Choroba lokomocyjna

Choroba ruchu (lokomocyjna)
kinetosis
ilustracja
ICD-10T75.3

Choroba lokomocyjna (kinetoza, choroba ruchu) (łac. kinetosis) – schorzenie wywołane podczas poruszania się dowolnymi środkami transportu. Przyczyną jest brak zgodności bodźców, sygnałów wzrokowych i błędnika, odbieranych przez mózg. Podczas jazdy wzrok nie odbiera zmiany otoczenia, jednak błędnik, jako narząd równowagi, odnotowuje zmiany położenia ciała, dlatego mózg odbiera sprzeczne sygnały. Reaguje jednak na inne siły powstające podczas jazdy (hamowanie, przyspieszanie, kiwanie), co w efekcie skutkuje brakiem zgodności tych bodźców z określoną sytuacją. Podczas płynięcia statkiem objawy najczęściej występują pod pokładem, kiedy wzrok nie odbiera bodźców, które mózg interpretowałby jako kołysanie (np. nieruchome wnętrze kajuty) przy jednoczesnych długotrwałych bodźcach z błędnika wykrywającego zmienne przeciążenia wywołane kołysaniem – tu również występuje niezgodność bodźców dostarczanych przez zmysł wzroku i równowagi powodujące tę chorobę. Sprzeczność sygnałów autonomiczny system nerwowy interpretuje jako objawy zatrucia, stąd wywołuje wymioty, by oczyścić organizm z domniemanej toksyny. Choroba zwykle ustępuje wkrótce po zakończeniu podróży i nie daje powikłań, jednak w ciężkich przypadkach może dojść do wycieńczenia.

Odmiany choroby lokomocyjnej

  • Choroba morska – zespół objawów będących następstwem podrażnienia nadmiernie wrażliwego narządu równowagi, wywołanych kołysaniem statku.
  • Choroba powietrzna

Objawy

Objawy początkowe to:

zaś późniejsze to:

Osoby mające dolegliwości związane z chorobą lokomocyjną powinny:

  • siadać przodem do kierunku jazdy;
  • w autobusie i pociągu wybierać miejsce jak najdalej od osi kół (najlepiej środkowa część autobusu);
  • w czasie lotu samolotem usiąść w fotelu zlokalizowanym nad skrzydłem, najlepiej od strony okna;
  • przed wyjazdem zjeść tylko lekki posiłek;
  • przed wyjazdem nie pić napojów gazowanych;
  • w czasie jazdy patrzeć na horyzont – stabilny punkt w krajobrazie, ponieważ obserwacja mijanych drzew czy słupów przydrożnych wzmaga dolegliwości chorobowe;
  • jeśli to możliwe, wybrać pozycję półleżącą (opuścić nieco oparcie fotela), ze stabilnym podparciem głowy;
  • często wietrzyć pojazd, a także robić krótkie odpoczynki na świeżym powietrzu;
  • wypocząć i wyspać się przed podróżą;
  • gdy wystąpią mdłości, zamknąć oczy i głęboko oddychać, odsunąć szybę i zaczerpnąć świeżego powietrza;
  • zaopatrzyć się w torebki foliowe – na wypadek nagłego wystąpienia wymiotów.

Zapobieganie

  • Dimenhydrynat (Aviomarin) – dostępny w postaci tabletek albo gumy do żucia[1].
  • Prometazyna (Diphergan) – sprzedawany na receptę[2].
  • Środki pochodzenia roślinnego, zawierające sproszkowane kłącze imbiru (Zingiberis rhizoma) (np. Lokomotiv, Lokomarin, Motomarin, Amarin) – dostępne w postaci tabletek, pastylek do ssania lub syropu[3]. Nie wykazano jednak jednoznacznego działania przeciwwymiotnego tej substancji w badaniach przeglądowych[4].

Przypisy

  1. • Ulotka Aviomarin / Dimenhydrinatum - leki i suplementy diety, dawkowanie, skład, zastosowanie, opis - DOZ.pl, www.doz.pl [dostęp 2016-02-25].
  2. Diphergan, drażetki, 25 mg, 20 szt - Portal Dbam o Zdrowie, www.doz.pl [dostęp 2016-02-25].
  3. • uzupełnia dietę w składniki łagodzące objawy choroby lokomocyjnej - leki, suplementy, preparaty - Encyklopedia DOZ.pl, www.doz.pl [dostęp 2016-02-25].
  4. S. Chrubasik, M.H. Pittler, B.D. Roufogalis, Zingiberis rhizoma: a comprehensive review on the ginger effect and efficacy profiles, „Phytomedicine: International Journal of Phytotherapy and Phytopharmacology”, 9, 2005, s. 684–701, DOI10.1016/j.phymed.2004.07.009, ISSN 0944-7113, PMID16194058 [dostęp 2016-11-26].

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Question book Asclepius.svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Question book icon with Asclepius snake
Sea-sickness - published by G.S. Tregear, 96 Cheapside (cropped).jpg
Print published by Gabriel Shear Tregear (1802 - February 21, 1841). This artwork is in the public domain because the artist died more than 100 years ago.