Chlorki benzalkoniowe

Chlorki benzalkoniowe
Ogólne informacje
Wzór sumarycznyC
9
H
13
ClNR
(R = C
8
H
17
do C
18
H
37
)
Identyfikacja
Numer CAS8001-54-5

Chlorki benzalkoniowe, chlorki benzylodimetyloalkiloamoniowe (łac. benzalkoni chloridum) – organiczne związki chemiczne z grupy czwartorzędowych soli amoniowych, w których do atomu azotu przyłączona jest grupa benzylowa, dwie grupy metylowe oraz łańcuch alkilowy o parzystej liczbie atomów węgla[4] i długości 8–18 atomów. Są związkami powierzchniowo czynnymi. Stosowane jako biocydy, katalizatory przeniesienia fazowego i surfaktanty kationowe. Mają postać białego lub żółtawobiałego proszku lub żelowatych żółtawobiałych fragmenty, higroskopijnych, mydlanych w dotyku[5]. Są bardzo łatwo rozpuszczalne w wodzie i etanolu, ale dość trudno w eterze dietylowym[6].

Mechanizm działania

Polega na zmianie struktury warstwy lipidowej błony komórkowej bakterii, przez co staje się bardziej przepuszczalna dla ważnych składników komórki, które przechodzą na zewnątrz. Jednak jest to działanie bardzo powolne; mimo tego jest to środek popularny, skuteczny i o wszechstronnym zastosowaniu.

Zastosowanie

  • roztwór wodny 0,005% do odkażania błon śluzowych[6];
  • roztwór wodny 0,1–0,5% do odkażania skóry (może zawierać etanol)[6];
  • roztwór wodny 0,1% do odkażania narzędzi (może zawierać etanol);
  • roztwór wodny 1% do odkażania rąk (może zawierać etanol).

Stosowany przede wszystkim jako środek konserwujący w przygotowywaniu postaci leku[6].

Przypisy

  1. Quaternary ammonium compounds, benzyl-C8–18-alkyldimethyl, chlorides (ang.) w wykazie klasyfikacji i oznakowania Europejskiej Agencji Chemikaliów. [dostęp 2015-04-07].
  2. Alkyl dimethylbenzyl ammonium chloride (ZVG: 491119) (ang. • niem.) w bazie GESTIS, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung (IFA). [dostęp 2012-05-30].
  3. Benzalkonium chloride, karta charakterystyki produktu Sciencelab.com, 21 maja 2013, numer katalogowy: SLB1921 [zarchiwizowane z adresu 2014-09-02].
  4. EPA:Reregistration Eligibility Decision for Alkyl Dimethyl Benzyl Ammonium Chloride (ADBAC) (ang.).
  5. Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
  6. a b c d Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

GHS-pictogram-acid.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for corrosive substances
GHS-pictogram-pollu.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for environmentally hazardous substances
NFPA 704.svg
The "fire diamond" as defined by NFPA 704. It is a blank template, so as to facilitate populating it using CSS.
Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Benzalkonium chloride Structure V.1.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC0
Benzalkonium_chloride (general chemical structure)