Chochołowska Polana

Polana Chochołowska

Wiosenny widok z Polany na Kominiarski Wierch
Państwo	Polska
Położenie	województwo małopolskie
Pasmo	Tatry Zachodnie, Karpaty
Wysokość	1090–1150 m n.p.m.
Zagospodarowanie	pastwisko
Położenie na mapie Tatr Polana Chochołowska
Położenie na mapie Karpat Polana Chochołowska
49°14′14″N 19°47′37″E/49,237222 19,793611

Polana Chochołowska – polana w Dolinie Chochołowskiej w Tatrach Zachodnich. Położona jest na wysokości 1090–1150 m n.p.m. Jest to największa polana w polskich Tatrach i jedna z największych w całych Tatrach. Dawniej była jednym z głównych ośrodków pasterstwa w Tatrach, wchodziła w skład Hali Chochołowskiej. Była koszona i wypasana, pasiono tutaj owce i bydło. W 1930 r. stało na niej 60 różnego rodzaju budynków; szałasów, szop, stodół z sianem. Służyły one nie tylko celom gospodarczym, ale były również bazą noclegową dla kłusowników, przemytników i taterników. Rzędy z dużych kamieni wyznaczały granice działek własnościowych. Jerzy Mieczysław Rytard pisał o tej polanie w 1923: „Rozległa hala z mnóstwem szałasów i szop, rozbrzmiewająca dzwoneczkami owiec i krów, otoczona potężnymi szczytami, piękna w owiewającym ją pastersko-górskim stroju.”^[1].

Nazwa polany pochodzi od wsi Chochołów, która w XVI w. otrzymała prawa do jej wypasania. W 1821 r. siedem wsi (później dołączyła jeszcze jedna) zebrało pieniądze na wykupienie znacznego obszaru Tatr w rejonie Doliny Chochołowskiej i Lejowej. Niepiśmienni górale zawierzyli je swojemu pełnomocnikowi – księdzu Józefowi Szczurkowskiemu z Czarnego Dunajca, który w czasie podpisywania transakcji w grudniu 1819 roku prowadził parafię w Bóbrce (pow. krośnieński)^[2]. Ten jednak zapisał wykupione od zaborców austriackich tereny na siebie, później zostały one sprzedane i przeszły na własność obcych ludzi. Dopiero w wyniku długotrwałych procesów sądowych górale odzyskali swoją własność w 1867 r. Po II wojnie światowej włączono te tereny do TPN i górale utracili prawo do gospodarowania nimi. Znów musieli się procesować; w 1983 r. odzyskali prawo do gospodarowania polaną, ale pod nadzorem TPN. Obecnie polana stanowi własność Wspólnoty Leśnej Uprawnionych Ośmiu Wsi z siedzibą w Witowie^[1].

Na polanie istnieje jeszcze spora grupka szałasów, bufet góralski i prowadzony jest kulturowy wypas owiec. W sezonie zimowym czynny jest składany wyciąg narciarski. W górnej części polany działa schronisko PTTK na Polanie Chochołowskiej. Schronisko to jest główną bazą wypadową w Tatry Zachodnie, w zimie również ośrodkiem narciarskim (narciarstwo uprawia się nie tylko na samej polanie – wyznakowane są również nartostrady ze szczytów gór ponad polaną). Obok schroniska stacja meteorologiczna i budynek TOPR. Pod lasem stoi drewniana kapliczka w góralskim stylu (kaplica na Polanie Chochołowskiej) pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. W niedzielę odbywają się w niej msze^[1]. Polana słynna jest z masowo zakwitających na początku wiosny krokusów^[3].

W 1938 r. na Polanie Chochołowskiej odbyła się nieudana próba pobicia światowego rekordu w locie wysokościowym balonem, który nazwano „Gwiazda Polski”. Planowano wznieść się na wysokość 30 km, ale w trakcie napełniania powłoki wodór wybuchł^[3].

Z polany rozlegają się widoki na Grzesia, Wołowiec, Jarząbczy Wierch, Bobrowiec i potężny masyw pobliskiego Kominiarskiego Wierchu. Dobrze widoczne są stąd też ostre turnie Chochołowskich Mnichów^[1].

Szlaki turystyczne

przez całą długość Doliny Chochołowskiej z Siwej Polany przez polanę Huciska na Polanę Chochołowską, stąd dalej Doliną Chochołowską Wyżnią na grzbiet pomiędzy Rakoniem i Wołowcem

• Czas przejścia z Siwej Polany do schroniska: 2:10 h, ↓ 1:45 h
• Czas przejścia ze schroniska na grzbiet między Rakoniem a Wołowcem: 2:15 h, ↓ 1:45 h

Bobrowieckim Żlebem na Grzesia. Czas przejścia: 1:30 h, ↓ 1 h

na Trzydniowiański Wierch przez Wyżnią Jarząbczą Polanę. Czas przejścia: 2:20 h, ↓ 1:55 h

szlak papieski, biegnący razem ze szlakiem czerwonym przez Wyżnią Jarząbczą Polanę do Doliny Jarząbczej. Czas przejścia: 50 min, ↓ 45 min

przez polanę do kapliczki i schroniska PTTK^[4].

Widok z Grzesia

Szałasy Polany Chochołowskiej

Kaplica św. Jana Chrzciciela

Widok na Czerwony Wierch i Wołowiec

Przypisy