Chorobrów (gmina)

Chorobrów
gmina wiejska
1934–1951[1]
Państwo

 Rzeczpospolita Polska

Województwo

1934–39: lwowskie
(1939–44: dystrykt lubelski)
1944–51: lubelskie

Powiat

1934–39: sokalski
1940–51: hrubieszowski

Siedziba

Chorobrów
Zabuże

Populacja (1946)
• liczba ludności


10.252[2]

Szczegółowy podział administracyjny (1943)
Liczba gromad

16

brak współrzędnych
Portal Polska

Chorobrów – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934–1951[3][4] w woj. lwowskim/lubelskim. Siedzibą gminy był Chorobrów, a następnie Zabuże, położone na terenie gminy Krystynopol (obecnie są to wsie na Ukrainie; Хоробрів; Забужжя)[5].

Gmina zbiorowa Chorobrów została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie sokalskim w woj. lwowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin (wsi): Bojanice, Chorobrów, Hatowice, Konotopy, Mianowice, Moszków, Nuśmice, Opulsko, Sawczyn, Starogród, Szmitków, Tudorkowice, Uhrynów i Wojsławice[6].

Po wybuchu wojny gmina włączona przez władze hitlerowskie do powiatu hrubieszowskiego w dystrykcie lubelskim; w związku z poprowadzeniem granicy między Niemcami (GG) a ZSRR na Bugu, gminie Chorobrów przypadły 4 lewobrzeżne gromady z sąsiedniej gminy Skomorochy: Cieląż, Horodłowice, Pieczygóry i Ulwówek (po włączeniu Galicji do GG w 1941, była to granica między dystryktem lubelskim a dystryktem Galicja). Ponadto od gminy Chorobrów odłączono gromady Nuśmice i Uhrynów, włączając je do gminy Dołhobyczów w powiecie hrubieszowskim. W 1943 roku gmina składała się z 16 gromad: Bojanice, Chorobrów, Cieląż, Hatowice, Horodłowice, Konotopy, Mianowice, Moszków, Opulsko, Pieczygóry, Sawczyn, Starogród, Szmitków, Tudorkowice, Ulwówek i Wojsławice[7].

Po wyzwoleniu w 1944 roku administracja polska utrzymała przynależność gminy do powiatu hrubieszowskiego (woj. lubelskie)[5], w granicach wojennych (czyli z gromadami Cieląż, Horodłowice, Pieczygóry i Ulwówek z przedwojennej gminy Skomorochy, lecz bez gromad Nuśmice i Uhrynów, które pozostały w gminie Dołhobyczów)[8]

Gmina została zniesiona w dniu 28 maja 1951 roku w związku z odstąpieniem niemal całego jej obszaru Związkowi Radzieckiemu (bez niewielkiego skrawka między Honiatynem a Zaręką, który pozostał w Polsce i został włączony do gminy Dołhobyczów[9]) w ramach umowy o zamianie granic z 1951 roku[10]. Do ZSRR włączono także Nuśmice i Uhrynów, należące przed wojną do gminy Chorobrów a podczas wojny i po wojnie do gminy Dołhobyczów, oraz dwa niewielkie fragmenty przedwojennej gminy Dołhobyczów z Piasecznem i Pawłowicami.

Punkty ekstremalne

Na terenie gminy Chorobrów znajdował się za II RP najdalej na północ wysunięty punkt wschodniej części woj. lwowskiego[11] – wieś Szychtory. Natomiast w latach 1944–1951 znajdował się tu najdalej na wschód wysunięty punkt Polski, położony u kolana Bugu na północny wschód od Ulwówka (najdalej na wschód wysuniętej miejscowości Polski) – 50°33' N 24°19' E.

Przypisy

  1. ↑ W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską; w 1951 roku włączona do ZSRR.
  2. ↑ Spis ludności z 14 lutego 1946 roku
  3. ↑ do 27 maja 1951 roku
  4. ↑ jako gmina jednostkowa gmina Chorobrów istniała także wcześniej
  5. ↑ a b Akta gminy Chorobrów – Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  6. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 554 – Podział powiatu sokalskiego w województwie lwowskiem na gminy wiejskie
  7. ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  8. ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, cz.1-2 (1948). Instytut Wydawniczy "Kolumna", Warszawa.
  9. ↑ Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (rozdział II – Terytorium i podział administracyjny). Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, 2005.
  10. ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 11, poz. 63
  11. ↑ Powiat tarnobrzeski w zachodniej części woj. lwowskiego był położony nieco bardziej na północ
Powiat sokalski (1920–1939)
  • Siedziba powiatu – Sokal
Przynależność wojewódzka
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)
Miasteczka (1920–34)
Gminy miejskie (1920–39)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–39)
Legenda
  • * częściowo pozostała w Polsce
  • ** częściowo włączona do ZSRR
Powiat hrubieszowski (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1867−1954 i 1973−75)
Gromady
(1954−72)
  1. ↑ a b w 1940 pozbawione praw miejskich przez okupanta, w 1945 nie uznane za miasto przez władze polskie
  2. ↑ od 1951 w ZSRR
  3. ↑ a b większa część przeszła do ZSRR

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).