Christian Bale

Christian Bale
Ilustracja
Christian Bale (2019)
Imię i nazwisko

Christian Charles Phillip Bale

Data i miejsce urodzenia

30 stycznia 1974
Haverfordwest

Zawód

aktor, producent

Współmałżonek

Sandra Blažić
(od 2000)

Lata aktywności

od 1982

Christian Charles Phillip Bale (ur. 30 stycznia 1974 w Haverfordwest) − brytyjski aktor i producent filmowy, laureat Oscara i dwóch Złotych Globów[1]. Magazyn „Time” umieścił go na swojej liście stu najbardziej wpływowych ludzi na świecie w 2011.

Życiorys

Christian Bale (1988)

Dzieciństwo

Urodził się w Haverfordwest[2] jako najmłodsze dziecko i jedyny syn tancerki cyrkowej, klauna Jenny James[3] i biznesmena, pilota Davida Charlesa Howarda Bale (ur. 1939 w Południowej Afryce, zm. 30 grudnia 2003 na chłoniaka złośliwego mózgu)[4]. Ze względu na charakter pracy rodziców dorastał wraz z trzema starszymi siostrami Erin, Sharon i Louise[5] w Anglii, Portugalii i stanie Kalifornia[6]. W 1976 jego rodzina pozostawiła Walię i przez cztery lata mieszkała w Bournemouth.

Kariera

Wystąpił w reklamach Lenor (1982) i płatków zbożowych Pac-Man (1983). W wieku dziesięciu lat zadebiutował na scenie West End w komedii Larry’ego Shue Nerd z udziałem Rowana Atkinsona[5]. Następnie trafił na szklany ekran jako książę Aleksy w dramacie telewizyjnym NBC Anastazja: Tajemnica Anny (Anastasia: The Mystery of Anna, 1986)[7] z Amy Irving, Olivią de Havilland, Omarem Sharifem i Susan Lucci. Zadebiutował na kinowym ekranie w dramacie fantasy Mio, mój Mio (Mio min Mio, 1987). Został dostrzeżony przez krytyków i publiczność w dramacie wojennym Stevena Spielberga Imperium Słońca (Empire of the Sun, 1987)[5], w roli, za którą otrzymał nagrodę National Board of Review (NBR) oraz przyznawaną w Los Angeles nagrodę dla Młodego Artysty, 11-letniego Jamesa Grahama, syna angielskiego dyplomaty, interesującego się lotnictwem i oddzielonego od rodziny podczas wojny chińsko-japońskiej[8].

Pojawił się w ekranizacji sztuki szekspirowskiej w reżyserii Kennetha Branagha Henryk V (Henry V, 1989), adaptacji telewizyjnej powieści Roberta Louisa Stevensona Wyspa skarbów (Treasure Island, 1990) u boku Charltona Hestona, familijnym filmie przygodowo-muzycznym Disneya Gazeciarze (Newsies, 1992) oraz melodramacie Małe kobietki (Little Women, 1994) z Winoną Ryder. Zajął się dubbingiem, użyczył swojego głosu Thomasowi, bohaterowi filmu animowanego Pocahontas, 1995). W komediodramacie Metroland (1997) zagrał londyńczyka marzącego o karierze artystycznej w Paryżu. W dramacie Idol (Velvet Goldmine, 1998) wystąpił w roli dziennikarza poszukującego twórców londyńskiej sceny glamrockowej. W biblijnym telefilmie NBC Maria, matka Jezusa (Mary, Mother of Jesus, 1999) wcielił się w postać Jezusa z Nazaretu. W kinowej adaptacji komedii szekspirowskiej Sen nocy letniej (A Midsummer Night's Dream, 1999) zagrał zakochanego w Hermii Demetriusza[9].

Christian Bale z żoną (2019)

Za postać nowojorskiego yuppie, który nocami morduje młode kobiety i konkurentów na Wall Street, w ekranizacji książki Breta Eastona Ellisa American Psycho (2000) otrzymał nagrodę Chlotrudis w stanie Massachusetts oraz nominację do brytyjskich nagród – Empire i krytyków londyńskich ALFS. Za kreację w dreszczowcu psychologicznym noir Mechanik (El Maquinista, 2004) został nagrodzony na festiwalu filmowym w Sitges i nominowany do nagrody Saturna. Tytułowa komiksowa rola Batmana w Batman: Początek (Batman Begins, 2005) przyniosła mu nagrodę Saturna i MTV Movie Award[10].

Zdobył Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę boksera Dickya Eklunda w biograficznym dramacie sportowym Davida O. Russella Fighter (2010). Był też nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę zawodowego oszusta Irvinga Rosenfelda w dramacie kryminalnym Davida O. Russella American Hustle (2013), dla najlepszego aktora drugoplanowego jako dr Michael Burry w komediodramacie biograficznym Adama McKaya Big Short (2015) i dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę polityka Dicka Cheneya w komediodramacie biograficznym Adama McKaya Vice (2018).

Był na okładkach „GQ”, „Entertainment Weekly”, „Details”, „Esquire”, „Interview” i „Men’s Health[11].

Życie prywatne

29 stycznia 2000 poślubił Sandrę „Sibi” Blažić (ur. 14 kwietnia 1970 w Chicago)[12], osobistą asystentkę Winony Ryder. Mają córkę Emmaline (ur. 27 marca 2005) i syna Josepha (ur. 18 sierpnia 2014)[13].

Filmografia

RokTytułRolaReżyser
1986Anastazja: Tajemnica Anny (Anastasia: The Mystery of Anna, TV)książę AleksyMarvin J. Chomsky
1987Mio mój Mio (Mio min Mio)Jum-Jum / BenkeVladimir Grammatikov
Imperium Słońca (Empire of the Sun)Jim GrahamSteven Spielberg
Heart of the Country (miniserial TV)Ben HarrisBrian Farnham
1989Henryk V (Henry V)Paź FalstaffaKenneth Branagh
1990Wyspa skarbów (Treasure Island, TV)Jim HawkinsFraser Clarke Heston
1991Perfekcyjne morderstwo (A Murder of Quality, TV)Tim PerkinsGavin Millar
1992Gazeciarze (Newsies)Jack 'Cowboy' Kelly / Francis SullivanKenny Ortega
1993Dzieci swinga (Swing Kids)Thomas BergerThomas Carter
1994Książę Jutlandii (Prince of Jutland)książę AmledGabriel Axel
Małe kobietki (Little Women)LaurieGillian Armstrong
1995PocahontasThomas (głos)Eric Goldberg, Mike Gabriel
1996Tajny agent (The Secret Agent)StevieChristopher Hampton
Portret damy (The Portrait of a Lady)Edward RosierJane Campion
MetrolandChrisPhilip Saville
1998Idol (Velvet Goldmine)Arthur StuartTodd Haynes
Wszystkie małe zwierzątka (All the Little Animals)Bobby PlattJeremy Thomas
1999Sen nocy letniej (A Midsummer Night's Dream)DemetriuszMichael Hoffman
Maria, matka Jezusa (Mary, mother of Jesus, TV)Jezus z NazaretuKevin Connor
2000ShaftWalter WadeJohn Singleton
American PsychoPatrick BatemanMary Harron
2001Kapitan Corelli (Captain Corelli's Mandolin)MandrasJohn Madden
2002Na wzgórzach Hollywood (Laurel Canyon)SamLisa Cholodenko
Władcy ognia (Reign of Fire)Quinn AbercrombyRob Bowman
Equilibriumkleryk John PrestonKurt Wimmer
2004Mechanik (El Maquinista)Trevor ReznikBrad Anderson
Ruchomy zamek Hauru (Hauru no ugoku shiro)Hauru (głos)Hayao Miyazaki
2005Batman: Początek (Batman Begins)Bruce Wayne / BatmanChristopher Nolan
Podróż do Nowej Ziemi (The New World)John RolfTerrence Malick
2006Operacja Świt (Rescue Dawn)Dieter DenglerWerner Herzog
Prestiż (The Prestige)Alfred BordenChristopher Nolan
Ciężkie czasy (Harsh Times)Jim DavisDavid Ayer
20073:10 do Yumy (3:10 to Yuma)Dan EvansJames Mangold
I’m Not There. Gdzie indziej jestem (Bob Dylan: I’m Not There)Jack / Pastor John / Bob DylanTodd Haynes
2008Mroczny rycerz (The Dark Knight)Bruce Wayne / BatmanChristopher Nolan
2009Terminator: Ocalenie (Terminator Salvation)John ConnorMcG
Wrogowie publiczni (Public Enemies)Melvin PurvisMichael Mann
2010FighterDicky EklundDavid O. Russell
2011Kwiaty wojny (Jīnlíng shísān chāi)John MillerZhang Yimou
2012Mroczny rycerz powstaje (The Dark Knight Rises)Bruce Wayne / BatmanChristopher Nolan
2013American HustleIrving RosenfeldDavid O. Russell
Out Of The FurnaceRussel BazeScott Cooper
2014Exodus: Bogowie i królowie (Exodus: Gods and Kings)MojżeszRidley Scott
2015Big Short (The Big Short)Michael BurryAdam McKay
Rycerz pucharówRickTerrence Malick
2016Przyrzeczenie (The Promise)ChrisTerry George
2017HostilesJoseph J. BlockerScott Cooper
2018ViceDick CheneyAdam McKay
2019Le Mans ’66Ken MilesJames Mangold
2022Thor: Miłość i grom (Thor: Love and Thunder)Gorr the God ButcherTaika Waititi

Nagrody

RokNagrodaKategoriaFilm
2006MTV Movie AwardNajlepszy bohaterBatman: Początek (2005)
Nagroda SaturnaNajlepszy aktor
2008Independent Spirit AwardsNagroda Roberta AltmanaI’m Not There. Gdzie indziej jestem (2007)
2010Nagroda SatelitaNajlepszy aktor drugoplanowyFighter (2010)
2011Nagroda Akademii FilmowejNajlepszy aktor drugoplanowy
Złoty GlobNajlepszy aktor drugoplanowy
Nagroda Gildii Aktorów EkranowychNajlepszy aktor drugoplanowy
2014Nagroda Gildii Aktorów EkranowychWybitny występ zespołu aktorskiego w filmie kinowymAmerican Hustle (2013)
2015Nagroda SatelityNajlepszy aktor drugoplanowyBig Short (2015)
2019Złoty GlobNajlepszy aktor w filmie komediowym lub musicaluVice (2018)
2020Nagroda SatelityNajlepszy aktor w filmie dramatycznymLe Mans ’66 (2019)

Przypisy

  1. Christian Bale Awards. AllMovie. [dostęp 2021-06-19]. (ang.).
  2. Christian Bale – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2017-01-25]. (węg.).
  3. Christian Bale. TV.com. [dostęp 2017-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-02)]. (ang.).
  4. Christian Bale – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2017-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-13)]. (ang.).
  5. a b c Fast Facts. „TV Guide”. [dostęp 2017-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-13)]. (ang.).
  6. Christian Bale Biography (1974-). Film Reference. [dostęp 2019-01-13]. (ang.).
  7. Christian Bale. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-01-25]. (ang.).
  8. Rebecca Flint Marx: Christian Bale Biography. AllMovie. [dostęp 2019-01-13]. (ang.).
  9. Christian Bale (30 de Janeiro de 1974). Filmow. [dostęp 2017-01-25]. (port.).
  10. Christian Bale Awards. FamousFix.com. [dostęp 2020-08-07]. (ang.).
  11. Christian Bale Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-06-27]. (ang.).
  12. Dating History. FamousFix. [dostęp 2017-01-25]. (ang.).
  13. Mike Larkin (2015-08-18): Daddy uncool! Scruffily dressed Christian Bale sports straggly beard as he carries son Joseph in baby seat at airport. „Daily Mail”. [dostęp 2017-01-25]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Golden Globe icon.svg
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Christian Bale-7837.jpg
Autor: Harald Krichel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Actor Christian Bale at the Berlinale 2019
Ch Bale 02.jpg
Autor: Towpilot, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Christian Bale in Sweden to promote "Empire of the sun"