Chrabrowo (Rosja)
| ||
Państwo | Rosja | |
Obwód | kaliningradzki | |
Kod pocztowy | 238315 | |
54°53′52″N 20°34′36″E/54,897778 20,576667 | ||
Portal Rosja |
Chrabrowo – osiedle typu wiejskiego w rejonie gurjewskim obwodu kaliningradzkiego Federacji Rosyjskiej, pasażerski port lotniczy Kaliningradu.
Nazwa ros. Храброво (Chrabrowo, Hrabrovo), ang. Khrabrovo, lit. Pavandenė, po 1946 Chrabovas. Do 1946 nazwa niem. Powunden, wywodząca się z języka staropruskiego i oznaczająca miejsce położone nad wodą. Wieś powstała przypuszczalnie jeszcze w XIII na terenie zamieszkiwanym przez Prusów w płn.-wsch. części półwyspu sambijskiego, 24 km od Królewca, w pobliżu Zalewu Kurońskiego. Należała do biskupów sambijskich, którzy w 2 ćwierci XIV wznieśli tu jeden ze swoich zamków, zapewne staraniem Jana Clare. Było to koliste założenie obronne o średnicy 35 m, podobnie jak krzyżacki zamek w niedalekich Szakach (niem. Schaaken). Jego upadek rozpoczął się już w 2 poł. XV, budynek główny rozebrano w 1584, mury obwodowe w 1870.
Kościół parafialny św. Barbary, oddalony ok. 1 km od wsi, wzmiankowany po raz pierwszy w 1325. Powstał w latach około 1325-1350 (korpus), po połowie XIV wzniesiono prezbiterium. Jest kamienno-ceglaną gotycką jednonawową budowlą z węższym i niższym, prosto zamkniętym prezbiterium z ozdobnym szczytem i z wieżą od zachodu. Długość wnętrza wynosi 35 m. W końcu XIV wieku otrzymał bogate sklepienie gwiaździste, wsparte na przyporach wciągniętych do wewnątrz i podwyższono wieżę, zwieńczoną strzelistym hełmem. Od 1525 był ewangelicki. Przed 1945 w kościele były widoczne słabo zachowane malowidła ścienne z lat około 1370–1380 (postacie świętych), odkryte w 1924. W dawnej XV-wiecznej szafie ołtarzowej znajdowały się figury śś. Marii Magdaleny, Barbary i Elżbiety. Bogato rzeźbiony barokowy ołtarz i ambona (krąg Johanna Christopha Doebla) pochodziły z początku XVIII wieku. Wzmiankowano zdobione empory z lat 1599 i 1610, obraz Sądu Ostatecznego z ok. 1600, płyty nagrobne z XVII–XVIII wieku i organy z 1883. Po 1945 kościół był użytkowany jako klub, później, w latach 70. XX uległ daleko idącej dewastacji. Zachowane mury obwodowe bez dachów i sklepień.
W pobliżu znajdował się majątek ziemski Karmitten (wcześniej Carmitten), obecnie ros. Otradnoje (Отрадное), przed II wojną światową słynący z osiągnięć w hodowli bydła (właścicielem był Waldemar Sehmer). Wzorowo rozwiązane było tamtejsze osiedle robotnicze.
Nieopodal położony jest port lotniczy Kaliningradu o tej samej nazwie.
Bibliografia
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 8, Warszawa 1887, repr. WAiF Warszawa 1977
- Adolf Boettiche: Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Ostpreussen, H. 1, Das Samland, 2 wyd., Teichert Königsberg 1898
- Georg Dehio: Handbuch der Deutschen Kunstdenkmäler, nowe opr. Ernst Gall: Deutschordensland Preussen, Deutscher Kunstverlag Berlin 1952
- Walter Dignath, Herbert Ziesmann: Die Kirchen des Samlandes. Eine Dokumentation, Leer Rautenberg 1987, ISBN 3-7921-0355-9
- Andrzej Rzempołuch , Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn: Remix, 1992, ISBN 83-900155-1-X, OCLC 833969011 .
- Dehio-Handbuch der Kunstdenkmäler West- und Ostpreussen. Die ehemaligen Provinzen West- und Ostpreussen (Deutschordensland Preussen) mit Bütower und Lauenburger Land, bearb. von Michael Antoni, München; Deutscher Kunstverlag Berlin 1993, ISBN 3-422-03025-5
- Anatolij Bachtin, Gerhard Doliesen: Vergessenen Kultur. Kirchen in Nord-Ostpreussen. Eine Dokumentation, 2 wyd., Husum 1998, ISBN 3-88042-849-2
- Jan Przypkowski (oprac.): Prusy Wschodnie – dokumentacja historycznej prowincji. Zbiory fotograficzne dawnego Urzędu Konserwatora Zabytków w Królewcu = Ostpreussen – Dokumentation einer historischen Provinz. Die photographische Sammlung des Provinzialdenkmalamtes in Königsberg, Instytut Sztuki PAN Warszawa 2006, ISBN 83-89101-44-0
Linki zewnętrzne
- Ruiny kościoła (niem.)
- Fotografia malowidła ściennego (ros.)
- Fotografia malowidła ściennego (ros.)
- Malowidła ścienne dziś (ang.)
Media użyte na tej stronie
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the Kaliningrad Oblast, Russia
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Russia.
EquiDistantConicProjection : Central parallel :
* N: 54.0° N
Central meridian :
* E: 100.0° E
Standard parallels:
* 1: 49.0° N * 2: 59.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Because the southern Kuril islands are claimed by Russia and Japan, they are shown as disputed. For more information about this see: en:Kuril Islands dispute. These islands are since 1945 under the jurisdiction of the Russian Federation.