Chondromalacja

Chondromalacja (rozmiękanie chrząstki w tłumaczeniu dosłownym) – choroba prowadząca do destrukcji tkanki chrzęstnej. Występuje najczęściej w obrębie stawu kolanowego. Zmiany dotykające chrząstkę rzepki i przeciwległych kłykci uda charakteryzują się rozwłóknieniem, powstaniem szczelin i erozją doprowadzającą w konsekwencji do zmian zwyrodnieniowych stawu rzepkowo–udowego. Czynnikami predysponującymi do choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego są: urazy, zaburzenia osi kończyny i wysoki wzrost.

Kwalifikacja poziomu rozwoju choroby zależna jest od źródła naukowego.

Spotyka się 4-stopniową skalę chondromalacji według Outerbridge’a:

  • 0 – chrząstka prawidłowa
  • I stopień – spluszowacenie i zmiękczenie (obrzęk),
  • II stopień – pęknięcia i fragmentacja niepełnej grubości (szczeliny <1,25 mm),
  • III stopień – pęknięcia pełnej grubości (szczeliny >1,25 mm) sięgające do kości podchrzęstnej bez odsłonięcia kości,
  • IV stopień – ubytki odsłaniające kość podchrzęstną.

Głębokie uszkodzenia (III i IV stopnia) nie mają zdolności do wygojenia i muszą przejść w zmiany chroniczne, prowadzące do postępującej degradacji stawu[1][2].

Wyróżnia się dwa zasadnicze typy zmian zwyrodnieniowych tkanki chrzęstnej stawu kolanowego[1]:

  • pierwotny – rozwijający się samoistnie, mogący być konsekwencją niewielkich urazów i przeciążeń,
  • wtórny – o jasno określonej przyczynie np. pourazowy lub na podłożu określonej jednostki chorobowej – np. jałowa martwica kości, w trakcie terapii sterydowej itp.

Według prof. Wojciecha Marii Kusia rozróżniamy dwa procesy rozmiękania rzepki: powierzchowny i głęboki[3]. Dla procesu powierzchownego charakterystyczne jest łuszczenie się chrząstki, następnie powstają szczeliny pomiędzy włókienkami, chrząstka traci gładkość oraz połysk. Proces głęboki dotyczy włókien głębokich. Wyróżniamy w nim trzy stopnie chondromalacji:

  • I stopień – proces zwany fascykulacją – jest to grupowanie się włókien w pęczki z nieprzerwaną powierzchnią stawową. Chrząstka stawowa jest tutaj lekko wypukła, o nieco innej niż zwykle konsystencji. Spluszowacenie i zmiękczenie
  • II stopień – tak zwany pęcherzyk stanowiący formę przejściową do III stopnia
  • III stopień – fascykulacja z przerwaniem powierzchni stawowej.

Przypisy

  1. a b Adamczyk G., Antolak Ł., Skrok T., Śmigielski R.: Wczesne wyniki leczenia ubytków chrzåstki stawowej stawu kolanowego za pomocå autogennych przeszczepów chrzæstno-kostnych sposobem OATS. Carolina Medical Center. [dostęp 2009-01-14].
  2. Uszkodzenia chrząstki kolana pod red. Andrzeja Góreckiego, Wojciecha M. Kusia, OPW „Adam”, Warszawa, 2010.
  3. Wojciech Maria Kuś, Urazowe uszkodzenia kolana, PZWL, Wyd. I, Warszawa 1984.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.