Chmielinko

Chmielinko

wieś
Dom zrębowy w Chmielinku (fotografia z lat 50. XX w.)
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	nowotomyski
Gmina	Lwówek
Liczba ludności (2006)	570 osób
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	64-310
Tablice rejestracyjne	PNT
SIMC	0588080
Położenie na mapie gminy Lwówek Chmielinko
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Chmielinko
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Chmielinko
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego Chmielinko
52°24′58″N 16°11′54″E/52,416111 16,198333

Chmielinko (dawniej: Chmielinka, niem. Steinberg, od 15 maja 1943 Trauensteinberg) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Lwówek.

Wieś szlachecka Chmielinka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego^[1]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Położenie

Chmielinko leży ok. 5 km na południe od Lwówka. Okolice to obszar tzw. Pagórków Lwówecko-Rakoniewickich, czyli niewysokich wzgórz moreny czołowej. Tuż za Chmielinkiem w kierunku Lwówka znajduje się najwyższe wzniesienie gminy, mierzące 137,8 m n.p.m. (większość pagórków ma względną wysokość 5–20 m).

Historia

Najwcześniejsze ślady osadnictwa w Chmielinku to pochodzące z epoki żelaza cmentarzyska grobów skrzynkowych, będące pozostałością kultury pomorskiej.

W XV w. Chmielinko, podobnie jak wiele innych sąsiednich wsi, znalazło się w rękach rodu Ostrorogów, którzy później przyjęli nazwisko Lwowskich (od Lwówka). Wieś wymieniona jest (jako Chmielnika) w przywileju lokacyjnym Lwówka wydanym przez Sędziwoja z Ostroroga z 1 lipca 1419 (lokator zabrania mieszkańcom tej i innych wsi warzenia piwa, przywilej ten pozostawiając jedynie mieszkańcom nowego miasta).

W XVIII w. okolice Lwówka stały się terenem silnej kolonizacji olęderskiej. Również nowym osadnikom w Chmielinku nadano 28 marca 1776 przywilej olęderski. Olędrzy byli w większości narodowości niemieckiej (w lwóweckich księgach parafialnych i w innych dokumentach źródłowych występują takie nazwiska jak Paschke, Haendschke, Wolff, Lucius czy Wilke).

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1848) miejscowość wzmiankowana jako Chmielinka należała do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)^[2]. Chmielinka należała do okręgu lwowkowskiego i stanowiła część majątku Lwówek Zamek (niem. Neustadt), którego właścicielem był wówczas (1837) Antoni Łącki^[2]. W skład rozległego majątku Lwówek Zamek wchodziło łącznie 36 wsi. Według spisu urzędowego z 1837 roku Chmielinka liczyła 474 mieszkańców i 68 dymów (domostw)^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Jan Wąsicki, Przyczynek do dziejów walki klasowej „olędrów” wsi Chmielinka w latach 1793–1806 w Studia i materiały do dziejów Wielkopolski i Pomorza, Tom IV, Zeszyt 2, s. 73-83, Poznań 1958
• Władysław Rusiński, Osady tzw. „Olędrów” w dawnym województwie poznańskim, Poznań 1939, Kraków 1947
• Księgi grodzkie kościańskie (Archiwum Państwowe w Poznaniu)
• Księgi parafii rzymskokatolickiej w Lwówku (AP w Poznaniu)

Linki zewnętrzne

• Chmielinko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 588 .