wnętrze kościoła, z trójbocznie zamkniętym prezbiterium, przykrywa pozorne sklepienie kolebkowe z odsłoniętymi elementami konstrukcyjnymi więźby dachowej[8]. Siedemnastowieczną polichromią są pokryte elementy drewniane, przedstawiającą sceny Sądu Ostatecznego oraz motywy roślinne. Zachowały się tu empory oraz siedemnastowieczna ambona, chrzcielnica i epitafia. Loża kolatorska o parapecie podzielonym kanelowanymi pilastrami znajduje się nad północnym przedsionkiem. Sceny Narodzenia, Ecce Homo i Zmartwychwstania umieszczono w płycinach pomiędzy pilastrami. Empora muzyczna ma parapet o podziałach oraz sposobie dekoracji nawiązujących do parapetu loży. Ołtarz główny, wstawiony po II wojnie światowej, pochodził z Miedzichowa, w latach osiemdziesiątych XX wieku został przekazany do świątyni w Kręcku[8],
- dzwonnica-bramka, drewniany, z 1690 roku. Posiada szkieletową konstrukcję, jest oszalowana od zewnątrz i nakryta dachem gontowym. Obiekt posiada formę nałożonych na siebie dwóch prostopadłościanów przedzielonych czterospadowym dachem. Dachem namiotowym jest zwieńczona dzwonnica[8],
- cmentarz przykościelny, z XVII wieku.
Galeria
Kościół pw. Narodzenia NMP od frontu
Kościół pw. Narodzenia NMP
Dzwonnica z bramką
Cmentarz przykościelny
Przypisy
- ↑ Liczba mieszkańców Gminy Zbąszynek na dzień 31 grudnia 2017 r.. zbaszynek.pl. [dostęp 2020-02-18].
- ↑ a b c Garbacz 2011 ↓, s. 190.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 73.
- ↑ Henryk Merczyng, Zbory i senatorowie protestanccy w dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1904, s. 24.
- ↑ Dorota Michalczak: hlastawa gmina Zbąszynek. Niezwykła wyspa zamieszkała przez zwierzęta. Jakie zwierzęta żyją na wyspie?. 2021-05-16. [dostęp 2022-10-16].
- ↑ Dorota Michalczak: Ciekawe miejsce, na niedzielny wypad za miasto. Jeziorko Koźlarskie w Chlastawie. Tutaj można wypocząć!. 2021-06-06. [dostęp 2022-10-16].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 79. [dostęp 2013-02-20].
- ↑ a b c d Garbacz 2011 ↓, s. 191.
Bibliografia
- Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. Zielona Góra: Agencja Wydawnicza „PDN”, 2011, s. 190-191. ISBN 978-83-919914-8-0.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.18 N
- S: 51.33 N
- W: 14.40 E
- E: 16.60 E
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: Silu, Licencja: CC BY-SA 4.0
Chlastawa, kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. p.w. Narodzenia NMP, drewn., 1637, 1692, kon. XIX
Autor: Silu, Licencja: CC BY-SA 4.0
Chlastawa, kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. p.w. Narodzenia NMP, drewn., 1637, 1692, kon. XIX
Autor: Silu, Licencja: CC BY-SA 4.0
Chlastawa, cmentarz, przy kościele ewangelickim, ob. rzym.-kat. fil. p.w. Narodzenia NMP, XVII
Autor: Silu, Licencja: CC BY-SA 4.0
Chlastawa, dzwonnica-bramka, przy kościele ewangelickim, ob. rzym.-kat. fil. p.w. Narodzenia NMP, drewn., 1690
Autor:
Mapa powiatu świebodzińskiego, Polska