Chorał

fragment chorału Jana Sebastiana Bacha

Chorał (z łac. choralis - chóralny):

  1. Chorał gregoriański – liturgiczny jednogłosowy śpiew w kościele rzymskokatolickim. Nazwa pochodzi od papieża Grzegorza I (koniec VI w.), który miał śpiewy te zebrać i uporządkować. Melodie chorału stanowiły podstawę (cantus firmus) wielogłosowej muzyki średniowiecznej[1][2][3].
  2. Chorał luterański, protestancki – śpiewy wprowadzone w XVI w. przez Marcina Lutra do kościoła ewangelickiego, czerpane z religijnych i świeckich pieśni ludowych. Chorał luterański charakteryzował się prostą linią melodyczno-rytmiczną. Tekst ch. pisano w języku ojczystym, przez co był bardziej zrozumiały dla wiernych. W twórczości wielu kompozytorów niemieckich, szczególnie Bacha i Buxtehudego, spotyka się różne wielogłosowe opracowania chorału protestanckiego: fantazje, przygrywki, kantaty, preludia i inne[1][2][3]
  3. Chorał – utwór Józefa Nikorowicza do pieśni Z dymem pożarów.

Przypisy

  1. a b Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968, s. 36. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)
  2. a b Danuta Wójcik: ABC form muzycznych. Musica Iagellonica, 1999, s. 153. ISBN 83-7099-061-5. (pol.)
  3. a b Józef Chomiński, Krystyna Wilkowska-Chomińska: Formy muzyczne. T. I: Małe formy instrumentalne. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, s. 335. ISBN 83-224-0224-4. (pol.)

Bibliografia

  • The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.)
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 155. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)

Media użyte na tej stronie

Bwv682-chorale.png
Chorale in canon at the octave in BWV 682 from Clavier-Übung III