Chlorek ołowiu(II)
| |||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | PbCl | ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 278,11 g/mol | ||||||||||||||||||||||||
Wygląd | białe kryształy w kształcie igieł lub biały proszek[1] | ||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||
Inne aniony | fluorek ołowiu(II), bromek ołowiu(II), jodek ołowiu(II) | ||||||||||||||||||||||||
Inne kationy | chlorek ołowiu(IV), chlorek cyny(II) | ||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Chlorek ołowiu(II), PbCl
2 – nieorganiczny związek chemiczny, sól ołowiu na II stopniu utlenienia i kwasu solnego.
Otrzymywanie
Związek ten można otrzymać w reakcji azotanu ołowiu(II) z kwasem solnym[4]:
- Pb(NO
3)
2 + 2 HCl → PbCl
2↓ + 2HNO
3
Można go również otrzymać w wyniku elektrolizy roztworu chlorku sodu z użyciem anody ołowianej[5].
Inną metodą jest reakcja PbO z gazowym HCl:
- PbO + 2HCl → PbCl
2 + H
2O
Proces przebiega ilościowo w temperaturze pokojowej, a po zakończeniu reakcji mieszaninę podgrzewa się w celu usunięcia powstałej wody[6].
Tlenek ołowiu(II) w wodnym roztworze NaCl przekształca się natomiast w tlenochlorek ołowiu(II) o składzie zależnym od stężenia roztworu[7]:
- 4PbO
(s) + 2NaCl + H
2O ⇌ 3PbO·PbCl
2
(s) + 2NaOH- 5PbO
(s) + 2NaCl + H
2O ⇌ 4PbO·PbCl
2
(s) + 2NaOH - 5PbO
Reakcja ta została wykorzystana do produkcji NaOH. Z tlenochlorków ołowiu(II) można odzyskać PbO w wyniku działania Ca(OH)
2. Metoda ta znana jest jako proces Scheelego i została opracowana niezależnie przez Scheelego w roku 1773 i Bergmanna w roku 1775[7].
Chlorku ołowiu(II) nie można otrzymać poprzez roztwarzanie ołowiu w rozcieńczonym kwasie solnym, gdyż metal pokrywa się nierozpuszczalną warstwą produktu, uniemożliwiającą dalszą reakcję[8].
Właściwości
Chlorek ołowiu(II) jest białym[9] lub bezbarwnym[10] ciałem stałym. Jest trudno rozpuszczalny w wodzie: roztwór nasycony w temperaturze pokojowej ma stężenie ok. 1%, a w 100 °C 3,4%[11]. Krystalizuje w układzie rombowym, z rzadko spotykaną strukturą atomu centralnego otoczonego ligandami (atomami chloru) (jedyne inne związki o takiej budowie to α-fluorek ołowiu(II) i bromek ołowiu(II))[10][12]. Rozpuszcza się w stężonym kwasie solnym z wytworzeniem kwasu tetrachloroołowiowego(II), H
2PbCl
4, natomiast w wodzie hydrolizuje do soli zasadowej, Pb(OH)Cl[12]. Jest związkiem światłoczułym, pod wpływem promieniowania UV rozkłada się z wydzieleniem wolnego ołowiu[10].
Przypisy
- ↑ a b c d e f CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-69, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
- ↑ Jerzy Minczewski, Zygmunt Marczenko, Chemia Analityczna, Cz. 1. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 244 .
- ↑ a b Chlorek ołowiu(II), karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck KGaA, 27 lipca 2021, numer katalogowy: 449865 [dostęp 2022-04-06] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Daniele M. Santos i inni, Thermogravimetric investigations on the mechanism of decomposition of Pb compounds on a tungsten surface, „Thermochimica Acta”, 362 (1–2), 2000, s. 161–168, DOI: 10.1016/S0040-6031(00)00578-5 (ang.).
- ↑ P. Lukirsky , S. Ščukareff , O. Trapesnikoff , Die Elektrolyse der Kristalle, „Zeitschrift für Physik”, 31 (1), 1925, s. 524–533, DOI: 10.1007/BF02980608 (niem.).
- ↑ J. Bird Moyer , Metal separations by means of hydrochloric acid gas, „Journal of the American Chemical Society”, 18 (12), 1896, s. 1029–1044, DOI: 10.1021/ja02098a001 (ang.).
- ↑ a b E. Berl , G. Austerweil , Zur Kenntnis des Scheeleschen Ätznatronprozesses, „Zeitschrift für Elektrochemie und angewandte physikalische Chemie”, 13 (17), 1907, s. 165–172, DOI: 10.1002/bbpc.19070131703 (ang.).
- ↑ C. Chambers , A.K. Holliday , Modern Inorganic Chemistry, Butterworths, 1975, s. 170 .
- ↑ Lead(II) chloride. Product Specification, Sigma-Aldrich [dostęp 2014-04-10] .
- ↑ a b c N.N. Greenwood , A. Earnshaw , Chemistry of the Elements, Oxford–New York: Pergamon Press, 1984, s. 444, ISBN 0-08-022057-6 .
- ↑ CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R. Lide (red.), wyd. 88, Boca Raton: CRC Press, 2007, s. 8-116, ISBN 978-0-8493-0488-0 (ang.).
- ↑ a b Philip John Durrant , Bryl Durrant , Zarys współczesnej chemii nieorganicznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1965, s. 724–725 .
Media użyte na tej stronie
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for substances hazardous to human health.
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for substances hazardous to human health.
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for hazardous substances
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for environmentally hazardous substances