Chomicznik zabajkalski

Chomicznik zabajkalski
Phodopus campbelli[1]
(O. Thomas, 1905)
Ilustracja
Osobnik hodowlany
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Rodzaj

chomicznik

Gatunek

chomicznik zabajkalski

Synonimy
  • Cricetulus campbelli O. Thomas, 1905[2]
  • Phodopus crepidatus Hollister, 1912[3]
  • Phodopus sungorus tuvinicus Gromov & Baranova, 1981[4]
Podgatunki
  • P. c. campbelli (O. Thomas, 1905)
  • P. c. crepidatus Hollister, 1912
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Chomicznik zabajkalski[6], chomik Campbella, chomik mandżurski (Phodopus campbelli) – gatunek ssaka z podrodziny chomików (Cricetinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania

Chomicznik zabajkalski występuje w środkowej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku[7]:

Forma, wyodrębniona na podstawie danych genetycznych i która nie została jeszcze formalnie opisana występuje w południowo-zachodniej Mongolii[7].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1905 roku angielski zoolog Oldfield Thomas nadając mu nazwę Cricetulus campbelli[2]. Holotyp pochodził z Szaborte (około 46°40’N, 114°E), w północno-wschodniej Mongolii[8].

We wcześniejszych ujęciach systematycznych P. campbelli był traktowany jako synonim P. sungorus, ale oba gatunki różnią się morfologią chromosomów[7]. Analiza mtDNA wykazała, że P. campbelli i P. sungorus tworzą grupę siostrzaną[7]. W obrębie P. campbelli istnieją trzy odrębne linie mtDNA: zachodnia (rosyjski Ałtaj i Tuwa oraz północno-zachodnia Mongolia), wschodnia (środkowa Mongolia i chińska Mongolia Wewnętrzna) i północno-wschodnia (rosyjski Kraj Zabajkalski)[7]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[7].

Etymologia

  • Phodopus: gr. φως phos, φωδος phodos „bąbel, pęcherz”[9]; πους pous, ποδος podos stopa[10].
  • campbelli: Charles William Campbell (1861–1927), brytyjski dyplomata, podróżnik po Chinach i Mongolii[11].
  • crepidatus: łac. crepidatus „noszenie sandałów”, od crepida „sandał”, od gr. κρηπις krēpis, κρηπιδος krēpidos „but”[12].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 79–103 mm, długość ogona 7–14 mm, długość ucha 11–15 mm, długość tylnej stopy 10–13 mm; masa ciała 23–28 g[13]. Piaskowy odcień jego futra zlewa się z otoczeniem. Podobnie jak chomik dżungarski, ma czarną pręgę biegnącą wzdłuż grzbietu, nie ma plam na bokach ciała.

Ekologia

Żyje na stepach i terenach półpustynnych. W zimie odcień jego futra nie ulega zmianie. Hodowcy wyhodowali także odmiany tego gatunku chomika o innym ubarwieniu.

Przypisy

  1. Phodopus campbelli, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b O. Thomas. A new Cricetulus from Mongolia. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 15, s. 322, 1905. (ang.). 
  3. N. Hollister. New mammals from the highlands of Siberia. „Smithsonian miscellaneous collections”. 6 (14), s. 36, 1912. (ang.). 
  4. И.М. Громов & Г.И. Баранoва: Отряд Rodentia Bowdich, 1821 — Грызуны. W: Каталог млекопитающих СССР. Москва: Наука. Ленинградское отделение, 1981, s. 158. (ros.).
  5. F. Cassola, Phodopus campbelli, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-09] (ang.).
  6. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 240. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  7. a b c d e f C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 340. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  8. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Phodopus campbelli. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-09].
  9. Jaeger 1944 ↓, s. 172.
  10. Jaeger 1944 ↓, s. 180.
  11. B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 70–71. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  12. The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  13. U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 281. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Campbells dwarf.jpg
Autor: Hamster S.A, Licencja: CC BY-SA 3.0
A Campbell's dwarf hamster, showing its dorsal stripe.